بازی آنلاین
آپلود عکس
22-05-2015، 14:07
Sd.Kfz. 10 یک خودروی زرهی آلمانی بود که در جنگ جهانی دوم به صورت گسترده استفاده شد.نقش اصلی این خودرو حمل اسلحه های کوچک مثل FlaK 30 دو سانتیمتری و یا3.7paK 36 سانتیمتری بود.این خودرو می توانست 8 سرباز حمل کند و یا یک اسلحه ی سنگین و یا یک واگن قطار را بکسل کند.مهندسی پایه ی این نوع خودرو ها توسط گروه های متخصص خودروی نظامی در زمان دولت وایمار انجام شد.اما طرح نهایی به چندین شرکت تجاری واگذار شد با توجه به اینکه تولید آنها باید یک طرح مشترک باشد.شرکت Demag برای توسعه ی این طرح انتخاب شد و سال های 1934تا1938 مشغول طراحی بود.از سال 1938تا1945 حدود 14.000 عدد از شاسی هایی که اساس نفربر Sd.Kfz. 250 را تشکیل میدادن تولید شد و آن را یکی از تاکتیکی ترین وسایل نقیله ی آلمانی در جنگ جهانی دوم قرار داد.این نفربر در نبر های لهستان و فرانسه و نبرد های بالکان و جبهه های شرق و غرب و در شمال افریقا و ایتالیا شرکت کرد.
توضیحات کلی
Sd.Kfz. 10یکی طرح بی نظیر در تمام نفربرهای آلمانی بود.قدرت آن توسط یک موتورMaybach شش سیلندره زیاد شده بود وموتور بنزینی آن 90 اسب بخار قدرت داشت.
این نفربر چهار دنده جلو در سه دنده عقب داشت و راننده با فشار کلاج دنده هارا تغییر میداد.نفربر میتواند با سرعت بیش از 75 کیلومتر بر ساعت حرکت کند اما به راننده هشدار داده می شود که با سرعت بیش از 65 کیلومتر بر ساعت حرکت نکند.در سال 1942 لوفت وافه سرعت وسایل نقلیه ی خود را به 30 کیلومتر بر ساعت محدود کرد تا عمر لاستیک ها دیرتر تمام شود.هم چرخ ها و هم شنی ها قابل هدایت توسط فرمان بودند.سیستم فرمان طوری طراحی شده بود که قشاری به چرخ های جلو نیاید.جعبه دنده به جای دندانه های مشترک غلطک های پیچیده تری داشت.سیستم تعلیق عقب شامل پنج چرخ جاده میشد که چهار عدد با هم تداخل داشتند و بر روی میله ی پیچشی که دوبازوی فنری همراه با نوسان داشت نصب شده بودند.یک چرخ یدکی هم بر پشت وسیله نصب شده بود که برای کنترل فشار استفاده می شد.چرخ های جلویی بر روی فنر های تخت و کمک فنر ها نصب شده بودند.
قسمت بالای بدنه یک محفظه بار برای جدایی قسمت راننده از قسمت خدمه داشت.صندلی هایی در دوطرف نفربر همراه با صندلی های ذخیره قرار داشتند که می توانستند 6 نفر را در خود جای دهند.شیشه ی جلوی وسیله را نیز میشد حرکت داد.یک بالابوم نیز در قسمت فوقانی عقب وسیله نصب شده بود که میشد آنرا به شیشه ی جلو بست.4 قطعه ی جانبی نیز میتواسنت برای حفظ خدمه از آب و هوای بد نصب شود.
طراحی و توسعه
طراحی های اولیه ی خودرو های نیمه شنی توسط Ernst Kniepkamp قبل اینکه نازی ها در سال 1933 قدرت بگیرند انجام شد.طرح های وی پس از آن به شرکت های تجاری در جهت توسعه و آزمایش تحویل داده شد.Demag برای توسعه ی طرح Liliput(تولید کوچکترین وسیله ی یدک کش صحرایی) انتخاب شد و نمونه های اولیه ی آن را با نام D1 در سال 1934 ارائه داد.این طرح یه موتور بی ام و شش سیلندره ی نوع 315 با 28 اسب بخار قدرت داشت که در عقب تعبیه شده بود و در هر طرف فقط سه چرخ جاده داشت. طرح D2 تا سال 1935 با همان موتور ادامه داده شد اما یک چرخ جاده به آن اضافه شد و وزن آن به2.56 تن ارتقا پیدا کرد.دو وسیله ی اول که فقط آزمایشی بودند 3.4 تن وزن داشتند اما در طرح D3 یک موتور بی ام و از نوع 316 با قدرت 42 اسب بخار در جلو تعبیه شده بود 5 چرخ جاده داشت و یک قسمت که میتوانست 6 سرباز را در خود جای دهد.طرحD4 هرگز ساخته نشد و روی کاغذ ماند.طرحD5 هرگز به وجود نیامد.
سرانجام در سال 1937 هشت نمونه ی آزمایشی طرح D6 ارائه شد.نفربر این طرح 3.85 تن وزن داشت.موتورMaybach آن 83 اسب بخار قدرت داشت و نیرو بصورت متفاوتی از موتور به چرخ ها منتقل می شد.به غیر از این موارد این طرح تفاوت های جزیی با طرحD3 داشت.چندینD6 وD3 به عنوان نمونه های آزمایشی به قصد استفاده برای گروه های دفاع هوایی استفاده شدند.در سال 1937 به شرکت Demag دستور ساخت 60 عدد نفربر طرح D6 داده شد و این شرکت آن ها را در نوامبر 1938 تحویل داد.در 17 مارس 1937 آن وسیله به Sd.Kfz. 10 تغییر نام داد.طرح D7 تولید انبوه شد و با D6 بخاطر داشتن شنی های متفاوت و موتور متفاوت کاملا فرق می کرد.موتور آن فشرده شده بود تا بتوان از گاز اکتان74 استفاده کرد.اصلاحاتی نیز مثل تعویض سر سیلندر ها و گذاشتن پیستون های کوتاه نیز انجام شد اما به افزایش قدرت موتور کمکی نکرد.
این وسایل در اکتبر 1938 تحویل داده شد وقتی که در 11 اکتبر یکی از آنها به ارتش نشان داده شد.هر وسیله دو محفظه ی سوخت داشت یکی با حجم 58 لیتر و دیگری با حجم 31 لیتر اما در طول تولید یک محفظه با حجم 110 لیتر جایگزین این دو شد. در سال 1939 موتور NL 38 TRKM که موتور تمامی طرح های قبلی بود با موتورHL 42 TRKM تعویض شد.قدرت این موتور 100 اسب بخار بود.در سال 1940 بدنه عقبی وسیله تقویت شده بود تا بتواند دو اسلحه مثل اسلحه 75 سانتیمتیری ضد تانک PaK 40 و سلاح پیاده نظام 15 سانتیمتری sIG 33 و یا هویتزر 10.5 ساتیمتری leFH 18 را حمل کند.یک کمپرسور نیز بعد ها برای تجهیزاتی که با ترمز های هوایی مجهز شده بودند نیز قرار داده شد.این مدل ها تحت عنوان مدل Bشناخته می شدند.در سال 1943 یک انتقال نیروی نیمه اتوماتیک به جای انتقال دستی جایگزین شد.در سال های 1943 و 1944 بدنه های فلزی بالا با چوب عوض شدند تا فلز استیل نگه داری شود.
در سال 1944 شرکت Demag ماموریت یافت تا نسخه ی جدیدی از Sd.Kfz. 10 را تولید کند که مشخصات زیر را داشته باشد :
10.1 چرخ جاده
2.محور جلوی تقویت شده
3.میل لنگ تقویت شده
4.شنی های ارتقا یافته
5.فاصله ی بیشتر از زمین
یک مدلBدرحال حملPaK 40
3 نمونه ی اولیه کامل شدند که دوتای آن ها در سپتامبر 1944 تحویل داده شدند اما سومی در کارخانه ماند.یک نوع دیگر از Sd.Kfz. 10 نیز در 20 فوریه ی 1945 در برنامه ی توسعه ی اضطراری پیشنهاد شد که در ژوئن 1945 توسعه ی آن کامل شد.
تولید
7 کارخانه مدل های متنوعی از Sd.Kfz. 10 را تولید کردند.لیست تعداد تولید بدین شرح است:
شرکت Demag از سال 1938 تا نوامبر 1944 حدود1075 عدد تولید کرد.
شرکت Adlerwerke بین سال های 1938 تا نوامبر 1944 حدود 3414 عدد تولید کرد.
شرکت . Büssing-NAG بین 1938 تا دسامبر 1944 حدود 750 عدد تولید کرد.
شرکت MWC بین 1939 تا نوامبر 1944 حدود 4750 عدد تولید کرد.
شرکت MIAG بین 1939 تا 1941 حدود 324 عدد تولید کرد.
شرکتMNH بین 1939 تا نوامبر 1942 حدود 600 عدد تولید کرد.
شرکت Osterreicher Saurerwerke بین 1940 تا دسامبر 1943 حدود3075 عدد تولید کرد.
در سال 1945 شرکت های MWC و Demag هر دو شاسی های D7p برای Sd.Kfz. 250 نیز تولید می کردند. کمبود فلز باعث می شد از فسمت فوقانی چوبی استفاده شود.80 عدد از این نوع در 1 مارس 1945 تحویل داده شد.
انواع :
Sd.Kfz. 10/1
Sd.Kfz. 10/1یک وسیله ی شناسایی بود.قبل از شروع جنگ جهانی دوم قرار بود فقط 90 عدد بین سال های 1940تا1942 تحویل داده شوند اما در 3 می 1940 قرار بر این شد که هر ماه 30 عدد تولید شود و وقتی مجموع این وسایل به 400 عد رسید آن وقت هر ماه 10 عدد تولید شود.این طرح در سال 1943 متوقف شد.
Sd.Kfz. 10/2
این وسیله یک ضد عفونی کننده ی مواد شیمیایی بود با حجم 200 کیلوگرم پخش کننده و 8 بشکه مواد ضدعفونی کننده ی 50 کیلویی.این وسیله فقط دو خدمه داشت که بین بشکه ها می نشستند.هر بشکه می توانست تا 160 متر تا ضد عفونی کند.بشکه ها روی شنی ها و به همراه ریل های بیرونی تاشو قرار گرفته بودند.این مدل تفاوت های قابل توجهی با مدال استاندار خود داشت از جمله وجود دو محفظه ی سوخت با مجموع حجم 86 لیتر که یکی از آنها تونلی به محرک کمکی میل لنگ داشت و پخش کننده ها را تقویت می کرد اما این برد وسیله را به 250 کیلومتر کاهش میداد.این وسیله4.83 متر طول 2 متر عرض و 2 متر ارتفاع داشت.وزن این وسیله بصورت خالی 3890 کیلوگرم و بصورت پر 4900 کیلوگرم بود.بین سال های 1938 تا 1939 60_70 عدد از این وسیله تولید شد.
Sd.Kfz. 10/3
این وسیله یک محفظه سوخت 500 لیتری وسیستم اسپری برای از بین برد اثرات سمی گاز ها داشت.سر این اسپری به جلو و عقب تاب میخورد و عرض حدود 16 متر را پوشش میداد.در سال های 1938تا1939 67 عدد تولید شد.در 15 آوریل 1942 وقتی فرماندهی عالی ارتش دستور داد تا این وسایل برای ذخیره سازی پیاده نظام استفاده شوند سیستم اسپری غیر فعال شد و وسیله ارتقا پیدا کرد تا بتواند 216 دور از مهمات ضد تانک را حمل کند پس از مدتی این وسایل با راکت انداز های Nebelwerfer و سلاح های ضد تانک تجهیز شدند.
Sd.Kfz. 10/4 و Sd.Kfz. 10/5
مدل Sd.Kfz. 10/4 یک سلاح دو سانتیمتری FlaK 30(که بر روی محل خاصی نصب شده یود)را حمل می کرد.این محل خاص فقط برای FlaK 30 طراحی شده بود و نمیتوانست Flak 38 را حمل کند و برعکس.این وسیله 2 متر عرض داشت و وزن آن بصورت خالی 4075 کیلوگرم بود.4 صندلی برای خدمه در دو طرف قرار داده شده بود.بعضی از اسلحه های نصب شده یک محافظ نیز داشتند.مهمات آماده به طرفین و عقب بسته می شدند(در هر طرف چهار عدد و دو عدد در پشت و هر کدام شامل 20 دور بود).این نفربر معمولا تریلر مهمات 640 دوری و فاصه یاب اسلحه را یدک می کشید.وسایلی که در سال 1940 ساخته شده بودند با رمپ های بارگذاری قابل حمل و غلطک های کابل به عنوان قرقره ویک در عقب تقویت شده که به Flak 30 اجازه می داد بر روی تریلر به Sd.Ah. 51 به سرعت نصب و برداشته شود.در سال 1940 آن ها به قفسه های تفنگ که بر روی گلگیر ها نصب شده بودند نیز مجهز شدند و از سال 1942 از ورقه های فلزی برای حفظ خدمه از سرما در این نفربر ها استفاده شد.سلاح های Flak 38 در اوایل سال 1941 بر روی 10/4s ها نصب می شدند با اینکه جایگاه نصب آنها تا آن زمان هنوز عریض نشده بود.وقتی جنگ مدت بیشتری طول کشید سپر های محافظ اسلحه ها هم به آنها اضافه شدند.
Sd.Kfz. 10/5 ها سلاح های FlaK 38 را حمل می کردند که نصب آن ها به جایگاه عریض تری نیاز داشت و وزنشان سبکتر بود.از سال 1942 جایگاه های نصب عریض تر شدند تا بتوانند FlaK 38 ها را در روی خود جای دهند.عرض نفربر به 2 متر و 156 سانتیمتر افزایش یافت اما ارتفاع تغییری نکرد.در ابتدا نفربر ها با جایگاه های FlaK 38 نقش خاصی نداشتند. در 1 سپتامبر 1943 لوفت وافه 293 صفحه ی زرهی برای وسایل خود سفارش داد.این که صفحات رادیاتور و شیشه جلو و دو طرف قسمت راننده را پوشش میدادند بر هر دو نوع این نفربر نصب شدند. در سال 1939 تولید آن ها برای تحویل به ارتش و لوفت وافه شروع شد.تعداد دقیق آن ها هیچوقت معلوم نشد اما یک سری گزارش های تولید در مورد آن ها وجود دارد.شرکت Adler حدود1054 عدد از آن ها را از 1939 تا فوریه ی 1943 تولید کرد اگرچه تعدادی از آن ها در سال 1942 به عنوان 10/5 ها کامل شدند.شرکت MWC 950 عدد 10/5 را در سال های 1943تا1944 تحویل داد اما 13 عدد از آنها به عنوان Sd.Kfz. 10 های عادی تحویل داده شدند.
تغییرات میدانی
بعضی وسیله ها مجهبز به سلاح های ضد تانک3.7 سانتیمتری PaK 36 و یا 5 سانتیمتری PaK 38 مجهز بودند.بعضی وقت ها بخش راننده و موتور نیز زره پوش می شدند.سلاح Pak 36 معمولا به صورت کامل حمل میشد اما Pak 38 بدون چرخ هایش و بر روی یک میله سوار می شد.در اواخر جنگ بعضی وسایل به توپ خودکار سه پایه ی MG151 مجهز می شدند که بر روی یک میله ی مخروطی شکل سوار می شد.
گسترش و استفاده
در ابتدا قرار بود Sd.Kfz. 10 به عنوان یک یدک کش برای سلاح های سبک و تریلر ها استفاده شود اما در سال 1939 به عنوان جانشین برای Sd.Kfz. 250 مطرح شد.پس از مدتی این نفربر می بایست سلاح های سنگینتر مثل PaK 38 پنج ساتیمتری و مهمات آن را یدک می کشید.همچنین این نفربر مدتی در شرکت های تعمیر و پشتیبانی تانک ها و وسایل موتوریزه استفاده شد.در سال 1942 9 عدد از این نفربر به عنوان بدک کش سلاح های ضد تانک به رومانی تحویل داده شد.گروه های ضدعفونی می توانستند 6 عدد Sd.Kfz. 10/1 و 6 عددSd.Kfz. 10/2 را استفاده کنند.18 عدد Sd.Kfz. 10/3 باقی ماند تا اگر لازم شد بتوانند از آن ها در نبرد استفاده کنند.اگر نیاز بود Sd.Kfz. 10/3 ها میتوانستند جایگزین Sd.Kfz. 11 ها شوند.وقتی در نوامبر 1941 گروه های ضدعفونی با راکت انداز های سنگین تجهیز شدند 7 عدد Sd.Kfz. 10/1 برای حمل راکت انداز 32سانتیمتری Nebelwerfer 41 و بقیه برای حمل سلاح های ضد تانک انتخاب شدند.گروه های ضدعفونی از Sd.Kfz. 10/2 مثل Sd.Kfz. 10/1 ها استفاده می کردند و تجهیزات آن ها را کنار می گذاشتند.
قبل از جنگ یک گروه ضد هوایی به سه جوخه همراه با 18 عدد Sd.Kfz. 10/4 تقسیم شدند که 12 عدد اسلحه و 6عدد مهمات را حمل می کردند.وقتی در سال 1941 Flak 38 دو سانتیمتری به میدان آمد هر جوخه چهار Sd.Kfz. 10/4 برای حمل اسلحه و یکی برای حمل مهمات داشت.بعدها این گروه ها دوباره سازماندهی شدند به طوری که هشت Sd.Kfz. 10/4 برای حمل اسلحه ها 2 عدد برای حمل Flakvierlings و 3 عدد برای حمل مهمات بودند.این فقط یک مثال از سازماندهی های ارتش بود که بسته به هر زمان و واحد این سازماندهی ها تغییر می کرد.گزارش هایی از نحوه ی سازماندهی لوفت وافه باقی نمانده است اما به نظر می رسد که هر گروه 9تا12 اسلحه را حمل می کرده است.
مترجم : هاینریش
توضیحات کلی
Sd.Kfz. 10یکی طرح بی نظیر در تمام نفربرهای آلمانی بود.قدرت آن توسط یک موتورMaybach شش سیلندره زیاد شده بود وموتور بنزینی آن 90 اسب بخار قدرت داشت.
این نفربر چهار دنده جلو در سه دنده عقب داشت و راننده با فشار کلاج دنده هارا تغییر میداد.نفربر میتواند با سرعت بیش از 75 کیلومتر بر ساعت حرکت کند اما به راننده هشدار داده می شود که با سرعت بیش از 65 کیلومتر بر ساعت حرکت نکند.در سال 1942 لوفت وافه سرعت وسایل نقلیه ی خود را به 30 کیلومتر بر ساعت محدود کرد تا عمر لاستیک ها دیرتر تمام شود.هم چرخ ها و هم شنی ها قابل هدایت توسط فرمان بودند.سیستم فرمان طوری طراحی شده بود که قشاری به چرخ های جلو نیاید.جعبه دنده به جای دندانه های مشترک غلطک های پیچیده تری داشت.سیستم تعلیق عقب شامل پنج چرخ جاده میشد که چهار عدد با هم تداخل داشتند و بر روی میله ی پیچشی که دوبازوی فنری همراه با نوسان داشت نصب شده بودند.یک چرخ یدکی هم بر پشت وسیله نصب شده بود که برای کنترل فشار استفاده می شد.چرخ های جلویی بر روی فنر های تخت و کمک فنر ها نصب شده بودند.
قسمت بالای بدنه یک محفظه بار برای جدایی قسمت راننده از قسمت خدمه داشت.صندلی هایی در دوطرف نفربر همراه با صندلی های ذخیره قرار داشتند که می توانستند 6 نفر را در خود جای دهند.شیشه ی جلوی وسیله را نیز میشد حرکت داد.یک بالابوم نیز در قسمت فوقانی عقب وسیله نصب شده بود که میشد آنرا به شیشه ی جلو بست.4 قطعه ی جانبی نیز میتواسنت برای حفظ خدمه از آب و هوای بد نصب شود.
طراحی و توسعه
طراحی های اولیه ی خودرو های نیمه شنی توسط Ernst Kniepkamp قبل اینکه نازی ها در سال 1933 قدرت بگیرند انجام شد.طرح های وی پس از آن به شرکت های تجاری در جهت توسعه و آزمایش تحویل داده شد.Demag برای توسعه ی طرح Liliput(تولید کوچکترین وسیله ی یدک کش صحرایی) انتخاب شد و نمونه های اولیه ی آن را با نام D1 در سال 1934 ارائه داد.این طرح یه موتور بی ام و شش سیلندره ی نوع 315 با 28 اسب بخار قدرت داشت که در عقب تعبیه شده بود و در هر طرف فقط سه چرخ جاده داشت. طرح D2 تا سال 1935 با همان موتور ادامه داده شد اما یک چرخ جاده به آن اضافه شد و وزن آن به2.56 تن ارتقا پیدا کرد.دو وسیله ی اول که فقط آزمایشی بودند 3.4 تن وزن داشتند اما در طرح D3 یک موتور بی ام و از نوع 316 با قدرت 42 اسب بخار در جلو تعبیه شده بود 5 چرخ جاده داشت و یک قسمت که میتوانست 6 سرباز را در خود جای دهد.طرحD4 هرگز ساخته نشد و روی کاغذ ماند.طرحD5 هرگز به وجود نیامد.
سرانجام در سال 1937 هشت نمونه ی آزمایشی طرح D6 ارائه شد.نفربر این طرح 3.85 تن وزن داشت.موتورMaybach آن 83 اسب بخار قدرت داشت و نیرو بصورت متفاوتی از موتور به چرخ ها منتقل می شد.به غیر از این موارد این طرح تفاوت های جزیی با طرحD3 داشت.چندینD6 وD3 به عنوان نمونه های آزمایشی به قصد استفاده برای گروه های دفاع هوایی استفاده شدند.در سال 1937 به شرکت Demag دستور ساخت 60 عدد نفربر طرح D6 داده شد و این شرکت آن ها را در نوامبر 1938 تحویل داد.در 17 مارس 1937 آن وسیله به Sd.Kfz. 10 تغییر نام داد.طرح D7 تولید انبوه شد و با D6 بخاطر داشتن شنی های متفاوت و موتور متفاوت کاملا فرق می کرد.موتور آن فشرده شده بود تا بتوان از گاز اکتان74 استفاده کرد.اصلاحاتی نیز مثل تعویض سر سیلندر ها و گذاشتن پیستون های کوتاه نیز انجام شد اما به افزایش قدرت موتور کمکی نکرد.
این وسایل در اکتبر 1938 تحویل داده شد وقتی که در 11 اکتبر یکی از آنها به ارتش نشان داده شد.هر وسیله دو محفظه ی سوخت داشت یکی با حجم 58 لیتر و دیگری با حجم 31 لیتر اما در طول تولید یک محفظه با حجم 110 لیتر جایگزین این دو شد. در سال 1939 موتور NL 38 TRKM که موتور تمامی طرح های قبلی بود با موتورHL 42 TRKM تعویض شد.قدرت این موتور 100 اسب بخار بود.در سال 1940 بدنه عقبی وسیله تقویت شده بود تا بتواند دو اسلحه مثل اسلحه 75 سانتیمتیری ضد تانک PaK 40 و سلاح پیاده نظام 15 سانتیمتری sIG 33 و یا هویتزر 10.5 ساتیمتری leFH 18 را حمل کند.یک کمپرسور نیز بعد ها برای تجهیزاتی که با ترمز های هوایی مجهز شده بودند نیز قرار داده شد.این مدل ها تحت عنوان مدل Bشناخته می شدند.در سال 1943 یک انتقال نیروی نیمه اتوماتیک به جای انتقال دستی جایگزین شد.در سال های 1943 و 1944 بدنه های فلزی بالا با چوب عوض شدند تا فلز استیل نگه داری شود.
در سال 1944 شرکت Demag ماموریت یافت تا نسخه ی جدیدی از Sd.Kfz. 10 را تولید کند که مشخصات زیر را داشته باشد :
10.1 چرخ جاده
2.محور جلوی تقویت شده
3.میل لنگ تقویت شده
4.شنی های ارتقا یافته
5.فاصله ی بیشتر از زمین
یک مدلBدرحال حملPaK 40
3 نمونه ی اولیه کامل شدند که دوتای آن ها در سپتامبر 1944 تحویل داده شدند اما سومی در کارخانه ماند.یک نوع دیگر از Sd.Kfz. 10 نیز در 20 فوریه ی 1945 در برنامه ی توسعه ی اضطراری پیشنهاد شد که در ژوئن 1945 توسعه ی آن کامل شد.
تولید
7 کارخانه مدل های متنوعی از Sd.Kfz. 10 را تولید کردند.لیست تعداد تولید بدین شرح است:
شرکت Demag از سال 1938 تا نوامبر 1944 حدود1075 عدد تولید کرد.
شرکت Adlerwerke بین سال های 1938 تا نوامبر 1944 حدود 3414 عدد تولید کرد.
شرکت . Büssing-NAG بین 1938 تا دسامبر 1944 حدود 750 عدد تولید کرد.
شرکت MWC بین 1939 تا نوامبر 1944 حدود 4750 عدد تولید کرد.
شرکت MIAG بین 1939 تا 1941 حدود 324 عدد تولید کرد.
شرکتMNH بین 1939 تا نوامبر 1942 حدود 600 عدد تولید کرد.
شرکت Osterreicher Saurerwerke بین 1940 تا دسامبر 1943 حدود3075 عدد تولید کرد.
در سال 1945 شرکت های MWC و Demag هر دو شاسی های D7p برای Sd.Kfz. 250 نیز تولید می کردند. کمبود فلز باعث می شد از فسمت فوقانی چوبی استفاده شود.80 عدد از این نوع در 1 مارس 1945 تحویل داده شد.
انواع :
Sd.Kfz. 10/1
Sd.Kfz. 10/1یک وسیله ی شناسایی بود.قبل از شروع جنگ جهانی دوم قرار بود فقط 90 عدد بین سال های 1940تا1942 تحویل داده شوند اما در 3 می 1940 قرار بر این شد که هر ماه 30 عدد تولید شود و وقتی مجموع این وسایل به 400 عد رسید آن وقت هر ماه 10 عدد تولید شود.این طرح در سال 1943 متوقف شد.
Sd.Kfz. 10/2
این وسیله یک ضد عفونی کننده ی مواد شیمیایی بود با حجم 200 کیلوگرم پخش کننده و 8 بشکه مواد ضدعفونی کننده ی 50 کیلویی.این وسیله فقط دو خدمه داشت که بین بشکه ها می نشستند.هر بشکه می توانست تا 160 متر تا ضد عفونی کند.بشکه ها روی شنی ها و به همراه ریل های بیرونی تاشو قرار گرفته بودند.این مدل تفاوت های قابل توجهی با مدال استاندار خود داشت از جمله وجود دو محفظه ی سوخت با مجموع حجم 86 لیتر که یکی از آنها تونلی به محرک کمکی میل لنگ داشت و پخش کننده ها را تقویت می کرد اما این برد وسیله را به 250 کیلومتر کاهش میداد.این وسیله4.83 متر طول 2 متر عرض و 2 متر ارتفاع داشت.وزن این وسیله بصورت خالی 3890 کیلوگرم و بصورت پر 4900 کیلوگرم بود.بین سال های 1938 تا 1939 60_70 عدد از این وسیله تولید شد.
Sd.Kfz. 10/3
این وسیله یک محفظه سوخت 500 لیتری وسیستم اسپری برای از بین برد اثرات سمی گاز ها داشت.سر این اسپری به جلو و عقب تاب میخورد و عرض حدود 16 متر را پوشش میداد.در سال های 1938تا1939 67 عدد تولید شد.در 15 آوریل 1942 وقتی فرماندهی عالی ارتش دستور داد تا این وسایل برای ذخیره سازی پیاده نظام استفاده شوند سیستم اسپری غیر فعال شد و وسیله ارتقا پیدا کرد تا بتواند 216 دور از مهمات ضد تانک را حمل کند پس از مدتی این وسایل با راکت انداز های Nebelwerfer و سلاح های ضد تانک تجهیز شدند.
Sd.Kfz. 10/4 و Sd.Kfz. 10/5
مدل Sd.Kfz. 10/4 یک سلاح دو سانتیمتری FlaK 30(که بر روی محل خاصی نصب شده یود)را حمل می کرد.این محل خاص فقط برای FlaK 30 طراحی شده بود و نمیتوانست Flak 38 را حمل کند و برعکس.این وسیله 2 متر عرض داشت و وزن آن بصورت خالی 4075 کیلوگرم بود.4 صندلی برای خدمه در دو طرف قرار داده شده بود.بعضی از اسلحه های نصب شده یک محافظ نیز داشتند.مهمات آماده به طرفین و عقب بسته می شدند(در هر طرف چهار عدد و دو عدد در پشت و هر کدام شامل 20 دور بود).این نفربر معمولا تریلر مهمات 640 دوری و فاصه یاب اسلحه را یدک می کشید.وسایلی که در سال 1940 ساخته شده بودند با رمپ های بارگذاری قابل حمل و غلطک های کابل به عنوان قرقره ویک در عقب تقویت شده که به Flak 30 اجازه می داد بر روی تریلر به Sd.Ah. 51 به سرعت نصب و برداشته شود.در سال 1940 آن ها به قفسه های تفنگ که بر روی گلگیر ها نصب شده بودند نیز مجهز شدند و از سال 1942 از ورقه های فلزی برای حفظ خدمه از سرما در این نفربر ها استفاده شد.سلاح های Flak 38 در اوایل سال 1941 بر روی 10/4s ها نصب می شدند با اینکه جایگاه نصب آنها تا آن زمان هنوز عریض نشده بود.وقتی جنگ مدت بیشتری طول کشید سپر های محافظ اسلحه ها هم به آنها اضافه شدند.
Sd.Kfz. 10/5 ها سلاح های FlaK 38 را حمل می کردند که نصب آن ها به جایگاه عریض تری نیاز داشت و وزنشان سبکتر بود.از سال 1942 جایگاه های نصب عریض تر شدند تا بتوانند FlaK 38 ها را در روی خود جای دهند.عرض نفربر به 2 متر و 156 سانتیمتر افزایش یافت اما ارتفاع تغییری نکرد.در ابتدا نفربر ها با جایگاه های FlaK 38 نقش خاصی نداشتند. در 1 سپتامبر 1943 لوفت وافه 293 صفحه ی زرهی برای وسایل خود سفارش داد.این که صفحات رادیاتور و شیشه جلو و دو طرف قسمت راننده را پوشش میدادند بر هر دو نوع این نفربر نصب شدند. در سال 1939 تولید آن ها برای تحویل به ارتش و لوفت وافه شروع شد.تعداد دقیق آن ها هیچوقت معلوم نشد اما یک سری گزارش های تولید در مورد آن ها وجود دارد.شرکت Adler حدود1054 عدد از آن ها را از 1939 تا فوریه ی 1943 تولید کرد اگرچه تعدادی از آن ها در سال 1942 به عنوان 10/5 ها کامل شدند.شرکت MWC 950 عدد 10/5 را در سال های 1943تا1944 تحویل داد اما 13 عدد از آنها به عنوان Sd.Kfz. 10 های عادی تحویل داده شدند.
تغییرات میدانی
بعضی وسیله ها مجهبز به سلاح های ضد تانک3.7 سانتیمتری PaK 36 و یا 5 سانتیمتری PaK 38 مجهز بودند.بعضی وقت ها بخش راننده و موتور نیز زره پوش می شدند.سلاح Pak 36 معمولا به صورت کامل حمل میشد اما Pak 38 بدون چرخ هایش و بر روی یک میله سوار می شد.در اواخر جنگ بعضی وسایل به توپ خودکار سه پایه ی MG151 مجهز می شدند که بر روی یک میله ی مخروطی شکل سوار می شد.
گسترش و استفاده
در ابتدا قرار بود Sd.Kfz. 10 به عنوان یک یدک کش برای سلاح های سبک و تریلر ها استفاده شود اما در سال 1939 به عنوان جانشین برای Sd.Kfz. 250 مطرح شد.پس از مدتی این نفربر می بایست سلاح های سنگینتر مثل PaK 38 پنج ساتیمتری و مهمات آن را یدک می کشید.همچنین این نفربر مدتی در شرکت های تعمیر و پشتیبانی تانک ها و وسایل موتوریزه استفاده شد.در سال 1942 9 عدد از این نفربر به عنوان بدک کش سلاح های ضد تانک به رومانی تحویل داده شد.گروه های ضدعفونی می توانستند 6 عدد Sd.Kfz. 10/1 و 6 عددSd.Kfz. 10/2 را استفاده کنند.18 عدد Sd.Kfz. 10/3 باقی ماند تا اگر لازم شد بتوانند از آن ها در نبرد استفاده کنند.اگر نیاز بود Sd.Kfz. 10/3 ها میتوانستند جایگزین Sd.Kfz. 11 ها شوند.وقتی در نوامبر 1941 گروه های ضدعفونی با راکت انداز های سنگین تجهیز شدند 7 عدد Sd.Kfz. 10/1 برای حمل راکت انداز 32سانتیمتری Nebelwerfer 41 و بقیه برای حمل سلاح های ضد تانک انتخاب شدند.گروه های ضدعفونی از Sd.Kfz. 10/2 مثل Sd.Kfz. 10/1 ها استفاده می کردند و تجهیزات آن ها را کنار می گذاشتند.
قبل از جنگ یک گروه ضد هوایی به سه جوخه همراه با 18 عدد Sd.Kfz. 10/4 تقسیم شدند که 12 عدد اسلحه و 6عدد مهمات را حمل می کردند.وقتی در سال 1941 Flak 38 دو سانتیمتری به میدان آمد هر جوخه چهار Sd.Kfz. 10/4 برای حمل اسلحه و یکی برای حمل مهمات داشت.بعدها این گروه ها دوباره سازماندهی شدند به طوری که هشت Sd.Kfz. 10/4 برای حمل اسلحه ها 2 عدد برای حمل Flakvierlings و 3 عدد برای حمل مهمات بودند.این فقط یک مثال از سازماندهی های ارتش بود که بسته به هر زمان و واحد این سازماندهی ها تغییر می کرد.گزارش هایی از نحوه ی سازماندهی لوفت وافه باقی نمانده است اما به نظر می رسد که هر گروه 9تا12 اسلحه را حمل می کرده است.
مترجم : هاینریش
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
