تقابل ایران و روسیه با حضور ناتو در خزر

[✘PETER✘]

یک هفته‌نامه بین‌المللی ویژه خاور دور روز چهارشنبه در مطلبی نوشت از دستاورد‌های نشست آستاراخان عدم اهتزاز پرچم ناتو در دریای خزر و همکاری بیشتر کشورهای این ناحیه بود.
به گزارش جهان به نقل از فارس، هفته‌نامه «دیپلمات» طی گزارشی به قلم«یاکوپو دتونی» تحت عنوان «دور کردن ناتو از دریای خزر»، نوشت: «ایران و روسیه با اشتراک نظر با همدیگر به توافقی در نشست کشورهای حاشیه دریای خزر دست یافتند و همراه با آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان حضور احتمالی نیروی نظامی ناتو در دریای خزر را خاتمه دادند.»

بر اساس این گزارش، توافق سیاسی در نشست آستاراخان مبنی بر لزوم برقراری ثبات و امنیت تضمین شده و این‌که تنها کشورهای حاشیه دریای خزر حق حضور نظامی در دریای خزر را دارند صورت گرفت.

این حرکت ایران و روسیه در هنگامه تنش‌های دیپلماتیک با کشورهای غربی و تهدید فزاینده در زمینه حضور نظامی در دریای خزر صورت گرفت.

یک کارشناس امور حقوقی و سیاست در این باره گفت: «ایران و روسیه خواهان کنترل دریای خزر هستند، زیرا ایران از یک سو درک کرده است که غرب شاید از کشورهای مستقر در دریای خزر برای اعمال فشار بر برنامه‌های هسته‌ای ایران استفاده نماید. از سوی دیگر روسیه نیز به خاطر مشکلات با کشورهای عضو شوروی سابق نظیر اوکراین و گرجستان، سیاستی را احیا کرده است که یادآور عصر جنگ سرد است.»

این هفته نامه در ادامه نوشت: «بحران اوکراین غرب را در اختلافات جدی با روسیه قرار داده و موجی از تحریم‌های آمریکا و غرب به دنبال انضمام کریمه به روسیه علیه این کشور مشاهده می‌‌شود.»

ایران نیز در مذاکرات حساسی با گروه ۱+۵ قرار دارد و با وجود وقفه‌های ایجاد شده طرف‌های درگیر در تلاش برای حصول توافق جتمع تا ۲۴ نوامبر سال جاری هستند.

به نوشته این هفته‌نامه ژاپنی، با توجه به تصمیم بین کشورهای حاشیه دریای خزر مبنی بر جلوگیری از حضور نظامی بیگانه در دریای خزر تصمیم‌گیری ناتو در این زمینه بعید است. البته این توافق ممکن است عواقبی در بخش امنیت انرژی ایجاد کند زیرا به گفته «دمیتری شالپنتاک» استاد دانشگاه تاریخ معاصر روسیه دانشگاه امریکایی ایندیانا، روسیه به شدت مخالف پروژه خط لوله انتقال گاز از ترکمننستان به آذربایجان است و ممکن است به مدد نیروی نظامی در این زمینه وارد عمل شود. اگر نیروهای ناتو در دریاچه خزر حضور داشتند، این احتمال وجود داشت که روسیه با این پروژه موافقت کند.

در انتهای این گزارش آمده است: «با وجودی که پوتین در جریان مشکلات قابل توجه این منطقه که نیاز به حل آن می‌رود قرار دارد، وی از نشست آستاراخان برای گشایشی در زمینه بحث حقوقی دریای خزر استفاده کرد و انتظار دارد تا توافق قاطعانه‌ای در نشست بعدی در قزاقستان و در سال ۲۰۱۶ منعقد شود.»

حداقل دستاورد این رویداد این بود که آشکار کرد دیگر پرچم ناتو در دریای خزر برافراشته نخواهد شد و در عین حال کشورهای ساحلی دریای خزر در پی زمینه‌های همکاری و سرانجام یافتن راهی برای تقسیم این حوضه خواهند بود.