موسیقی و نمایش های محلی استان گیلان

[Navisa.]

استان گیلان با توجه به قدمت تاریخی خود امروزه یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های فرهنگ موسیقی را داراست. دکتر امیراشرف آریانپور در کتاب گیلان می‌نویسد:«این گنجینه‌ی غنی فرهنگ موسیقی بر خلاف بسیاری از مناطق ایران از وحدت سبک برخوردار نیست، به این معنا که نقاط مختلف گیلان چه از نظر تنوع آوازها و چه از لحاظ خصوصیات ملودی و ریتم از سبک‌های متفاوتی برخوردارند و این تفاوت سبک به خصوص بین موسیقی مردم تالش با موسیقی محلی منطقه‌ی دیلمان، اسپیلی و سایر نواحی گیلان به چشم می‌خورد». به طور کلی مردم تالش دارای سه آهنگ قدیم دستان، تالش دستان و تازه دستان هستند. آهنگ‌های گیلان به ویژه سیاهکل در دیلمان از طبیعت الهام گرفته‌اند و غالبا به صورت بکر و دست نخورده باقی مانده‌اند. احمدبن توکل، ندیم خلیفه‌ی عباسی معتمد علی‌الله، در کتابی تحت عنوان «الموسیقی العراقیه» که بخشی از آن درباره‌ی موسیقی دیلمان است، آورده: «آوازخوانی مردم خراسان با زنج است که دارای هفت سیم است و زخمه‌ی آن مانند زخمه‌ی چنگ است و آوازخوانی مردم ری و طبرستان و دیلمان با تنبورهاست.» ابونصر فارابی نیز در کتاب الموسیقی از تنبور خراسانی با این توصیف نام برده است: «تنبور خراسانی دارای ‌2 سیم است و گونه‌ای دیگر تنبور جبلی (گیلانی) است و شیوه‌ی کوک تنبور گیلانی از شیوه‌ی کوک خراسانیان جداست».