07-02-2014، 10:18
ستفاده از صابون تنها برای معالجه جوشها کافی نیست و حتما لازم است از آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی و کرمهای حاوی ترتینویین وحتی از ترکیبات هورمونی استفاده شود.
هر سال وقتی به ابتدای سال جدید نزدیک میشویم، معمولا با خودمان قرار میگذاریم بعضی عادتها و رفتارهای اشتباهمان را کنار بگذاریم و تا آنجا که میتوانیم فرد بهتری باشیم. بد نیست امسال هم سعی کنیم رفتارهای نادرست مربوط به سلامت را کنار بگذاریم و عادتهای درست را جایگزین آنها کنیم. یکی از بخشهای مهم و حساس بدن، موها و پوستمان است که نیاز به توجه و مراقبت مداوم دارد. سلامتی این دو بخش به زیبایی ظاهری ما نیز کمک میکند.
بر این اساس، 10 بسته پیشنهادی را برای حفاظت و مراقبت صحیح از پوست و مو، به شما ارائه میدهیم تا در سال جدید این نکات را هم به فهرست تغییرات عادتی خود بیفزایید و سال بهتر، سالمتر و زیباتری داشته باشید. این فهرست حاصل توصیههای دکتر تورج مکرمی، دکتر داریوش دائر و دکتر همایون مژدهیآذر، متخصصان پوست و مو است که با آرزوی داشتن سالی خوش به شما هدیه میشود.
آنچه باید در لیست غذایی شما باشد
یکی از مسائلی که به شدت در حفظ سلامت و کارکرد طبیعی پوست نقش دارد، تغذیه درست است که متخصصان هم همیشه روی آن تأکید دارند. داشتن تغذیه متعادل، متکی بر مواد طبیعی، سرشار از منابعی مانند سبزیجات و میوهها و عدم استفاده از محصولات غذایی سرخ شده و فراوری شده، بهترین ضامن حفظ سلامت و شادابی پوست است. پس اگر میخواهید سال 91، سال درخشش و زیبایی پوست شما باشد، این موارد را فراموش نکنید.
البته بیشترین عاملی که میتواند در فرایند پیری و چین و چروک خوردن پوست موثر باشد، اشعه ماوراءبنفش نور خورشید است اما به غیر از استفاده مکرر و منظم ضدآفتابها که شاه رکن مراقبت از پوست در همه فصلهای سال است، مصرف مواد موسوم به آنتیاکسیدان هم جزو ارکان مهم سلامت و شادابی پوست محسوب میشود. آنتیاکسیدانها با مقابله با رادیکالهای آزاد مسبب پیری سلولها، روند پیری سلولی را به تاخیر میاندازند و آسیبهای سلولی را ترمیم میکنند. حالا برای آنکه بدانید منابع سرشار از آنتیاکسیدان کدامند و آنها را به فهرست غذایی خود بیفزایید، موارد زیر را به خاطر بسپارید:
سبزیجات تازه، هویج، سیبزمینی (بهخصوص سیبزمینی شیرین)، ترهفرنگی، نخود سبز، گریپ فروت قرمز، پرتقال، لیموشیرین و لیموترش، گوجهفرنگی، سیب، زردآلو، انگور، کلم و کلم بروکلی.
این را هم به خاطر داشته باشید که لبنیات مختلف مانند شیر تازه، ماست، کره و خامه (در حد متعادل)، زرده تخممرغ و جگر گاو و گوسفند، همگی تامین کننده ویتامین A هستند و جزو آنتیاکسیدانهای مهم و ضروری برای بسیاری از فرایندهای سوختوساز بدن محسوب میشوند.
گردو، فندق، کیوی، رازیانه، نخودفرنگی و روغنهای گیاهی مانند روغنزیتون و روغن آفتابگردان نیز سرشار از ویتامین E هستند که این ویتامین نیز جزو آنتیاکسیدانهای طبیعی و موثر در مقابله با عوامل آسیبزاست.
غذاهای دریایی مانند ماهیها (ماهی آزاد، سالمون، شاهماهی و ساردین)، میگو و شاهمیگو نیز منابع تامین امگا 3 و در حفظ و بهبود کارکرد طبیعی سلولهای پوست مفید هستند.
مصرف آب به میزان کافی نیز از توصیههای همیشگی و آشنایی است که نباید به راحتی از کنار آن گذشت و با تغییر فصل و شروع فصل بهار از اهمیت آن غافل شد.
مصرف فراوردههایی مانند گوشتهای دودی و فراوریشده یا سرخ شده، سوسیس و کالباس، ادویه و سسهای مختلف، فستفودهای گوناگون، نوشیدنیهای مختلف و چیپس و سیبزمینی سرخ شده در تولید رادیکالهای آزاد در بدن و اختلال در سلامت پوست دخیل هستند و باید در مصرف این مواد حداکثر احتیاط را به عمل آورد و تا حد امکان از آنها دوری کرد.
البته در کنار این توصیهها، باید به این نکته نیز اشاره کرد که بسیاری از افراد جامعه که مبتلا به حساسیت غذایی یا اگزمای آتوپیک یا همان حساسیت سرشتی هستند، باید در استفاده از بعضی سبزیجات و میوهها دقت کنند و در صورت داشتن سوابق حساسیت به این مواد، از مصرف آنها خودداری کرده و در عوض از منابع دیگر تغذیهای یا دارویی استفاده کنند.
برنامه خوابتان را تنظیم کنید
در سال جدید برای خواب خودتان هم برنامهریزی کنید؛ البته شکی نیست اگر این برنامهریزی صحیح باشد، به سلامت و شادابی پوستتان نیز کمک میکند. در تعیین زمان لازم خواب برای حفظ سلامتی بدن و پوست، اختلاف نظر وجود دارد. بسیاری از محققان میگویند حداقل خواب مورد نیاز برای حفظ سلامتی پوست بین شش تا هشت ساعت در شب است. این میزان استراحت، فرصتی کافی برای بازسازی سلولهای خسته و آسیبدیده از عوامل محیطی یا رادیکالهای آزاد فراهم میکند اما با توجه به مشکلات صنعتی شدن شهرها و افزایش ساعات کار و فعالیت انسانها، بیشتر اوقات فرصت خواب شش تا هشت ساعته شبانه برای افراد وجود ندارد.
به همین دلیل گروهی از پژوهشگران معتقدند که تعیین دقیق ساعت خواب شبانه به شکل یک فرمول از پیشتعیین شده، کار درستی نیست و اگر فردی برای مثال با پنج ساعت خواب شبانه میتواند بدون احساس کسالت و خواب آلودگی از خواب بیدار شود و به فعالیتهای روزمره خود بپردازد، دیگر نیازی به خوابیدن بیشتر از این زمان ندارد؛ بنابراین در مجموع برای حفظ سلامت پوست توصیه میشود همیشه خواب شبانه کافی در محیطی آرام بدون صدا و نور آزاردهنده داشته باشید.
در مورد نوع خوابیدن هم متخصصان میگویند، نحوه خوابیدن فرد (به پهلو، طاق باز یا دمرو) تأثیر چندانی در ایجاد چین و چروک صورت در آینده ندارد ولی بهتر است در صورتی که فرد در طول شب از خواب بیدار میشود، وضعیت خود را عوض کرده و از چندین ساعت خوابیدن در یک وضعیت ثابت دوری کند تا از اثرات فشار روی سر و صورت و بروز تورم یا پف آلودگی، بعداز بیدار شدن کاسته شود. یادتان باشد خواب کافی و رضایتبخش، باعث بروز حس شادابی، طراوت، عدم خستگی و داشتن پوستی شفاف و با رنگ و قوام طبیعی در روز بعد میشود. حفظ سلامت خواب از ارکان مهم بهداشت پوست به حساب میآید.
بدون خطر، پوستتان را برنزه کنید
شاید دوست داشته باشید در سال جدید، تغییراتی در ظاهرتان ایجاد کنید؛ برای مثال رنگ پوستتان را تغییر دهید؛البته همانطور که میدانید عمل سولاریوم که برای برنزه کردن پوست انجام میشود، به طور کلی غیرقانونی و بسیار خطرناک است؛ به همین دلیل هم اگر وزارت بهداشت از وجود اماکنی که این کار را انجام میدهند مطلع شود، قطعا آنها را پلمپ میکند. نه اینکه فکر کنید ممنوع بودن سولاریوم فقط مختص ایران است؛ سازمان بهداشت جهانی از سال 2011 برنامههای ضدسولاریوم را در تمام دنیا شروع کرده و در بسیاری از کشورها این عمل ممنوع است و در بعضی دیگر نیز محدودیتهای خاصی برای آن در نظر گرفتهاند.
متخصصان هم میگویند با رایج شدن فرهنگ برنزه کردن در میان مردم، متأسفانه به صورت مکرر با مراجعانی مواجه هستند که از عوارض ناشی از آفتاب گرفتن مانند پیدایش لک وپیس، لکهای نافرم و زشت در پوست بدن و شل شدن پوست رنج میبرند اما با این حال، اگر همچنان مایل هستید رنگ پوست خود را کمی تغییر دهید بهتر است ازروشهایی استفاده کنید که خطرات سولاریوم و آفتابگرفتن را ندارد و در عین حال میتواند شما را هم به خواستهتان برساند.
تنها موردی که در ارتباط با این مواد باید به آن توجه داشته باشید، آن است که آنها هم مانند هر ماده آرایشی دیگری ممکن است برای پوست حساسیتزا باشند. برای جلوگیری از بروز این حساسیت حتما پیش از استفاده کامل، مقداری از آن را روی قسمت کوچکی از پوستتان امتحان کنید و در صورت بروز هرگونه مشکل حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین به یاد داشته باشید این محصولات، کار ضدآفتابها را انجام نمیدهند و حتی در صورت استفاده از آنها هم نباید کرمهای ضدآفتاب را فراموش کنید.
پیشنهاد اختصاصی برای آقایان
یک صحبت کاملا اختصاصی هم با آقایان محترم داریم در رابطه با اصلاح صورت که هرچند ممکن است تا به حال مواردی را که گفته میشود، رعایت کرده باشند؛ اما بد نیست در سال جدید، این توصیهها را به عنوان یک برنامه همیشگی در نظر بگیرند و همه آنچه را که متخصصان گفتهاند کاملا رعایت کنند.
آقایان معمولا برای اصلاح از تیغ یا ریشتراش برقی استفاده میکنند. بر این اساس به خاطر داشته باشید تیغ مورد استفاده باید تیز باشد تا پوست صدمه نبیند و قبل از تراشیدن ریش هم بهتر است چند دقیقه با آب گرم و خمیر ریش یا صابون اصلاح، پوست صورت و گردن را ماساژ دهید تا رطوبت پوست افزایش یافته و سطح پوست و موها نرم و صاف شوند و اصلاح کردن راحتتر انجام شده و دچار سوزش و التهاب نشوید.
در کسانی که ریش نمیگذارند، اصلاح یک روز در میان ضرورت دارد؛ البته بعضی آقایان به دلیل تحریک شدن سطح پوست، این کار را هر چند روز یک بار انجام میدهند. تراشیدن موها به آرامی و در مسیر رویش موها اصلاح را آسانتر میکند اما بعضی از آقایان ترجیح میدهند ریش خود را در خلاف مسیر موها بتراشند تا صورت کاملا تمیز شود.
توجه داشته باشید بعد از اصلاح از لوسیونهای مخصوص و حوله گرم استفاده کنید زیرا لوسیونهای بعد از اصلاح، باعث بهبود التهاب یا قرمزی پوست صورت، رفع خشکی پوست و اثرات ضدباکتری میشوند؛ در ضمن توصیه میشود از خمیر ریش و یا لوسیونهای بعد از اصلاح مرغوب و شناخته شده استفاده کنید تا با پوست صورت سازگاری داشته باشد و باعث ایجاد حساسیت یا لکهای پوستی نشود.
پوست صورت بعضی آقایان حساستر از دیگران بوده و به راحتی در اثر تراشیدن ریش و سبیل دچار التهاب، سوزش و یا بریدگیهای متعدد میشود. این افراد میتوانند از ریشتراش برقی مناسب استفاده کنند. علاوه بر آن، در بعضی از آقایان، تراشیدن موهای زیر چانه باعث ایجاد جوشهایی در زیر گردن میشود. این مساله ناشی از سوراخ شدن پوست توسط موهای نوکتیز زیر پوستی است. این افراد نباید موهای گردن را در خلاف جهت مسیر رویش بتراشند و بهتر است از کرمهای حاوی اسیدهای میوه استفاده کنند و اگر مشکلشان رفع نشد، سراغ لیزر موهای آن ناحیه بروند.
همچنین توصیه میشود آقایان برای اصلاح صورت از تیغهای یکبار مصرف در منزل استفاده کنند و به خاطر احتمال انتقال بعضی از بیماریهای ویروسی خطرناک مانند ایدز یا هپاتیت از لوازم مشترک در آرایشگاه استفاده نکنند. آقایانی هم که محاسن دارند، با شستوشوی روزانه و شانه کردن موها در رعایت بهداشت شخصی بکوشند.
کیف آرایشی
کیف آرایشی یکی از ملزومات مهم برای مراجعه به آرایشگاههاست. این کیف، بیشتر از وسایلی مانند قیچی، موچین، برس، حوله و کاور تنپوش تشکیل میشود. به عروسخانمها توصیه میشود هنگام مراجعه به آرایشگاه ریمل و مدادچشم مجزا نیز همراه داشته باشند زیرا اگر فردی حساسیت چشمی داشته باشد برای جلوگیری از این حساسیت بهتر است این محصولات را جداگانه برای خود خریداری کرده و روز مراسم به همراه بیاورد.
استفاده از موچین شخصی برای ایمنی برداشتن ابروها مهم است زیرا حتما نیاز به ایجاد بریدگی نیست تا فرد دچار مشکل شود اگر حتی یکی از موهای ابرو که حالت ضخیم دارد در اثر برداشتن در ریشه ایجاد خراش جزیی کند آلودگی به راحتی با موچین منتقل میشود؛ بنابراین بهتر است برای در امان ماندن از بیماریهای خطرناکی مانند HIV و هپاتیت از موچین شخصی استفاده کنید.
وسایل دیگری نظیر حوله و کاور تنپوش مجزا خطر انتقال بیماریهای پوستی و قارچها را از فردی به فرد دیگر کاهش میدهند. حتی برس و قیچی کوپ بهتر است در این پکیج قرار بگیرند زیرا عفونتهایی که از پوست سر بعضی افراد منتقل میشود خطرات جبرانناپذیری روی سلامت افراد به جای میگذارد.
چند راهنمایی خیس برای ورود به سال جدید!
اینجا چند توصیه مختصر برای یک حمام داغ و سالم میخوانید. اگر دوست داشتید میتوانید قبل از شروع سال جدید هم این توصیهها را به کار بگیرید و اگر دوست نداشتید میتوانید حتی بعد از شروع سال جدید هم به این توصیهها عمل نکنید! خودتان را کیسه نکشید! بله درست خواندید، کیسه کشیدن نه تنها کمکی به تمیزتر شدن نمیکند که با از بین بردن لایه شاخی محافظ پوست میتواند باعث آسیبپذیر شدن آن در برابر عوامل بیماریزا هم بشود. به جای کیسه از لیفهای نرم سنتی یا از اسفنجهای نرم استفاده کنید و یادتان باشد که لیف یا اسفنج حمامتان را بعد از استفاده زیر آفتاب خشک کنید تا بهداشتی باقی بماند.
موهای خیستان را شانه نکنید! برس کشیدن موهای خیس یا شانه کردن آنها با شانههای ریز معمولی نتیجهای جز کنده شدن موها ندارد. برای شانه کردن موها در حمام فقط از شانههایی با دندانههای فاصلهدار مانند شانههای مخصوص موهای فر شده استفاده کنید. موهایتان را بیش از حد شامپو نکنید! چون تعداد دفعات شستن موها ارتباط مستقیم با مقدار ترشح چربی از سطح پوست دارد.
دست نگهدارید، حمام شما هنوز تمام نشده! کسانی که پوست خشک و آسیبپذیر دارند نباید فکر کنند که با خشک کردن بدن، حمامشان تمام شده است زیرا مرطوبکردن پوست بلافاصله بعد از خشک کردن آن و در حالی که هنوز رطوبت آب از پوست خارج نشده است برای این دسته از افراد ضروری است. با انتخاب یک لوسیون بدن یا کرم بدن مناسب، بعد از حمام پوستتان را ماساژ بدهید تا خشک و پوسته پوسته نشود.
رنگی که بر موهایتان مینشیند
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که موهایشان را به صورت مکرر و همیشگی رنگ میکنند، بهتر است به این عادت خود در سال جدید کمی نظم بدهید. طبق توصیه متخصصان پوست، رنگ کردن موها نباید تبدیل به عادت شود زیرا دفعات مکرر تماس با مواد شیمیایی برای پوست و مو مضر است.
بعضی از خانمها تا ریشه موهایشان کمیدر میآید، بلافاصله آن را رنگ میکنند که این کار اصلا توصیه نمیشود. هر چند وقت یک بار باید موها را رنگ کرد؟ این کار به نوع رنگ، جنس و سرعت رشد موها بستگی دارد و به طور کلی هر چه این فاصله بیشتر باشد، بهتر است زیرا هم رنگ مو و هم مواد دکلره کننده به علت داشتن ترکیبات شیمیایی باعث آسیب جدی به موها میشوند که در درازمدت، خشکی، شکنندگی، کدرشدن موها و موخوره را به وجود میآورند.
در ضمن یادتان باشد حتما قبل از رنگ کردن موها و یا دکلره کردن آنها تست اولیهای روی تکه کوچکی از مو انجام دهید. بهعلاوه قبل از استفاده از هر نوع رنگ و اکسیدان باید تست پوستی انجام شود. افرادی که به یک مارک خاص حساسیت نشان میدهند، ممکن است به همه رنگها حساسیت داشته باشند. در این موارد توصیه میشود از دیگر رنگهای نیمه دائمی، آن هم به شرط تست پوستی استفاده کنید.
درمورد دکلره کردن موهایتان نیز حواستان باشد برای اینکه موها صدمه کمتری ببینند، از محصولات باکیفیت و شناخته شده استفاده کنید و هرگز بیشتر از یک بار در ماه موهای خود را دکلره نکنید چون دفعات زیاد این کار، مو را خشک و شکننده و مستعد آسیب جدی میکند.
خالهایی که گرفتار میکنند
تغییر دیگری که شاید علاقهمند باشید در سال جدید، در ظاهر خودتان ایجاد کنید، خلاصی از وجود خالها یا زگیلهایی است که ممکن است در سطح پوست شما خودنمایی کنند. به طور کلی، خالها به دو دسته مادرزادی و غیرمادرزادی تقسیم میشوند که اگر جزو آن دستهای هستید که خالهای مادرزادی دارید، بهتر است به توصیه متخصصان برای برداشتن این خالها اقدام کنید.
در مجموع، خالها هرچه کوچکتر باشند، خطرشان کمتر است و هرچه بزرگتر شوند، باید سریعتر به پزشک مراجعه کرده و تکلیفشان را روشن کنید. اما در مورد خالهای غیرمادرزادی، درصورتی که رشد یا تغییر رنگ غیرمتعارف در آنها مشاهده کردید یا متوجه شدید از حالت صاف، به شکل دندانهای درآمدهاند یا چند رنگ شدهاند، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید که در صورت تشخیص او باید به طور کامل این خالها را بردارید.
در غیر این صورت اگر مایل باشید، میتوانید فقط به لحاظ زیبایی این کار را انجام دهید؛ البته بعضی از خالها هم هستند که در نقاطی از بدن قرار دارند که برداشتنشان آن ناحیه را زشت میکند یا با پیدایش گوشت اضافه همراه است که دراین صورت، پزشکان توصیه میکنند بهتر است از جراحی زیبایی منصرف شوید.
نوجوانها بخوانند
ما در فهرست توصیههای بهاری خود، نوجوانان را از قلم نینداختهایم. از آنجا که این قشر، به زیبایی و شادابی پوست و موی خود اهمیت ویژهای قائلند، بهتر است در سال جدید توصیههای متخصصان پوست و مو را به فهرست عادات خوب امسال بیفزایند. یکی از مواردی که اکثر نوجوانان با آن درگیر هستند، جوش صورت است که از بیماریهای شایع پوستی محسوب میشود.
به این نکته توجه داشته باشید که جوش صورت نیاز به درمان دارد و خود به خود خوب نمیشود؛ البته خوشبختانه این مورد کاملا قابل درمان است ولی دوره درمان آن طولانی است و چند ماه و گاهی چند سال هم طول میکشد؛ بنابراین نباید نوجوانان در ماههای اول درمان، مأیوس شوند و اعتماد به نفس خود را از دست بدهند. توصیه میشود والدین، فرزندشان را تا پایان دوره درمان نزد متخصصان پوست ببرند و از درمانهای خانگی غیراستاندارد یا پرهیزهای غذایی بیمورد خودداری کنند.
درضمن یادتان باشد استفاده از صابون تنها برای معالجه جوشها کافی نیست و حتما لازم است از آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی و کرمهای حاوی ترتینویین وحتی از ترکیبات هورمونی استفاده شود. دختران نوجوان توجه داشته باشند که بهتر است از لوازم آرایش و حتی کرمپودر استفاده نکنند.
چون انواع گوناگون کرمپودرها به خاطر داشتن چربی، باعث بسته شدن منافذ پوست و تشدید آکنه میشوند؛ البته در مواقع خاص میتوان برای پوشاندن موقت جوشها از کرمپودرهای فاقد چربی استفاده کرد. ضمنا از دستکاری جوشها یا کشیدن کیسه روی صورت خودداری کنید زیرا این کارها باعث تشدید آکنه و ایجاد فرورفتگی در محل جوشها میشود.
مورد دیگری که ممکن است نوجوانها با آن مواجه شوند، از دست دادن موهاست که احتمال دارد فرد را در آن سنین شوکه کند. نخستین علامتی که ظاهر میشود، نازک شدن موهای نواحی شقیقه و بالای ابروهاست که منجر به بلند شدن پیشانی میشود. این مساله ناشی از افزایش میزان هورمونهای مردانه در بدن است و یک فرایند طبیعی محسوب میشود. به هرحال بهتر است نوجوانان برای مطمئن شدن در مورد طبیعی یا غیرطبیعی بودن میزان ریزش موهای سر خود حتما به یک متخصص پوست مراجعه کنند تا در صورت لزوم از همان ابتدا تحت درمان قرار بگیرند.
هرچه درمان ریزش مو زودتر شروع شود، موثرتر بوده و نتیجه بهتری خواهد داشت؛ بنابراین لازم است نوجوانان در روند درمان که گاهی سالها طول خواهد کشید، صبور باشند و به پزشک خود اعتماد کنند و بیجهت سراغ انواع و اقسام محلولها و داروها یا شامپوهای گرانقیمت که در رسانههای مختلف تبلیغ میشوند، نروند.
به دختران نوجوان هم توصیه میشود به هیچوجه موهای سر خود را سفت نبندند زیرا محکم بستن موها ریشه مو را سست میکند و به طاسی سر منتهی میشود که درمان آن نیاز به کاشت مو دارد.
کیف شخصی اصلاح برای آقایان
آقایان معمولا عادت دارند برای اصلاح مو و صورت خود، فقط به آرایشگاه همیشگی خودشان بروند. این عادت، بسیار خوب است اما یادتان باشد نباید اجازه دهید این مراجعه همیشگی و اعتمادی که به وجود میآید، مانع از آن شود که شما کیف شخصی سلمانی خود را همراهتان ببرید. آنچه که باید در این کیف همراهتان باشد، وسایلی مانند شانه و برس، قیچی، دسته تیغ و پیشبند است. این وسایل باید برای هر کسی به صورت جداگانه مورد استفاده قرار بگیرد و چه بهتر که شما از وسایل شخصی خودتان بهره بگیرید تا خیالتان هم راحتتر باشد.
برای آنکه بدانید این کار تا چه حد ضروری است، بد نیست یادآوری کنیم استفاده از شانه و برس یا پیشبند مشترک ممکن است باعث سرایت بیماریهایی مانند شپش سر، جوشهای عفونی و قارچهای پوست سر شود که هم از طریق وسایل و هم تراوشاتی که روی پیشبند باقی میماند، قابل انتقال هستند؛ ضمن اینکه قیچیهای نوکتیز و تیغهایی که به صورت مکرر و برای افراد مختلف مورد استفاده قرار میگیرند، ممکن است باعث انتقال بیماریهای خونی مانند هپاتیت و ایدز شوند. پس امسال، کیف شخصی سلمانی، فراموش نشود.
هر سال وقتی به ابتدای سال جدید نزدیک میشویم، معمولا با خودمان قرار میگذاریم بعضی عادتها و رفتارهای اشتباهمان را کنار بگذاریم و تا آنجا که میتوانیم فرد بهتری باشیم. بد نیست امسال هم سعی کنیم رفتارهای نادرست مربوط به سلامت را کنار بگذاریم و عادتهای درست را جایگزین آنها کنیم. یکی از بخشهای مهم و حساس بدن، موها و پوستمان است که نیاز به توجه و مراقبت مداوم دارد. سلامتی این دو بخش به زیبایی ظاهری ما نیز کمک میکند.
بر این اساس، 10 بسته پیشنهادی را برای حفاظت و مراقبت صحیح از پوست و مو، به شما ارائه میدهیم تا در سال جدید این نکات را هم به فهرست تغییرات عادتی خود بیفزایید و سال بهتر، سالمتر و زیباتری داشته باشید. این فهرست حاصل توصیههای دکتر تورج مکرمی، دکتر داریوش دائر و دکتر همایون مژدهیآذر، متخصصان پوست و مو است که با آرزوی داشتن سالی خوش به شما هدیه میشود.
آنچه باید در لیست غذایی شما باشد
یکی از مسائلی که به شدت در حفظ سلامت و کارکرد طبیعی پوست نقش دارد، تغذیه درست است که متخصصان هم همیشه روی آن تأکید دارند. داشتن تغذیه متعادل، متکی بر مواد طبیعی، سرشار از منابعی مانند سبزیجات و میوهها و عدم استفاده از محصولات غذایی سرخ شده و فراوری شده، بهترین ضامن حفظ سلامت و شادابی پوست است. پس اگر میخواهید سال 91، سال درخشش و زیبایی پوست شما باشد، این موارد را فراموش نکنید.
البته بیشترین عاملی که میتواند در فرایند پیری و چین و چروک خوردن پوست موثر باشد، اشعه ماوراءبنفش نور خورشید است اما به غیر از استفاده مکرر و منظم ضدآفتابها که شاه رکن مراقبت از پوست در همه فصلهای سال است، مصرف مواد موسوم به آنتیاکسیدان هم جزو ارکان مهم سلامت و شادابی پوست محسوب میشود. آنتیاکسیدانها با مقابله با رادیکالهای آزاد مسبب پیری سلولها، روند پیری سلولی را به تاخیر میاندازند و آسیبهای سلولی را ترمیم میکنند. حالا برای آنکه بدانید منابع سرشار از آنتیاکسیدان کدامند و آنها را به فهرست غذایی خود بیفزایید، موارد زیر را به خاطر بسپارید:
سبزیجات تازه، هویج، سیبزمینی (بهخصوص سیبزمینی شیرین)، ترهفرنگی، نخود سبز، گریپ فروت قرمز، پرتقال، لیموشیرین و لیموترش، گوجهفرنگی، سیب، زردآلو، انگور، کلم و کلم بروکلی.
این را هم به خاطر داشته باشید که لبنیات مختلف مانند شیر تازه، ماست، کره و خامه (در حد متعادل)، زرده تخممرغ و جگر گاو و گوسفند، همگی تامین کننده ویتامین A هستند و جزو آنتیاکسیدانهای مهم و ضروری برای بسیاری از فرایندهای سوختوساز بدن محسوب میشوند.
گردو، فندق، کیوی، رازیانه، نخودفرنگی و روغنهای گیاهی مانند روغنزیتون و روغن آفتابگردان نیز سرشار از ویتامین E هستند که این ویتامین نیز جزو آنتیاکسیدانهای طبیعی و موثر در مقابله با عوامل آسیبزاست.
غذاهای دریایی مانند ماهیها (ماهی آزاد، سالمون، شاهماهی و ساردین)، میگو و شاهمیگو نیز منابع تامین امگا 3 و در حفظ و بهبود کارکرد طبیعی سلولهای پوست مفید هستند.
مصرف آب به میزان کافی نیز از توصیههای همیشگی و آشنایی است که نباید به راحتی از کنار آن گذشت و با تغییر فصل و شروع فصل بهار از اهمیت آن غافل شد.
مصرف فراوردههایی مانند گوشتهای دودی و فراوریشده یا سرخ شده، سوسیس و کالباس، ادویه و سسهای مختلف، فستفودهای گوناگون، نوشیدنیهای مختلف و چیپس و سیبزمینی سرخ شده در تولید رادیکالهای آزاد در بدن و اختلال در سلامت پوست دخیل هستند و باید در مصرف این مواد حداکثر احتیاط را به عمل آورد و تا حد امکان از آنها دوری کرد.
البته در کنار این توصیهها، باید به این نکته نیز اشاره کرد که بسیاری از افراد جامعه که مبتلا به حساسیت غذایی یا اگزمای آتوپیک یا همان حساسیت سرشتی هستند، باید در استفاده از بعضی سبزیجات و میوهها دقت کنند و در صورت داشتن سوابق حساسیت به این مواد، از مصرف آنها خودداری کرده و در عوض از منابع دیگر تغذیهای یا دارویی استفاده کنند.
برنامه خوابتان را تنظیم کنید
در سال جدید برای خواب خودتان هم برنامهریزی کنید؛ البته شکی نیست اگر این برنامهریزی صحیح باشد، به سلامت و شادابی پوستتان نیز کمک میکند. در تعیین زمان لازم خواب برای حفظ سلامتی بدن و پوست، اختلاف نظر وجود دارد. بسیاری از محققان میگویند حداقل خواب مورد نیاز برای حفظ سلامتی پوست بین شش تا هشت ساعت در شب است. این میزان استراحت، فرصتی کافی برای بازسازی سلولهای خسته و آسیبدیده از عوامل محیطی یا رادیکالهای آزاد فراهم میکند اما با توجه به مشکلات صنعتی شدن شهرها و افزایش ساعات کار و فعالیت انسانها، بیشتر اوقات فرصت خواب شش تا هشت ساعته شبانه برای افراد وجود ندارد.
به همین دلیل گروهی از پژوهشگران معتقدند که تعیین دقیق ساعت خواب شبانه به شکل یک فرمول از پیشتعیین شده، کار درستی نیست و اگر فردی برای مثال با پنج ساعت خواب شبانه میتواند بدون احساس کسالت و خواب آلودگی از خواب بیدار شود و به فعالیتهای روزمره خود بپردازد، دیگر نیازی به خوابیدن بیشتر از این زمان ندارد؛ بنابراین در مجموع برای حفظ سلامت پوست توصیه میشود همیشه خواب شبانه کافی در محیطی آرام بدون صدا و نور آزاردهنده داشته باشید.
در مورد نوع خوابیدن هم متخصصان میگویند، نحوه خوابیدن فرد (به پهلو، طاق باز یا دمرو) تأثیر چندانی در ایجاد چین و چروک صورت در آینده ندارد ولی بهتر است در صورتی که فرد در طول شب از خواب بیدار میشود، وضعیت خود را عوض کرده و از چندین ساعت خوابیدن در یک وضعیت ثابت دوری کند تا از اثرات فشار روی سر و صورت و بروز تورم یا پف آلودگی، بعداز بیدار شدن کاسته شود. یادتان باشد خواب کافی و رضایتبخش، باعث بروز حس شادابی، طراوت، عدم خستگی و داشتن پوستی شفاف و با رنگ و قوام طبیعی در روز بعد میشود. حفظ سلامت خواب از ارکان مهم بهداشت پوست به حساب میآید.
بدون خطر، پوستتان را برنزه کنید
شاید دوست داشته باشید در سال جدید، تغییراتی در ظاهرتان ایجاد کنید؛ برای مثال رنگ پوستتان را تغییر دهید؛البته همانطور که میدانید عمل سولاریوم که برای برنزه کردن پوست انجام میشود، به طور کلی غیرقانونی و بسیار خطرناک است؛ به همین دلیل هم اگر وزارت بهداشت از وجود اماکنی که این کار را انجام میدهند مطلع شود، قطعا آنها را پلمپ میکند. نه اینکه فکر کنید ممنوع بودن سولاریوم فقط مختص ایران است؛ سازمان بهداشت جهانی از سال 2011 برنامههای ضدسولاریوم را در تمام دنیا شروع کرده و در بسیاری از کشورها این عمل ممنوع است و در بعضی دیگر نیز محدودیتهای خاصی برای آن در نظر گرفتهاند.
متخصصان هم میگویند با رایج شدن فرهنگ برنزه کردن در میان مردم، متأسفانه به صورت مکرر با مراجعانی مواجه هستند که از عوارض ناشی از آفتاب گرفتن مانند پیدایش لک وپیس، لکهای نافرم و زشت در پوست بدن و شل شدن پوست رنج میبرند اما با این حال، اگر همچنان مایل هستید رنگ پوست خود را کمی تغییر دهید بهتر است ازروشهایی استفاده کنید که خطرات سولاریوم و آفتابگرفتن را ندارد و در عین حال میتواند شما را هم به خواستهتان برساند.
تنها موردی که در ارتباط با این مواد باید به آن توجه داشته باشید، آن است که آنها هم مانند هر ماده آرایشی دیگری ممکن است برای پوست حساسیتزا باشند. برای جلوگیری از بروز این حساسیت حتما پیش از استفاده کامل، مقداری از آن را روی قسمت کوچکی از پوستتان امتحان کنید و در صورت بروز هرگونه مشکل حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین به یاد داشته باشید این محصولات، کار ضدآفتابها را انجام نمیدهند و حتی در صورت استفاده از آنها هم نباید کرمهای ضدآفتاب را فراموش کنید.
پیشنهاد اختصاصی برای آقایان
یک صحبت کاملا اختصاصی هم با آقایان محترم داریم در رابطه با اصلاح صورت که هرچند ممکن است تا به حال مواردی را که گفته میشود، رعایت کرده باشند؛ اما بد نیست در سال جدید، این توصیهها را به عنوان یک برنامه همیشگی در نظر بگیرند و همه آنچه را که متخصصان گفتهاند کاملا رعایت کنند.
آقایان معمولا برای اصلاح از تیغ یا ریشتراش برقی استفاده میکنند. بر این اساس به خاطر داشته باشید تیغ مورد استفاده باید تیز باشد تا پوست صدمه نبیند و قبل از تراشیدن ریش هم بهتر است چند دقیقه با آب گرم و خمیر ریش یا صابون اصلاح، پوست صورت و گردن را ماساژ دهید تا رطوبت پوست افزایش یافته و سطح پوست و موها نرم و صاف شوند و اصلاح کردن راحتتر انجام شده و دچار سوزش و التهاب نشوید.
در کسانی که ریش نمیگذارند، اصلاح یک روز در میان ضرورت دارد؛ البته بعضی آقایان به دلیل تحریک شدن سطح پوست، این کار را هر چند روز یک بار انجام میدهند. تراشیدن موها به آرامی و در مسیر رویش موها اصلاح را آسانتر میکند اما بعضی از آقایان ترجیح میدهند ریش خود را در خلاف مسیر موها بتراشند تا صورت کاملا تمیز شود.
توجه داشته باشید بعد از اصلاح از لوسیونهای مخصوص و حوله گرم استفاده کنید زیرا لوسیونهای بعد از اصلاح، باعث بهبود التهاب یا قرمزی پوست صورت، رفع خشکی پوست و اثرات ضدباکتری میشوند؛ در ضمن توصیه میشود از خمیر ریش و یا لوسیونهای بعد از اصلاح مرغوب و شناخته شده استفاده کنید تا با پوست صورت سازگاری داشته باشد و باعث ایجاد حساسیت یا لکهای پوستی نشود.
پوست صورت بعضی آقایان حساستر از دیگران بوده و به راحتی در اثر تراشیدن ریش و سبیل دچار التهاب، سوزش و یا بریدگیهای متعدد میشود. این افراد میتوانند از ریشتراش برقی مناسب استفاده کنند. علاوه بر آن، در بعضی از آقایان، تراشیدن موهای زیر چانه باعث ایجاد جوشهایی در زیر گردن میشود. این مساله ناشی از سوراخ شدن پوست توسط موهای نوکتیز زیر پوستی است. این افراد نباید موهای گردن را در خلاف جهت مسیر رویش بتراشند و بهتر است از کرمهای حاوی اسیدهای میوه استفاده کنند و اگر مشکلشان رفع نشد، سراغ لیزر موهای آن ناحیه بروند.
همچنین توصیه میشود آقایان برای اصلاح صورت از تیغهای یکبار مصرف در منزل استفاده کنند و به خاطر احتمال انتقال بعضی از بیماریهای ویروسی خطرناک مانند ایدز یا هپاتیت از لوازم مشترک در آرایشگاه استفاده نکنند. آقایانی هم که محاسن دارند، با شستوشوی روزانه و شانه کردن موها در رعایت بهداشت شخصی بکوشند.
کیف آرایشی
کیف آرایشی یکی از ملزومات مهم برای مراجعه به آرایشگاههاست. این کیف، بیشتر از وسایلی مانند قیچی، موچین، برس، حوله و کاور تنپوش تشکیل میشود. به عروسخانمها توصیه میشود هنگام مراجعه به آرایشگاه ریمل و مدادچشم مجزا نیز همراه داشته باشند زیرا اگر فردی حساسیت چشمی داشته باشد برای جلوگیری از این حساسیت بهتر است این محصولات را جداگانه برای خود خریداری کرده و روز مراسم به همراه بیاورد.
استفاده از موچین شخصی برای ایمنی برداشتن ابروها مهم است زیرا حتما نیاز به ایجاد بریدگی نیست تا فرد دچار مشکل شود اگر حتی یکی از موهای ابرو که حالت ضخیم دارد در اثر برداشتن در ریشه ایجاد خراش جزیی کند آلودگی به راحتی با موچین منتقل میشود؛ بنابراین بهتر است برای در امان ماندن از بیماریهای خطرناکی مانند HIV و هپاتیت از موچین شخصی استفاده کنید.
وسایل دیگری نظیر حوله و کاور تنپوش مجزا خطر انتقال بیماریهای پوستی و قارچها را از فردی به فرد دیگر کاهش میدهند. حتی برس و قیچی کوپ بهتر است در این پکیج قرار بگیرند زیرا عفونتهایی که از پوست سر بعضی افراد منتقل میشود خطرات جبرانناپذیری روی سلامت افراد به جای میگذارد.
چند راهنمایی خیس برای ورود به سال جدید!
اینجا چند توصیه مختصر برای یک حمام داغ و سالم میخوانید. اگر دوست داشتید میتوانید قبل از شروع سال جدید هم این توصیهها را به کار بگیرید و اگر دوست نداشتید میتوانید حتی بعد از شروع سال جدید هم به این توصیهها عمل نکنید! خودتان را کیسه نکشید! بله درست خواندید، کیسه کشیدن نه تنها کمکی به تمیزتر شدن نمیکند که با از بین بردن لایه شاخی محافظ پوست میتواند باعث آسیبپذیر شدن آن در برابر عوامل بیماریزا هم بشود. به جای کیسه از لیفهای نرم سنتی یا از اسفنجهای نرم استفاده کنید و یادتان باشد که لیف یا اسفنج حمامتان را بعد از استفاده زیر آفتاب خشک کنید تا بهداشتی باقی بماند.
موهای خیستان را شانه نکنید! برس کشیدن موهای خیس یا شانه کردن آنها با شانههای ریز معمولی نتیجهای جز کنده شدن موها ندارد. برای شانه کردن موها در حمام فقط از شانههایی با دندانههای فاصلهدار مانند شانههای مخصوص موهای فر شده استفاده کنید. موهایتان را بیش از حد شامپو نکنید! چون تعداد دفعات شستن موها ارتباط مستقیم با مقدار ترشح چربی از سطح پوست دارد.
دست نگهدارید، حمام شما هنوز تمام نشده! کسانی که پوست خشک و آسیبپذیر دارند نباید فکر کنند که با خشک کردن بدن، حمامشان تمام شده است زیرا مرطوبکردن پوست بلافاصله بعد از خشک کردن آن و در حالی که هنوز رطوبت آب از پوست خارج نشده است برای این دسته از افراد ضروری است. با انتخاب یک لوسیون بدن یا کرم بدن مناسب، بعد از حمام پوستتان را ماساژ بدهید تا خشک و پوسته پوسته نشود.
رنگی که بر موهایتان مینشیند
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که موهایشان را به صورت مکرر و همیشگی رنگ میکنند، بهتر است به این عادت خود در سال جدید کمی نظم بدهید. طبق توصیه متخصصان پوست، رنگ کردن موها نباید تبدیل به عادت شود زیرا دفعات مکرر تماس با مواد شیمیایی برای پوست و مو مضر است.
بعضی از خانمها تا ریشه موهایشان کمیدر میآید، بلافاصله آن را رنگ میکنند که این کار اصلا توصیه نمیشود. هر چند وقت یک بار باید موها را رنگ کرد؟ این کار به نوع رنگ، جنس و سرعت رشد موها بستگی دارد و به طور کلی هر چه این فاصله بیشتر باشد، بهتر است زیرا هم رنگ مو و هم مواد دکلره کننده به علت داشتن ترکیبات شیمیایی باعث آسیب جدی به موها میشوند که در درازمدت، خشکی، شکنندگی، کدرشدن موها و موخوره را به وجود میآورند.
در ضمن یادتان باشد حتما قبل از رنگ کردن موها و یا دکلره کردن آنها تست اولیهای روی تکه کوچکی از مو انجام دهید. بهعلاوه قبل از استفاده از هر نوع رنگ و اکسیدان باید تست پوستی انجام شود. افرادی که به یک مارک خاص حساسیت نشان میدهند، ممکن است به همه رنگها حساسیت داشته باشند. در این موارد توصیه میشود از دیگر رنگهای نیمه دائمی، آن هم به شرط تست پوستی استفاده کنید.
درمورد دکلره کردن موهایتان نیز حواستان باشد برای اینکه موها صدمه کمتری ببینند، از محصولات باکیفیت و شناخته شده استفاده کنید و هرگز بیشتر از یک بار در ماه موهای خود را دکلره نکنید چون دفعات زیاد این کار، مو را خشک و شکننده و مستعد آسیب جدی میکند.
خالهایی که گرفتار میکنند
تغییر دیگری که شاید علاقهمند باشید در سال جدید، در ظاهر خودتان ایجاد کنید، خلاصی از وجود خالها یا زگیلهایی است که ممکن است در سطح پوست شما خودنمایی کنند. به طور کلی، خالها به دو دسته مادرزادی و غیرمادرزادی تقسیم میشوند که اگر جزو آن دستهای هستید که خالهای مادرزادی دارید، بهتر است به توصیه متخصصان برای برداشتن این خالها اقدام کنید.
در مجموع، خالها هرچه کوچکتر باشند، خطرشان کمتر است و هرچه بزرگتر شوند، باید سریعتر به پزشک مراجعه کرده و تکلیفشان را روشن کنید. اما در مورد خالهای غیرمادرزادی، درصورتی که رشد یا تغییر رنگ غیرمتعارف در آنها مشاهده کردید یا متوجه شدید از حالت صاف، به شکل دندانهای درآمدهاند یا چند رنگ شدهاند، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید که در صورت تشخیص او باید به طور کامل این خالها را بردارید.
در غیر این صورت اگر مایل باشید، میتوانید فقط به لحاظ زیبایی این کار را انجام دهید؛ البته بعضی از خالها هم هستند که در نقاطی از بدن قرار دارند که برداشتنشان آن ناحیه را زشت میکند یا با پیدایش گوشت اضافه همراه است که دراین صورت، پزشکان توصیه میکنند بهتر است از جراحی زیبایی منصرف شوید.
نوجوانها بخوانند
ما در فهرست توصیههای بهاری خود، نوجوانان را از قلم نینداختهایم. از آنجا که این قشر، به زیبایی و شادابی پوست و موی خود اهمیت ویژهای قائلند، بهتر است در سال جدید توصیههای متخصصان پوست و مو را به فهرست عادات خوب امسال بیفزایند. یکی از مواردی که اکثر نوجوانان با آن درگیر هستند، جوش صورت است که از بیماریهای شایع پوستی محسوب میشود.
به این نکته توجه داشته باشید که جوش صورت نیاز به درمان دارد و خود به خود خوب نمیشود؛ البته خوشبختانه این مورد کاملا قابل درمان است ولی دوره درمان آن طولانی است و چند ماه و گاهی چند سال هم طول میکشد؛ بنابراین نباید نوجوانان در ماههای اول درمان، مأیوس شوند و اعتماد به نفس خود را از دست بدهند. توصیه میشود والدین، فرزندشان را تا پایان دوره درمان نزد متخصصان پوست ببرند و از درمانهای خانگی غیراستاندارد یا پرهیزهای غذایی بیمورد خودداری کنند.
درضمن یادتان باشد استفاده از صابون تنها برای معالجه جوشها کافی نیست و حتما لازم است از آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی و کرمهای حاوی ترتینویین وحتی از ترکیبات هورمونی استفاده شود. دختران نوجوان توجه داشته باشند که بهتر است از لوازم آرایش و حتی کرمپودر استفاده نکنند.
چون انواع گوناگون کرمپودرها به خاطر داشتن چربی، باعث بسته شدن منافذ پوست و تشدید آکنه میشوند؛ البته در مواقع خاص میتوان برای پوشاندن موقت جوشها از کرمپودرهای فاقد چربی استفاده کرد. ضمنا از دستکاری جوشها یا کشیدن کیسه روی صورت خودداری کنید زیرا این کارها باعث تشدید آکنه و ایجاد فرورفتگی در محل جوشها میشود.
مورد دیگری که ممکن است نوجوانها با آن مواجه شوند، از دست دادن موهاست که احتمال دارد فرد را در آن سنین شوکه کند. نخستین علامتی که ظاهر میشود، نازک شدن موهای نواحی شقیقه و بالای ابروهاست که منجر به بلند شدن پیشانی میشود. این مساله ناشی از افزایش میزان هورمونهای مردانه در بدن است و یک فرایند طبیعی محسوب میشود. به هرحال بهتر است نوجوانان برای مطمئن شدن در مورد طبیعی یا غیرطبیعی بودن میزان ریزش موهای سر خود حتما به یک متخصص پوست مراجعه کنند تا در صورت لزوم از همان ابتدا تحت درمان قرار بگیرند.
هرچه درمان ریزش مو زودتر شروع شود، موثرتر بوده و نتیجه بهتری خواهد داشت؛ بنابراین لازم است نوجوانان در روند درمان که گاهی سالها طول خواهد کشید، صبور باشند و به پزشک خود اعتماد کنند و بیجهت سراغ انواع و اقسام محلولها و داروها یا شامپوهای گرانقیمت که در رسانههای مختلف تبلیغ میشوند، نروند.
به دختران نوجوان هم توصیه میشود به هیچوجه موهای سر خود را سفت نبندند زیرا محکم بستن موها ریشه مو را سست میکند و به طاسی سر منتهی میشود که درمان آن نیاز به کاشت مو دارد.
کیف شخصی اصلاح برای آقایان
آقایان معمولا عادت دارند برای اصلاح مو و صورت خود، فقط به آرایشگاه همیشگی خودشان بروند. این عادت، بسیار خوب است اما یادتان باشد نباید اجازه دهید این مراجعه همیشگی و اعتمادی که به وجود میآید، مانع از آن شود که شما کیف شخصی سلمانی خود را همراهتان ببرید. آنچه که باید در این کیف همراهتان باشد، وسایلی مانند شانه و برس، قیچی، دسته تیغ و پیشبند است. این وسایل باید برای هر کسی به صورت جداگانه مورد استفاده قرار بگیرد و چه بهتر که شما از وسایل شخصی خودتان بهره بگیرید تا خیالتان هم راحتتر باشد.
برای آنکه بدانید این کار تا چه حد ضروری است، بد نیست یادآوری کنیم استفاده از شانه و برس یا پیشبند مشترک ممکن است باعث سرایت بیماریهایی مانند شپش سر، جوشهای عفونی و قارچهای پوست سر شود که هم از طریق وسایل و هم تراوشاتی که روی پیشبند باقی میماند، قابل انتقال هستند؛ ضمن اینکه قیچیهای نوکتیز و تیغهایی که به صورت مکرر و برای افراد مختلف مورد استفاده قرار میگیرند، ممکن است باعث انتقال بیماریهای خونی مانند هپاتیت و ایدز شوند. پس امسال، کیف شخصی سلمانی، فراموش نشود.