لانچر M79 كالیبر 40 م.م یك اسلحه تك گلوله و كمرشكن با لوله خان دار

[KᏙ¥றᏙƝ]

Thumpr (مشت زن) یا Blooper (پرتاب گر آهسته توپ در بازی رگبی) نامهای مستعار و غیر رسمی ای هستند كه سربازان ارتش امریكا به لانچر نارنجك انداز M79 اطلاق می كردند.
در سالهای 1951 كه ارتش امریكا بدنبال اختراع وسیله ای بود كه بتوان از آن بعنوان یك پرتاب كننده سبك و انفرادی استفاده نماید M79 طراحی شد. منظور ارتش امریكا این بود كه بتواند قدرت پرتاب نارنجك كه تا آن زمان توسط دست پرتاب می شد را به مسافتهای بیش از 50 متر ارتقاء دهد.در آن زمان سبك ترین اسلحه ای كه قدرت پرتاب یك گلوله انفجاری را تا مسافت حدودا 400 متر داشت خمپاره انداز 60 میلی متری بود كه همانطور كه میدانید حمل و نقل و استقرار آن دارای مشكلات خاص خود میباشد و از آن نمیتوان بعنوان یك سلاح انفرادی استفاده نمود.به همین علت پس از بررسی طرحهای مختلف بالاخره در سال 1961 لانچر نارنجك انداز 40 م. م M79 تولید و در ارتش ایالات متحده بخدمت گرفته شد.
این سلاح با استفاده از انواع مهمات منفجره وتاخیری توانست به سرعت جای خود را در واحدهای مختلف ارتش امریكا باز نموده و علاقه مندان بسیاری در بین پرسنل ارتش پیدا نماید.
امكان استفاده از انواع نارنجك منور-دودزا-ضد نفر-ضد سنگر های بتونی-ضد زره و همچنین نارنجك های گاز اشك آور و نارنجك های بازدارنده و ضد شورش این اسلحه را به یكی از بهترین تجهیزات همراه نیروهای پیاده و پلیس تبدیل كرده است.
یكی از مشكلات طراحان M79 این بود كه مكانیزم داخلی سلاح و گلوله آن باید به شكلی طراحی می شد كه مرمی منفجره قبل از خروج از لوله منفجر نشود كه در آنصورت لطمات و صدمات شدیدی را به تیرانداز وارد خواهد آورد.
به همین علت توانستند با طراحی دقیق شیوه ای را انتخاب كنند كه با استفاده از پوكه برنجی ضخیم و باروت بدون دود و ایجاد تعدادی سوراخ در روی پوكه برای تبادل هوا از سیستم كم فشار برای پرتاب استفاده كنند كه در نتیجه مرمی منفجره كه اتفاقا بسیار حساس و نازك نارنجی نیز هست در لوله منفجر نشده و راه خود را به سمت هدف طی نماید.علت سرعت كم اولیه در شلیك های این سلاح نیز همین موضوع است كه منجر به نامیدن این سلاح بعنوان Blooper شد. همچنین این طراحی و رضایت طراحان این سلاح به سرعت اولیه كم موجب گردید كه سایز پوكه ها از اندازه دلخواه تجاوز ننماید و از گلوله های كوچك كه حمل و نقل آن آسان تر است استفاده كند.
برد این سلاح بستگی به وضعیت نشانه گیری آن دارد به این شكل كه اگر سلاح را در وضعیت پرتاب بالستیك(منحنی) بگیریم برد آن بیشتر و اگر وضعیت آنرا بصورت مستقیم گرفته باشیم برد كمتری را عاید خواهد نمود.كه با توجه به الزام تیرانداز به رعایت فاصله حداقل با انفجار میتوانیم برد مفید را از 75 متر تا 375 متر بدست بیاوریم.
طریقه آماده سازی این سلاح برای شلیك به این شكل است كه ابتدا باید با استفاده از ضامن مخصوص كه در انتهای لوله قرار دارد قفل لوله را باز و آنرا در وضعیت كمر شكن قرار داده و یك نارنجك را در جان لوله بگذاریم .سپس لوله را به حالت اولیه بازگردانده و مطمئن شویم كه ضامن قفل لوله عمل كرده است.و با هدف گیری بالستیك یا مستقیم ماشه را بچكانیم.پس از شلیك ضامن لوله بصورت اتوماتیك باز شده و اسلحه را در وضعیت بارگذاری مجدد Reload قرار میدهد كه البته میتوانیم وضعیت اتوماتیك را از قفل لوله حذف و آنرا دستی نماییم.
تجهیزات این سلاح برای دقت در هدف گیری بسیار ساده بوده و از یك درجه نشانه روی نردبانی شكل كه بر روی لوله تعبیه شده تشكیل می شود كه با قرار دادن اهرم آن در متراژهای مختلف میتوانیم مسیر شلیك را تصحیح نماییم.
بسیاری از كشورهای دنیا از سال 1961 تاكنون از این سلاح در واحدهای مختلف نیروهای مسلح و پلیس خود استفاده نموده اند ولی بیشترین استفاده را ارتش امریكا در زمان جنگ ویتنام از آن كرده است و پس از آن بالغ بر 300هزار قبضه از این سلاح تولید و بخدمت گرفته شده است.
از جمله كشورهایی كه از این سلاح استفاده می نمایند میتوان از كره جنوبی-افریقای شمالی-استرالیا-رژیم اشغال گر قدس-مالزی-عربستان سعودی و تركیه نام برد.
این سلاح از سال 1346 توسط ارتش ایران خریداری و در ژاندارمری كشور نیز بخدمت گرفته شد و پس از آن نیز در جنگ تحمیلی بسیار از آن استفاده شده و در حال حاضر نیز توسط نیروی انتظامی در مناطق مرزی از آن استفاده می شود.
نكته جالب توجه اینكه علیرغم سابقه خدمت طولانی این سلاح در ایران هم اكنون نیز بعنوان یك پرتاب كننده مطمئن از آن استفاده می شود و قدیمی بودن آن موجب بازنشسته شدنش نگردیده است.
در حال حاضر بسیاری از كشور ها با تولید انواع مدرن تر این سلاح توانسته اند معایب اسلاف قدیمی آن را جبران و از آن بعنوان یك سلاح ضد شورش و یك پرتاب كننده سبك توسط نیروهای ویژه پلیس و ارتش كشور خود استفاده نمایند.