26-10-2011، 18:27
امپریالیسم چیست؟
جان هافمن
مترجم: یعقوب نعمتی وروجنی
واژه امپریالیسم عموما بر استیلای سیاسی و استثمار اقتصادی اطلاق می شود. امپریالیسم به عنوان واژه منحصر به فرد برای مشخص کردن استیلای سیاسی به تاسیس امپراتوری نیز مرتبط دانسته می شود. از این رهگذر، اتحاد جماهیر شورروی سابق را بخاطر سلطه اش بر اروپای شرقی می توان به مثابه یک قدرت امپریالیستی به شمار آورد.
مارکسیست ها نیز با این نظر مخالفتی ندارند که امپریالیسم می تواند شکل استیلای سیاسی را به خود بگیرد، ولی شالوده های آن را در نظام سرمایه داری می دانند؛ و استدلال می کنند که رقابت تجاری آزاد، شرکت های غول پیکری با عنوان شرکت های انحصاری، پدید می آورد. این شرکت های انحصاری خواستار این مساله می شوند که دولت سرمایه داری از آنان محافظت به عمل بیاورد، و از سوی دیگر دولت متبوع خود را برای توسعه طلبی به سوی سرزمین هایی که می تواند کنترل کند وادار می کنند. با آنکه نظریه معروف ولادیمیر ایلیچ لنین درباره امپریالیسم بر آرای یکی از اندیشمند لیبرال به نام هابسون مبتنی بود؛ ولی لنین استدلال می کرد که شرکت های انحصاری بدنبال بازارهای خارجی می گردند، چرا که سرمایه گذاری های آنها، بازارهای داخلی کشورهای خودشان را انباشته کرده است.
اخیرا، واژه امپریالیسم برای توصیف وابستگی جهان سوم توسعه نایافته به کشورهای پیشرفته صنعتی، مورد استفاده قرار گرفته و امپریالیسم به مثابه سوء استفاده از شرایط تجاری برای فشار آوردن و تضعیف کشورهای فقیرتر، تلقی شده است. در این نظریه امپریالیسم به گسترش انحصارات در اواخر قرن نوزدهم ارتباط داده نمی شود بلکه از دوران قبل تری، بومی نظام سرمایه داری محسوب می گردد.
بدنبال شروع روند استعمار زدایی پس از پایان جنگ جهانی دوم، واژه امپریالیسم بسط داده شد تا کشورهایی که از طریق کنترل های اقتصادی و ترفندهای سیاسی بر دیگران مسلط می شوند را نیز در بر بگیرد.
لازم بذکر است که پس از تهاجم ایالات متحده به عراق در سال 2003 میلادی، شماری از مفسران به امپراتوری آمریکا نیز اشاره نموده اند. در این مورد امپریالیسم به صورت تحقیر آمیزی بکار گرفته می شود. در حالی که شماری از مفسران ادعا دارند که ایالات متحده به عنوان یک قدرت امپریالیستی در تلاش است تا هنجارهای دموکراسی را به منطقه خاورمیانه ببرد ولی نظریه پردازانی نیز وجود دارند که جنگ عراق را به اعمال فشار صنایع نفتی ایالات متحده نسبت می دهند.
منبع:
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://politicalthought.blogfa.com/post-89.aspx
جان هافمن
مترجم: یعقوب نعمتی وروجنی
واژه امپریالیسم عموما بر استیلای سیاسی و استثمار اقتصادی اطلاق می شود. امپریالیسم به عنوان واژه منحصر به فرد برای مشخص کردن استیلای سیاسی به تاسیس امپراتوری نیز مرتبط دانسته می شود. از این رهگذر، اتحاد جماهیر شورروی سابق را بخاطر سلطه اش بر اروپای شرقی می توان به مثابه یک قدرت امپریالیستی به شمار آورد.
مارکسیست ها نیز با این نظر مخالفتی ندارند که امپریالیسم می تواند شکل استیلای سیاسی را به خود بگیرد، ولی شالوده های آن را در نظام سرمایه داری می دانند؛ و استدلال می کنند که رقابت تجاری آزاد، شرکت های غول پیکری با عنوان شرکت های انحصاری، پدید می آورد. این شرکت های انحصاری خواستار این مساله می شوند که دولت سرمایه داری از آنان محافظت به عمل بیاورد، و از سوی دیگر دولت متبوع خود را برای توسعه طلبی به سوی سرزمین هایی که می تواند کنترل کند وادار می کنند. با آنکه نظریه معروف ولادیمیر ایلیچ لنین درباره امپریالیسم بر آرای یکی از اندیشمند لیبرال به نام هابسون مبتنی بود؛ ولی لنین استدلال می کرد که شرکت های انحصاری بدنبال بازارهای خارجی می گردند، چرا که سرمایه گذاری های آنها، بازارهای داخلی کشورهای خودشان را انباشته کرده است.
اخیرا، واژه امپریالیسم برای توصیف وابستگی جهان سوم توسعه نایافته به کشورهای پیشرفته صنعتی، مورد استفاده قرار گرفته و امپریالیسم به مثابه سوء استفاده از شرایط تجاری برای فشار آوردن و تضعیف کشورهای فقیرتر، تلقی شده است. در این نظریه امپریالیسم به گسترش انحصارات در اواخر قرن نوزدهم ارتباط داده نمی شود بلکه از دوران قبل تری، بومی نظام سرمایه داری محسوب می گردد.
بدنبال شروع روند استعمار زدایی پس از پایان جنگ جهانی دوم، واژه امپریالیسم بسط داده شد تا کشورهایی که از طریق کنترل های اقتصادی و ترفندهای سیاسی بر دیگران مسلط می شوند را نیز در بر بگیرد.
لازم بذکر است که پس از تهاجم ایالات متحده به عراق در سال 2003 میلادی، شماری از مفسران به امپراتوری آمریکا نیز اشاره نموده اند. در این مورد امپریالیسم به صورت تحقیر آمیزی بکار گرفته می شود. در حالی که شماری از مفسران ادعا دارند که ایالات متحده به عنوان یک قدرت امپریالیستی در تلاش است تا هنجارهای دموکراسی را به منطقه خاورمیانه ببرد ولی نظریه پردازانی نیز وجود دارند که جنگ عراق را به اعمال فشار صنایع نفتی ایالات متحده نسبت می دهند.
منبع:
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
http://politicalthought.blogfa.com/post-89.aspx