01-10-2020، 1:10
سال ۲۰۰۵ (دوهزار و پنج) میلادی یک سال عادی در تقویم گریگوری بود که از آغاز شنبه ۱ ژانویه ۲۰۰۵ شروع شد و در پایان شنبه ۳۱ دسامبر ۲۰۰۵ به پایان رسید. سال ۲۰۰۵ پنجمین سال از قرن ۲۱ میلادی و نیز پنجمین سال از هزاره سوم میلادی بود. در تقویم ایرانی سال ۲۰۰۵ از ۱۱ دی ۱۳۸۳ شروع شده و در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۴ به پایان رسید.
رویدادها
ژانویه
۴ ژانویه - علی الحیدری شهردار بغداد به دست افراد مسلح ترور شد.
۹ ژانویه - محمود عباس در رقابت با یاسر عرفات به رهبری فلسطین برگزیده شد.
۳۰ ژانویه - انتخابات آزاد پارلمانی در عراق پس از گذشت ۴۷ سال برگزار شد.
فوریه
۹ فوریه - در اثر انفجار بمب کار گذاشته شده توسط گروه اتا در مادرید دستکم ۴۰ نفر زخمی شدند.
۱۰ فوریه
کره شمالی اعلام کرد برنامه اتمی این کشور صرفاً برای محافظت از خود در برابر دشمنیهای آمریکاست.
عربستان سعودی اولین انتخابات تاریخ خود را که فقط مردان حق شرکت در آن را داشتند برگزار کرد.
۱۴ فوریه
رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان و ۱۶ تن دیگر در اثر یک عملیات انتحاری کشته شدند.
یوتیوب پرطرفدارترین تارنمای اشتراک فیلم تأسیس شد.
۵۹ نفر در اثر آتشسوزی در مسجدی در تهران کشته شدند.
۱۶ فوریه - پروتکل کیوتو بدون حمایت ایالات متحده و استرالیا اجرایی شد.
۱۹ فوریه - در حملهای انتحاری در عراق در حین مراسم عزاداری عاشورا شیعیان بیش از ۳۰ نفر کشته شدند.
۲۲ فوریه - در اثر زلزله ۶٫۴ ریشتری در زرند کرمان بیش ۵۰۰ نفر کشته شدند.
۲۶ فوریه - حسنی مبارک رئیس جمهور مصر خواستار اصلاح قانون اساسی جهت برگزاری انتخابات چند کاندیدایی قبل از انتخابات سپتامبر ۲۰۰۵ از سمت مجلس شد.
مارس
۲۶ مارس -
آوریل
۹ آوریل - ازدواج پرنس چارلز و کامیلا پارکر در تالار صنف ویندسور.
۲۷ آوریل - کیهان روزنامهٔ صبح میشود.[۱]
همشهری ۵۱ روزنامهنگار خود را اخراج میکند.[۲]
مه
۲۲ مه - شورای نگهبان طی اطلاعیهای صلاحیت ۶ داوطلب نهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران را تأیید میکند.[۳]
بسیاری از اصلاحطلبان نسبت به رد صلاحیت نامزدهای خود اعتراض میکنند.[۴]
۲۳ مه - سید علی خامنهای حکم به تجدید نظر در اعلام صلاحیت مصطفی معین و مهرعلیزاده میکند.[۵]
۲۶ مه - رحیم مؤذن زاده اردبیلی اذانگوی نامآشنای ایرانی فوت میکند.[۶]
درخواست بررسی عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی پذیرفته میشود.[۷]
ژوئن
۸ ژوئن - تیم ملی فوتبال ایران با شکست بحرین برای سومین بار به جامجهانی فوتبال راه مییابد.[۸]
۱۷ ژوئن - نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار میشود. اکبر هاشمی رفسنجانی و محمود احمدینژاد به دور دوم میروند.[۹]
۲۴ ژوئن - محمود احمدینژاد با کسب ۶۲ درصد از آرا در مرحله دوم انتخابات، به عنوان ششمین رئیس جمهور ایران انتخاب میشود.[۱۰]
اکتبر
۱۹ اکتبر - دریافت جایزه موسیقی آکادمی ایران توسط شکیلا
درگذشتگان
۷ ژانویه – پیر دانینو، نویسنده فرانسوی (ز. ۱۹۱۳)
۱۲ ژانویه – آمریش پاری، بازیگر هندی (ز. ۱۹۳۲)
۲۰ ژانویه – پییر بورتن، سیاستمدار نروژی (ز. ۱۹۱۳)
۲۳ ژانویه – جانی کارسون، افسر، مجری تلویزیونی، و بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۲۵)
۲۵ ژانویه – فیلیپ جانسون، معمار آمریکایی (ز. ۱۹۰۶)
۱ فوریه – جان ورنن، بازیگر کانادایی
۶ فوریه – مرل کیلگور، خواننده-ترانهسرا، موسیقیدان، و خواننده آمریکایی (ز. ۱۹۳۴)
۱۴ فوریه – رفیق حریری، سیاستمدار لبنانی (ز. ۱۹۴۴)
۲۲ فوریه – سیمون سیمون، بازیگر فرانسوی (ز. ۱۹۱۰)
۲۵ فوریه – پیتر بننسون، وکیل بریتانیایی (ز. ۱۹۲۱)
۳ مارس – رینوس میشل، بازیکن فوتبال هلندی (ز. ۱۹۲۸)
۱۰ مارس – دیو آلن، بازیگر ایرلندی (ز. ۱۹۳۶)
۲۶ مارس – جیمز کالاهان، اقتصاددان و سیاستمدار بریتانیایی (ز. ۱۹۱۲)
۱۹ آوریل – روت هاسی، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۱۱)
۲۳ آوریل – جان میلز، بازیگر بریتانیایی (ز. ۱۹۰۸)
۲۴ آوریل – عزر وایزمن، سیاستمدار اسرائیلی (ز. ۱۹۲۴)
۱۴ مه – جیمی مارتین، خواننده آمریکایی (ز. ۱۹۲۷)
۲۱ مه – هاوارد موریس، بازیگر و کارگردان آمریکایی (ز. ۱۹۱۹)
۶ ژوئیه – اد مکبین، فیلمنامهنویس و نویسنده آمریکایی (ز. ۱۹۲۶)
۱۷ ژوئیه – ادوارد هیس، سیاستمدار بریتانیایی (ز. ۱۹۱۶)
۲۰ ژوئیه – جیمز دوهان، فیلمنامهنویس، بازیگر، و نویسنده کانادایی (ز. ۱۹۲۰)
۱ اوت – فهد بن عبدالعزیز، سیاستمدار سعودی (ز. ۱۹۲۱)
۶ اوت – رابین کوک، سیاستمدار بریتانیایی (ز. ۱۹۴۶)
۷ اوت – پیتر جنینگز، ژورنالیست آمریکایی (ز. ۱۹۳۸)
۱۴ سپتامبر – رابرت وایز، تدوینگر، تهیهکننده، و کارگردان آمریکایی (ز. ۱۹۱۴)
۲۵ سپتامبر – دن آدامز، بازیگر و بازیکن بسکتبال آمریکایی (ز. ۱۹۲۳)
۲۷ سپتامبر – رونالد گولیاس، بازیگر برزیلی (ز. ۱۹۲۹)
۲ اکتبر – نیپسی راسل، بازیگر و شاعر آمریکایی (ز. ۱۹۱۸)
۳ اکتبر – رانی بارکر، بازیگر و کمدین بریتانیایی (ز. ۱۹۲۹)
۲۸ اکتبر – ریچارد اسمالی، شیمیدان آمریکایی (ز. ۱۹۴۳)
۵ نوامبر – جان فاولز، نویسنده بریتانیایی (ز. ۱۹۲۶)
۲۴ نوامبر – پت موریتا، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۳۲)
۱۰ دسامبر – ریچارد پریور، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۴۰)
۱۶ دسامبر – جان اسپنسر (بازیگر)، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۴۶)
ژانویه
۱ ژانویه - ایوجین ج. مارتین، یکی از معروفترین هنرمندان آفریقایی-آمریکایی درزمینهٔ هنرهای تصویری
۱ ژانویه - آشر پرز، فیزیکدان اسرائیلی
فوریه
۱۴ فوریه - رفیق حریری، سیاستمدار، نخستوزیر و فعال اقتصادی لبنانی
۱۵ فوریه - پیر بشله، خواننده و آهنگساز فرانسوی
۲۵ فوریه - نوبورو سوگیمورا، نویسنده ژاپنی فیلمهای تلویزیونی و بازیهای ویدئویی
مارس
۱۳ مارس - یوشیهیسا تائیرا، آهنگساز ژاپنی ـ فرانسوی
آوریل
۲ آوریل - پاپ ژان پل دوم
۱۵ آوریل - علی زاهدی، بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی (نقش قوچعلی در سری فیلمهای صمد)
۲۶ آوریل - الیزابت دومیتین، نخست وزیر جمهوری آفریقای مرکزی
مه
۱۸ مه - دنیس رایت، دیپلمات انگلیسی
۲۰ مه - پل ریکور، فیلسوف و ادیب برجستهٔ فرانسوی
اوت
۱ اوت - فهد بن عبدالعزیز، پنجمین پادشاه عربستان سعودی
۱۴ اوت - شیرزاد آقایی، نویسنده و شاعر ایرانی مقیم سوئد
۳۰ اوت - ملا عبدالکریم مدرس، مفسر، مترجم، شاعر و محقق بزرگ کرد
ژوئن
۲۰ ژوئن - جک کیلبی، فیزیکدان آمریکایی و از برندگان جایزهٔ نوبل فیزیک در سال ۲۰۰۰
ژوئیه
۹ ژوئیه - کریم امامی، مترجم، ویراستار و روزنامهنگار
سپتامبر
۱۸ سپتامبر - مرضیه فریقی، خواننده کرد ایرانی
اکتبر
اکتبر - مکرمه قنبری، نقاش ایرانی سبک پست مدرنیسم
۲ اکتبر - آگوست ویلسون، نمایشنامهنویس آمریکایی
۱۰ اکتبر - آتیلا ایلهان، شاعر، نویسنده، روزنامهنگار، داستاننویس و فیلمنامهنویس ترک
نوامبر
۲۰ نوامبر - منوچهر آتشی، شاعر و مترجم
۲۶ نوامبر - مرتضی ممیز، طراح گرافیک ایرانی و پدر هنر گرافیک ایران
رویدادها
ژانویه
۴ ژانویه - علی الحیدری شهردار بغداد به دست افراد مسلح ترور شد.
۹ ژانویه - محمود عباس در رقابت با یاسر عرفات به رهبری فلسطین برگزیده شد.
۳۰ ژانویه - انتخابات آزاد پارلمانی در عراق پس از گذشت ۴۷ سال برگزار شد.
فوریه
۹ فوریه - در اثر انفجار بمب کار گذاشته شده توسط گروه اتا در مادرید دستکم ۴۰ نفر زخمی شدند.
۱۰ فوریه
کره شمالی اعلام کرد برنامه اتمی این کشور صرفاً برای محافظت از خود در برابر دشمنیهای آمریکاست.
عربستان سعودی اولین انتخابات تاریخ خود را که فقط مردان حق شرکت در آن را داشتند برگزار کرد.
۱۴ فوریه
رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان و ۱۶ تن دیگر در اثر یک عملیات انتحاری کشته شدند.
یوتیوب پرطرفدارترین تارنمای اشتراک فیلم تأسیس شد.
۵۹ نفر در اثر آتشسوزی در مسجدی در تهران کشته شدند.
۱۶ فوریه - پروتکل کیوتو بدون حمایت ایالات متحده و استرالیا اجرایی شد.
۱۹ فوریه - در حملهای انتحاری در عراق در حین مراسم عزاداری عاشورا شیعیان بیش از ۳۰ نفر کشته شدند.
۲۲ فوریه - در اثر زلزله ۶٫۴ ریشتری در زرند کرمان بیش ۵۰۰ نفر کشته شدند.
۲۶ فوریه - حسنی مبارک رئیس جمهور مصر خواستار اصلاح قانون اساسی جهت برگزاری انتخابات چند کاندیدایی قبل از انتخابات سپتامبر ۲۰۰۵ از سمت مجلس شد.
مارس
۲۶ مارس -
آوریل
۹ آوریل - ازدواج پرنس چارلز و کامیلا پارکر در تالار صنف ویندسور.
۲۷ آوریل - کیهان روزنامهٔ صبح میشود.[۱]
همشهری ۵۱ روزنامهنگار خود را اخراج میکند.[۲]
مه
۲۲ مه - شورای نگهبان طی اطلاعیهای صلاحیت ۶ داوطلب نهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران را تأیید میکند.[۳]
بسیاری از اصلاحطلبان نسبت به رد صلاحیت نامزدهای خود اعتراض میکنند.[۴]
۲۳ مه - سید علی خامنهای حکم به تجدید نظر در اعلام صلاحیت مصطفی معین و مهرعلیزاده میکند.[۵]
۲۶ مه - رحیم مؤذن زاده اردبیلی اذانگوی نامآشنای ایرانی فوت میکند.[۶]
درخواست بررسی عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی پذیرفته میشود.[۷]
ژوئن
۸ ژوئن - تیم ملی فوتبال ایران با شکست بحرین برای سومین بار به جامجهانی فوتبال راه مییابد.[۸]
۱۷ ژوئن - نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار میشود. اکبر هاشمی رفسنجانی و محمود احمدینژاد به دور دوم میروند.[۹]
۲۴ ژوئن - محمود احمدینژاد با کسب ۶۲ درصد از آرا در مرحله دوم انتخابات، به عنوان ششمین رئیس جمهور ایران انتخاب میشود.[۱۰]
اکتبر
۱۹ اکتبر - دریافت جایزه موسیقی آکادمی ایران توسط شکیلا
درگذشتگان
۷ ژانویه – پیر دانینو، نویسنده فرانسوی (ز. ۱۹۱۳)
۱۲ ژانویه – آمریش پاری، بازیگر هندی (ز. ۱۹۳۲)
۲۰ ژانویه – پییر بورتن، سیاستمدار نروژی (ز. ۱۹۱۳)
۲۳ ژانویه – جانی کارسون، افسر، مجری تلویزیونی، و بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۲۵)
۲۵ ژانویه – فیلیپ جانسون، معمار آمریکایی (ز. ۱۹۰۶)
۱ فوریه – جان ورنن، بازیگر کانادایی
۶ فوریه – مرل کیلگور، خواننده-ترانهسرا، موسیقیدان، و خواننده آمریکایی (ز. ۱۹۳۴)
۱۴ فوریه – رفیق حریری، سیاستمدار لبنانی (ز. ۱۹۴۴)
۲۲ فوریه – سیمون سیمون، بازیگر فرانسوی (ز. ۱۹۱۰)
۲۵ فوریه – پیتر بننسون، وکیل بریتانیایی (ز. ۱۹۲۱)
۳ مارس – رینوس میشل، بازیکن فوتبال هلندی (ز. ۱۹۲۸)
۱۰ مارس – دیو آلن، بازیگر ایرلندی (ز. ۱۹۳۶)
۲۶ مارس – جیمز کالاهان، اقتصاددان و سیاستمدار بریتانیایی (ز. ۱۹۱۲)
۱۹ آوریل – روت هاسی، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۱۱)
۲۳ آوریل – جان میلز، بازیگر بریتانیایی (ز. ۱۹۰۸)
۲۴ آوریل – عزر وایزمن، سیاستمدار اسرائیلی (ز. ۱۹۲۴)
۱۴ مه – جیمی مارتین، خواننده آمریکایی (ز. ۱۹۲۷)
۲۱ مه – هاوارد موریس، بازیگر و کارگردان آمریکایی (ز. ۱۹۱۹)
۶ ژوئیه – اد مکبین، فیلمنامهنویس و نویسنده آمریکایی (ز. ۱۹۲۶)
۱۷ ژوئیه – ادوارد هیس، سیاستمدار بریتانیایی (ز. ۱۹۱۶)
۲۰ ژوئیه – جیمز دوهان، فیلمنامهنویس، بازیگر، و نویسنده کانادایی (ز. ۱۹۲۰)
۱ اوت – فهد بن عبدالعزیز، سیاستمدار سعودی (ز. ۱۹۲۱)
۶ اوت – رابین کوک، سیاستمدار بریتانیایی (ز. ۱۹۴۶)
۷ اوت – پیتر جنینگز، ژورنالیست آمریکایی (ز. ۱۹۳۸)
۱۴ سپتامبر – رابرت وایز، تدوینگر، تهیهکننده، و کارگردان آمریکایی (ز. ۱۹۱۴)
۲۵ سپتامبر – دن آدامز، بازیگر و بازیکن بسکتبال آمریکایی (ز. ۱۹۲۳)
۲۷ سپتامبر – رونالد گولیاس، بازیگر برزیلی (ز. ۱۹۲۹)
۲ اکتبر – نیپسی راسل، بازیگر و شاعر آمریکایی (ز. ۱۹۱۸)
۳ اکتبر – رانی بارکر، بازیگر و کمدین بریتانیایی (ز. ۱۹۲۹)
۲۸ اکتبر – ریچارد اسمالی، شیمیدان آمریکایی (ز. ۱۹۴۳)
۵ نوامبر – جان فاولز، نویسنده بریتانیایی (ز. ۱۹۲۶)
۲۴ نوامبر – پت موریتا، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۳۲)
۱۰ دسامبر – ریچارد پریور، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۴۰)
۱۶ دسامبر – جان اسپنسر (بازیگر)، بازیگر آمریکایی (ز. ۱۹۴۶)
ژانویه
۱ ژانویه - ایوجین ج. مارتین، یکی از معروفترین هنرمندان آفریقایی-آمریکایی درزمینهٔ هنرهای تصویری
۱ ژانویه - آشر پرز، فیزیکدان اسرائیلی
فوریه
۱۴ فوریه - رفیق حریری، سیاستمدار، نخستوزیر و فعال اقتصادی لبنانی
۱۵ فوریه - پیر بشله، خواننده و آهنگساز فرانسوی
۲۵ فوریه - نوبورو سوگیمورا، نویسنده ژاپنی فیلمهای تلویزیونی و بازیهای ویدئویی
مارس
۱۳ مارس - یوشیهیسا تائیرا، آهنگساز ژاپنی ـ فرانسوی
آوریل
۲ آوریل - پاپ ژان پل دوم
۱۵ آوریل - علی زاهدی، بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی (نقش قوچعلی در سری فیلمهای صمد)
۲۶ آوریل - الیزابت دومیتین، نخست وزیر جمهوری آفریقای مرکزی
مه
۱۸ مه - دنیس رایت، دیپلمات انگلیسی
۲۰ مه - پل ریکور، فیلسوف و ادیب برجستهٔ فرانسوی
اوت
۱ اوت - فهد بن عبدالعزیز، پنجمین پادشاه عربستان سعودی
۱۴ اوت - شیرزاد آقایی، نویسنده و شاعر ایرانی مقیم سوئد
۳۰ اوت - ملا عبدالکریم مدرس، مفسر، مترجم، شاعر و محقق بزرگ کرد
ژوئن
۲۰ ژوئن - جک کیلبی، فیزیکدان آمریکایی و از برندگان جایزهٔ نوبل فیزیک در سال ۲۰۰۰
ژوئیه
۹ ژوئیه - کریم امامی، مترجم، ویراستار و روزنامهنگار
سپتامبر
۱۸ سپتامبر - مرضیه فریقی، خواننده کرد ایرانی
اکتبر
اکتبر - مکرمه قنبری، نقاش ایرانی سبک پست مدرنیسم
۲ اکتبر - آگوست ویلسون، نمایشنامهنویس آمریکایی
۱۰ اکتبر - آتیلا ایلهان، شاعر، نویسنده، روزنامهنگار، داستاننویس و فیلمنامهنویس ترک
نوامبر
۲۰ نوامبر - منوچهر آتشی، شاعر و مترجم
۲۶ نوامبر - مرتضی ممیز، طراح گرافیک ایرانی و پدر هنر گرافیک ایران