26-05-2020، 12:44
در صد و پنجاه سال گذشته متوسط قد یک مرد هلندی بیست سانتی متر افزایش پیدا کرده اما در مقایسه، در همین مدت متوسط قد یک مرد آمریکایی شش سانتی متر بیشتر شده است.
متوسط قد مردان هلندی اکنون ۱۸۴ و متوسط قد زنان هلندی ۱۷۱ سانتی متر است در حالیکه دویست سال پیش آنها به کوتاه قدی معروف بودند.
چرا هلندی ها قدبلندترین ملت دنیا هستند؟
آمریکایی ها مدتها طولانی بلندقدترین ملت دنیا بودند، در قرن هجدهم آمریکایی ها بطور متوسط ۵ تا ۸ سانتی متر از هلندی ها بلندقدتر بودند.
اما تقریبا از اواسط قرن بیستم آنها در مسابقه قد نه فقط از هلندی ها بلکه از دیگر کشورهای اروپای شمالی مثل دانمارک و سوئد و نروژ هم عقب افتادند هر چند که عقب افتادن در رشد طولی را با پیشرفت در رشد عرضی جبران کردند و اکنون از بقیه چاق تر هستند.
چه اتفاقی در این مدت افتاده؟ دانشمندان مدتهاست به دنبال جواب این سوال هستند.
یکی از رایج ترین پاسخ ها تغذیه است، تغذیه پرکالری پر از گوشت و لبنیات. هلند یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان لبنیات در دنیاست.
اما این مطمئنا نمی تواند تنها دلیل باشد، دگیر کشورهای اروپایی هم در دو قرن گذشته از نظر تغذیه و سطح زندگی رشد کرده اند اما شهروندانشان مثل هلندی ها سر به آسمان نمی سایند.
پاسخ دیگر ژنتیک است. تردیدی نیست که بلندی قد وراثتی است و تاکنون حدود ۱۸۰ ژن شناخته شده اند که در اندازه قد نقش دارند.
علاوه بر این تحقیقات ژنتیکی نشان داده اند که هلندی ها قابلیت ژنتیکی زیادی برای قد بلندی دارند. اما موضوع این است که با ژنتیک نمی توان سرعت افزایش قد هلندی ها را توضیح داد.
دکتر گرت استالپ متخصص سلامت جمعیت در دانشکده بهداشت و طب حاره ای لندن یکی از کسانی است که در آرشیو های هلند به دنبال جواب متفاوتی گشته است.
بررسی زندگی نزدیک به چهل هزار هلندی که بین سال های ۱۹۳۵ تا ۱۹۶۷ در شمال هلند زندگی کرده اند و پدر و مادرشان هم هلندی بود نشان داد که مردان بلندقدتر بیشتر بچه دار شده اند با اینکه این مردان معمولا در سن بالاتری بچه دار شده اند.
زنان قدبلند هلندی به اندازه مردان در فرزند آوری موفق نبوده اند، در عوض آنها که قامتی متوسط داشتند بیشتر از هموطنان کوتاه یا بلندقدترشان بچه دار شده اند، متخصصان می گویند شاید به این دلیل که برای زنان بلندقد یافتن زوج دشوارتر است.
اما بر عکس، در آمریکا بین سال های ۱۹۳۷ تا ۱۹۴۰، مردانی که قامتی متوسط داشتند بیشتر از مردان بلندقد و کوتاه قد و زنان کوتاه قدتر بیشتر از بقیه زنان بچه دار شده اند.
از این رو دکتر ستالپ انتخاب طبیعی را به عنوان توضیح قدبلندی هلندی ها مطرح کرده است.
هلندی های قدبلندتر فرزندان بیشتری دارند و از این رو بیشتر ژن های خود را به نسل های بعدی منتقل می کنند اما در آمریکا بر عکس است.
دانشمندان می گویند این نشان می دهد هنوز در قرن بیست و یکم انتخاب طبیعی در تغییر ویژگی های جمعیتی انسان نقش دارد.
اما در آمریکا انتخاب طبیعی در جهت عکس عوامل محیطی مثل تغذیه حرکت می کند و در هلند با آن هم جهت است.
انتخاب طبیعی روندی تدریجی و محصول تعامل موجود زنده با عوامل و شرایط محیطی برای تولید مثل موفق تر، و برای به جا گذاشتن نسلی است که امکان بقا و امکان تولید مثل بیشتری داشته باشد. به این ترتیب بعضی خصلت های ژنتیکی شایعتر یا کمیاب تر می شوند.
داروین در کنار این نظریه، دو نظریه دیگر را هم مطرح کرد، انتخاب جنسی و انتحاب باروری.
بر اساس انتخاب باروری، فنوتیپ هایی (رُخ نمود) که باعث افزایش تعداد فرزندان شوند به تدریج در جمعیت شیوع بیشتری پیدا می کنند.
انتحاب جنسی هم به این اشاره دارد که خصلت های افرادی که در جفت یابی و تولیدمثل موفق ترند در جمعیت بیشتر می شود.
بنابراین شاید در آمریکا زنان کوتاه قد در جلب توجه مردان آمریکایی موفق ترند و در هلند مردان بلندقد بیشتر دل زنان را می ربایند. چرا چنین است؟
پاسخ این سوال نه دقیقا روشن است نه آسان. دکتر استالپ می گوید فقط می تواند با حدس و گمان به آن پاسخ دهد.
شاید مردان بلندقد در هلند درآمد و سلامت و موقعیت اجتماعی بهتری دارند.
از طرف دیگر افراد معمولا بیشتر جذب کسانی می شوند که خیلی با آنها تفاوت قد نداشته باشند، شاید مردان قدبلند آمریکایی در جلب نظر زنان کوتاه قد که بیشتر بچه می آورند، به دلیل این تفاوت قد، ناموفق تر از مردان متوسط القامت هستند.
در نهایت دکتر استالپ حدس می زند که این مزیت قد هلندی ها دائمی نباشد. در طبیعت معمولا یک ویژگی یا خصلت در چند نسل غلبه پیدا می کند، مدتی همین وضعیت باقی می ماند و بعد روند عکس غلبه پیدا می کند.
شاید چند نسل بعد، به لحاظ بلندی قد، ملتی دیگر جای هلندی ها را بگیرد.