گردهمایی به یاد هنرمندان درگذشته سال ۹۷

[♱ ᴠɪᴄᴛᴏʀ ♱]

مراسم یادبود هنرمندان درگذشته سال ۹۷ در حالی برگزار شد که هنرمندان حاضر در این مراسم از مسئولین خواستند قدر زنده‌ها را بدانند.

به گزارش ایسنا، مراسم یادبود هنرمندان درگذشته با حضور هنرمندان و خانواده هنرمندانی که در عرصه‌های مختلف هنری در سال ۹۷ درگذشتند، از سوی خانه هنرمندان ایران و با همکاری شهرداری تهران عصرگاه پنجشنبه ۱۶ اسفندماه در سالن استاد ناظرزاده کرمانی در مجموعه تماشاخانه ایرانشهر برگزار شد.
این مراسم با اجرای محمد سلوکی برگزار شد و در ابتدا مجید رجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در جایگاه حاضر شد و در سخنانی گفت: امسال هفتمین دوره‌ای است که این آئین برگزار می‌شود. امسال در بین جامعه هنرمندان ۱۱۹ هنرمند امسال از بین ما پر کشیدند.
او در پایان صحبت‌هایش نام برخی از هنرمندانی که در سال ۹۷ دار فانی را وداع گفتند، برشمرد و از سازمان‌هایی که در برگزاری مراسم او را همراهی کرد، تشکر کرد و بیان کرد: بعد از بسته شدن کتاب ما، کتاب مرگ گشوده است. در همین چند روز گذشته خشایار الوند نویسنده طناز و امروز خانم لی لی تریان هنرمند برجسته در حوزه هنرهای تجسمی را از دست دادیم.

ابراهیم حقیقی رئیس شورای عالی خانه هنرمندان ایران نیز در این مراسم گفت: چند سالی که این مراسم برگزار می‌کنیم، غمی بر دلمان می‌نشیند. در نزدیکی بهار روز غمگینانه‌ای است خصوصاً برای خانه هنرمندان که امسال استاد انتظامی که در شورای عالی تشریف داشتند را از دست دادند.

او افزود: ایشان به جز دوران مریضی‌شان شاید به مدت پانزده یا شانزده سال هر سه هفته یک بار با عزیزانی که این‌جا تشریف دارند، جلسه می‌گذاشتند و در خانه بسیار کارها برای زندگان، زندگی و هنرمندان کردند.

حقیقی با بیان اینکه اما مرگ قسمت هستی است، ادامه داد: آدم‌ها به رویین‌تنی دست نیافتند مگر در قصه‌ها اما به جاودانگی دست یافتند. ناگزیر هستی همین است در دوران بودن باید به نبودن رسید.
 

او در پایان صحبت‌هایش گفت: خوشحالی هنرمندان در کنار این غمگینانه زیستن، هنری است که برای نسل‌های بعدی به یادگار جا می‌گذارند و یک یادگاری دیگری آقای انتظامی برای ما جا گذاشتند، مجید انتظامی هنرمندی که دیروز هم تولدش بود.
حجت‌اله سیدی مدیرعامل بانک صادرات در سخنانی چنین گفت: افتخار می‌کنم در این مراسم حضور دارم. عنوان این مراسم بسیار زیباست و مرا یاد سوره الرحمن انداخت.
او افزود: یاد هنرمندان بزرگ و بزرگان ادب را گرامی می‌داریم که چراغ هنر را روشن نگه داشتند. باید قدر اساتیدی که هستند را بدانیم. با همه هنرمندان آشنا هستم اما با احوال سه تن از بزرگان بیشتر آشنا هستم عزت‌اله انتظامی که عزت سینمای ایران است. دکتر شایگان که منشأ ادب بود و ناصر چشم‌آذر که با شیوایی تمام آثاری ماندگار برجا گذاشتند.

در ادامه ویدئویی از زنده‌یاد عزت‌اله انتظامی پخش شد و بعد از آن مجید انتظامی (پسر عزت‌اله انتظامی) در جایگاه حاضر شد و درباره پدرش گفت: زندگی ما همانطور که پدرم این فیلم گفت، فقط کار بود. ارتباطمان از هم گسیخته بود و فقط کار بود.در خانه هرکسی مشغول کار و زندگی خودش بود.
او در پایان از مدعوین و اجراکنندگان مراسم تشکر کرد.
در ادامه، نگار نادری‌پور رئیس هیئت مدیره انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران بر جایگاه حاضر شد و گفت: صحبت در مراسم یادبود شاید ساده به نظر بیاید اما پیچیده است. ما قادر به صحبت درباره مرگ نیستیم. بشر همیشه با مرگ مشکل داشته است. مرگ نیاز به تفسیر و مفهوم داشته است. در طول تاریخ سعی کردیم آن را فراموش نکنیم و شیرین جلوه دهیم.
او با بیان اینکه "یکی از رسالت‌های هنر تلاش برای نفی این فراموشی بوده است" ادامه داد: هنرمند محصور خلق آثار هنری‌اش است و ازآن جدا نیست و به زمانه و تاریخ خود غنا می‌بخشد.
او افزود: ما امسال ۴ مجسمه‌ساز را از دست دادیم که در زمان دوره پهلوی آرتیست شدند و یک انقلاب و یک جنگ را پشت سر گذاشتند و با جامعه متفاوت امروز مواجه شدند. تجربه تاریخی آن‌ها به سادگی قابل تکرار نیست. اما بستر لازم برای شکوفایی به آنها داده نمی‌شود و به صد شکل از آن‌ها جلوگیری می‌شود.
 
نادی‌پور بیان کرد: خانم تریان که امروز صبح فوت کرد، پایه‌گذار رشته مجسمه‌سازی در دانشگاه هنر بود اما در سال ۵۹ برای همیشه خانه‌نشین شد. حیات در زندگی بشری چیزی بیش از دم و باز دم است‌. حیات برای ما یعنی زندگی آزادانه. این روزها هنرمند محبوب ما هنرمند مرده‌ای است که به دیوار قابش کنیم، هنرمندی است که شکوه نکند لی لی تریان دو وصیت داشت، یکی اینکه پیکرش به دانشکده‌های پزشکی داده شود و دومی خانه‌اش تبدیل به موزه شود، امیدوارم به آخرین خواسته او نامه عمل پوشانده شود و خانه او موزه شود.
در ادامه ویدئویی از زنده یاد ناصر ملک مطیعی برای حاضران پخش شد.
ایرج راد کارگردان و بازیگر سینما و تئاتر نیز یکی سخنرانان این مراسم بود.
او با بیان اینکه "آئین چراغ خاموشی نیست" استعاره‌ای است، گفت: آن‌ها که از میان ما رفتند تنها چراغ نبودند، گوهرهای پر نوری بودند که هیچ لکه‌ای نمی‌توانست و نمی‌تواند دامن آن‌ها را آلوده کند. آن‌ها عاشق فرهنگ هنر انسان، آزادی بودند. به ما عشق آموختند و به ما امید می‌دادند. تفکر آفرین بودند. ما را وادار به فکر می‌کردند. ما عزیزانی را از دست می‌دهیم که سال‌های سال باید منتظر باشیم مانند آنها دوباره متولد شوند و تنها امیدمان این است که زندگان ادمه دهنده راه این بزرگان باشند.
راد افزود: در اینجا چندین بار نام عزت‌اله انتظامی بر زبان‌ها آمد، او فخر و افتخار همه ما چه در زمانی که بود و چه زمانی که رفت، است. ما امسال
۱۲۱ گوهر در ۱۳۹۷ از دست دادیم. باعث تأسف است در این بین تعداد زیادی از هنرمندان جوان را از دست می‌دهیم. اولین سالی که چنین مراسمی برای اولین بار برگزار شد، ۱۷ هنرمند در عرصه تئاتر را از دست داده بودیم. امروز یواش یواش دستمان دارد خالی می‌شود. کسانی را از دست می‌دهیم که می‌توانستند باز هم باشند.
راد در پایان گفت: دنیا ایران را با آقا محمدخان قاجار نمی‌شناسد، دنیا ایران را با حافظ، سعدی، مولانا و فرش ایرانی می‌شناسند. هنر و هنرمندان را قدر بدانیم و جایگاه ویژه‌شان را حفظ کنیم.
در ادامه تصاویری از ناصر چشم آذر - تورج منصوری فیلم‌ساز نمایش داده شد.
مهدی عسگرپور مدیرعامل پیشین خانه سینما در این مراسم گفت: پایان هر سال با یک آلبوم مواجه می‌شویم که هم افتخارآمیز است و غمناک. بعضی سال‌ها که به این آلبوم نگاه کنیم بیشتر غم‌انگیز می‌شود. در سال‌هایی که در خانه سینما بودم مراسم تشییع جنازه خیلی بیشتر از جشن‌ها داشتیم. بحث‌های بی‌توجهی به هنرمندان همیشه مطرح بوده است.

او در ادامه بیان کرد: جوامع بشری در یک تقسیم‌بندی به دو بخش تقسیم کنیم، جوامعی که پویایی و شکوفایی برایشان مهم نیست و جوامعی برایشان مهم است.
موضوعی که ما را آزار می‌دهد این است که چرا با جامعی روبروییم که حس شکوفایی و پویایی در آن وجود ندارد. این حس برای جوامعی وجود دارد که احساس می‌کنند سرمایه دارند. این سرمایه برای بعضی زیر زمین است مانند نفت، ما همه این‌ها را داریم اما مطمئنم نیستیم از داشتنش، چون سر سفره‌هایمان نبوده است.
این کارگردان افزود: دومین سرمایه فرهنگ و هنر است. آن چیزی که با آن مواجهیم کمبود توجه به این بخش است. خیلی از بزرگان وقتی از این بی‌توجهی صحبت می‌کنیم به اشتباه فکر می‌کنند باید مراسم شامی برای هنرمندان برگزار کنند و به آن‌ها لوح تقدیری دهند. آن توجه این نیست. هنرمندان مساله ذهنی‌شان این است که آن چیزی را که در ذهنشان است منتقل کنند. وقتی انتقال مفهوم را از هنرمند بگیرید مرگ هنرمند همانجا قطع می‌شود و جامعه پویانمایی و شکوفایی خود را از دست می‌دهد.
عسگر پور با بیان اینکه مساله ما از دست نیروی انسانی در حوزه فرهنگ است که می‌توانست به زنده‌ها کمک کند و جامعه به شکوفایی برسد، افزود: ما هر فرصتی بیابیم این حرف‌ها را می‌زنیم. بعضی دولتمردان که اهل شعر هم هستند، با شنیدن این حرف‌ها با مراسمی می‌خواهند ما را خوشحال کنند. در آخر هم با مراسم این شکلی در پایان هر سال می‌مانیم.
او در پایان گفت: نگرانی ما زنده‌ها از این است که زمینه رشد شکوفایی را از جامعه می‌گیریم و دائم از خود می‌پرسیم چرا با جامعه اخمو و بی نظم روبرو هستیم. مراکز فرهنگی توسط کسانی اداره می‌شود که این مفاهیم برایشان مهم نیست.
در ادامه شیرین احمدلو همسر ناصر چشم‌آذر در جایگاه حاضر شد و در سخنانی گفت: خوشحالم در این فضا در این فضا پر از معرفت حضور دارم. غمگین و دلگرم که هنرمندان تأثیرگذاری را از دست دادیم. از دست دادن ناصر برای من و همه سخت بود. روح پاک او را می‌شناختیم. او پر از هنر بود. من و بردارم عاشق او بودیم و تأثیرگذارترین فرد زندگی‌مان بود.
در بخش بعدی مراسم گروه مدار به خوانندگی پرهام علیزاده چند قطعه موسیقی برای حاضران اجرا کردند.
در بخش بعدی مراسم، پیروز حناچی شهردار تهران در این مراسم حاضر شد و در سخنانی گفت: بسیاری از اقداماتی که ما در زندگی تصمیم می‌گیریم معمولاً تصمیم بر دو راهی است ممکن است دعای خیر به همراه داشته باشد و یا دعای شر. در شهر مکان‌های هنری زیادی ساخته شده که دعای خیر را به دنبال داشته و امیدوارم باز هم این اتفاق رخ دهد.
او با بیان اینکه این شهر در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد و همه آن را درک می‌کنند، افزود: در میان مدت و طولانی مدت می‌توان آن را درست کرد اما در کوتاه مدت هیچ راهی جز همیاری مردم وجود ندارد. امسال ظرف ۱۰ سال اخیر روزهای اضطراری برای آلودگی هوا نداشتیم. ما باید زیبایی را در شهر
به ارمغان بیاوریم. شهر را زیباتر کنیم. اولین رنگی که از تهران برای ما به نظر می‌رسد، خاکستری است، تهران رنگ ندارد. در حالی که فرهنگ ما مملو از ترکیب رنگ و خلاقیت است.
در ادامه، با حضور پیروز حناچی، ایرج راد، شهرام گیل آبادی، رجبی معمار، مجید انتظامی، سیدی، عسگری از کتاب این دوره رونمایی شد.
محمد سریر، مشاوره خانه هنرمندان و رئیس پیشین شورای عالی خانه هنرمندان نیز یکی دیگر از سخنرانان این آئین بود.
او با بیان اینکه با مرگ هنرمندان، یک خلاقیت مهمی از هنر مملکت حذف می‌شود، گفت: من در این سال‌هایی که در این حوزه بودم دیدم که همه آثار این بزرگان در دست نمانده است و از این قضیه متأسفم. باید بتوانیم این آثار را برای آیندگان هم بر جا بگذاریم‌.
سریر افزود: تداوم این مراسم برای آینده مهم است. امیدوارم این سنت ادامه یابد و بیشتر به آن توجه شود. اما باید به آن‌هایی که هستند، بیشتر توجه کنیم. نمی‌توانم آرزو کنم هنرمندی را ازدست ندهیم، چراکه یک چیز طبیعی است و همه آن را تجربه می‌کنند. اما امیدوارم آثار و هنر هنرمندان برای آیندگان منعکس شود.
در ادامه ویدئویی از حسین محب اهری و دیگر هنرمندانی که سال ۹۷ از این دنیا رخت برکندند؛ پخش شد.
فرزاد فرجی رئیس انجمن هنرمندان سفالگر ایران در این مراسم گفت: امسال اولین بار است که در این مراسم هستم امشب صحبت از بزرگانی است که بدون اینکه بخواهند چهره ماندگار شود، فعالیت می‌کردند. وظیفه ما چیست؟ باید به مین مراسم دو سه ساعته اکتفا کنیم.

او افزود: نسل ما قرار است چه چیزی را برای نسل آینده بگذارد. هنرمندان هنرهای تجسمی را نمی‌بینیم جز اثر آنها را، باید فقط به این مراسم اکتفا کنیم؟ امسال ۲ هنرمند در عرصه سفالگری و سرامیک داشتیم که بدون چشم‌داشتی در عرصه فعالیت کردند.
فرجی در پایان گفت: خواهش من به عنوان فردی زنده از بزرگان و مسئولین این است که به وجود خود و نسل آینده جدی تر نگاه کنند.
در پایان مراسم گروه مدار قطعات موسیقی دیگری برای حاضران اجرا کردند.