بازی آنلاین
آپلود عکس
27-12-2014، 18:46
خشونت هاي خياباني به يکي از دغدغه هاي شهروندان تبديل شده است. دغدغه اي که شايد منشا آن، اتفاقي تازه و پديده اي نو نباشد و از افزايش حساسيت هاي عمومي نشات گرفته باشد. در گفت وگو با سعيد خراط ها-جرم شناس و استاد دانشگاه-به بررسي اين موضوع پرداخته ايم.
انواع زورگيري ها، قتل پسر بنزسوار به دست راننده بي ام و در سعادت آباد، کشته شدن زني به دست شوهرش در خياباني در ساوه که هفته پيش اتفاق افتاد و حوادثي از اين دست را مي توان نشانه اي از افزايش خشونت هاي خياباني دانست؟
بله، البته خشونت هاي خياباني، زورگيري، نزاع خياباني و اتفاقاتي از اين دست رابطه مستقيمي با مسايل اجتماعي و جامعه دارند. هر چه فقر و بيکاري، فاصله طبقاتي، فساد اداري و موارد اينچنيني افزايش پيدا کند، از آن طرف خشونت هاي خياباني، اختلافات خانوادگي، نزاع و درگيري هم زياد مي شود. از سوي ديگر به نظر مي رسد هر چند قوه قضاييه نسبت به وقوع جرمي مانند زورگيري حساسيت بيشتري از خودش نشان مي دهد اما فقط به تشديد مجازات فکر نکند. اين کار ممکن است جرايم و رفتارهاي مجرمانه را از شکلي به شکل ديگر در بياورد اما نمي تواند آنها را از بين ببرد. چون زمينه هاي وقوع آن جرم همچنان وجود دارد. بنابراين از يک سو با افزايش مسايل اجتماعي اين درگيري ها و خشونت ها افزايش پيدا کرده و از سوي ديگر با تدابير غيراثربخش و اقداماتي که کارشناسي نيست، از روند افزايش جرم جلوگيري نشده است.
سوالي که پيش مي آيد اين است که آيا واقعا خشونت ها افزايش يافته يا حساسيت نسبت به خشونت هاي خياباني زياد شده است؟
به نظر مي آيد که خشونت ها بيشتر و به خيابان ها کشيده شده. مثلاشکل جديدي از زورگيري که همراه تهديد به آسيب است، زياد شده و خانواده هاي زيادي را مي توان پيدا کرد که درگير اين پديده شده اند و بررسي ها نشان دهنده افزايش عددي اين جرم است البته آمارها هميشه تابع حساسيت هاي قضايي، اجتماعي و انتظامي هستند. بايد توجه داشت در دوره اي صبر و تحمل مردم بيشتر بود و ابزارهايي براي مداخله و ميانجيگري وجود داشت که مانع خشونت مي شد، مثلاريش سفيدها يا آيين همسايگي و رسم و رسوم هاي مشابه به عنوان ميانجي عمل مي کردند، اما رفته رفته چون اين ميانجي ها رنگ و بو و اعتبار خودشان را در جامعه از دست داده و تمام اعتبار خودشان را در اختيار نيروهاي نظامي و انتظامي گذاشته اند و اين وظيفه بر دوش پليس نهاده شده است. از سوي ديگر فشارهاي اجتماعي بر افراد اضافه و باعث شده تحمل آنها پايين بيايد و در مقابل جرم حساسيت بيشتري داشته باشند و پاي يکديگر را بيشتر و جدي تر به دادگاه بکشند.
اين افزايش خشونت چه دلايلي مي تواند داشته باشد؟
به نظر من بيشتر مسايل اجتماعي در اين خصوص دخيل هستند.
راه حل جلوگيري از خشونت ها و جرايم اينچنيني چيست؟
در واقع راهکارها به ضربتي، کوتاه مدت، ميان مدت و بلندمدت تقسيم مي شوند. راهکارهاي بلند مدت همواره نيازمند تصميمات فرهنگي هستند. آموزش هاي فرهنگي دير بازده هستند و البته آثارشان بلند مدت و پايدار. در رويکرد ميان مدت اهداف موردنظر با توسعه و رفاه اجتماعي محقق مي شود، همچنين ساماندهي وضعيت اقتصادي کشور مي تواند در ميان مدت باعث کاهش اين گونه جرايم شود و براي راهکارهاي کوتاه مدت مي توان کارهايي مانند تسهيل روندهاي قضايي، الگوسازي، برنامه هايي براي دادن هشدارها، کنترل، پيشگيري و افزايش نظارت اجتماعي را نام برد که اينها در مدت کوتاه تري جواب مي دهند. تنها راه ضربتي نيز که به نظرم مي رسد، ارايه توصيه هاي امنيتي به مردم و همچنين توصيه هايي در جهت حمايت از قربانيان است.
در واقع در راهکارهاي کوتاه مدت از به فعل درآمدن جرم تاحدي پيشگيري مي شود در حالي که انگيزه ها و عوامل جرم زا همچنان وجود دارد و اين خطري است که جامعه را همچنان تهديد مي کند، نظرتان در اين مورد چيست؟
بله همين طور است ريشه جرايم همچنان وجود دارد، راهکارهاي کوتاه مدت ممکن است قربانيان را تا حدودي مصون کند و از برخي تا مدت کوتاهي در مقابل خطرات بتوانيم حمايت کنيم اما در بلندمدت چون نتوانسته ايم براي ريشه هاي بروز اين پديده و زمينه هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي وقوع خشونت تدبيري بينديشيم و راهکاري نداشته ايم همچنان زمينه ها وجود دارد و اين خشونت ها و زورگيري ها به شکل ديگري با ويژگي هاي ديگر تبديل مي شود و به سمت پيچيده تر شدن مي رود.
پس در واقع شما راه هاي بلند مدت را پيشنهاد مي کنيد؟
همه اين راهکارها بايد باهم در پيش گرفته شود و برايشان برنامه وجود داشته باشد و نقص هر کدام از اين راهکارها موجب نقص در کل روند پيشگيري از جرم مي شود.
انواع زورگيري ها، قتل پسر بنزسوار به دست راننده بي ام و در سعادت آباد، کشته شدن زني به دست شوهرش در خياباني در ساوه که هفته پيش اتفاق افتاد و حوادثي از اين دست را مي توان نشانه اي از افزايش خشونت هاي خياباني دانست؟
بله، البته خشونت هاي خياباني، زورگيري، نزاع خياباني و اتفاقاتي از اين دست رابطه مستقيمي با مسايل اجتماعي و جامعه دارند. هر چه فقر و بيکاري، فاصله طبقاتي، فساد اداري و موارد اينچنيني افزايش پيدا کند، از آن طرف خشونت هاي خياباني، اختلافات خانوادگي، نزاع و درگيري هم زياد مي شود. از سوي ديگر به نظر مي رسد هر چند قوه قضاييه نسبت به وقوع جرمي مانند زورگيري حساسيت بيشتري از خودش نشان مي دهد اما فقط به تشديد مجازات فکر نکند. اين کار ممکن است جرايم و رفتارهاي مجرمانه را از شکلي به شکل ديگر در بياورد اما نمي تواند آنها را از بين ببرد. چون زمينه هاي وقوع آن جرم همچنان وجود دارد. بنابراين از يک سو با افزايش مسايل اجتماعي اين درگيري ها و خشونت ها افزايش پيدا کرده و از سوي ديگر با تدابير غيراثربخش و اقداماتي که کارشناسي نيست، از روند افزايش جرم جلوگيري نشده است.
سوالي که پيش مي آيد اين است که آيا واقعا خشونت ها افزايش يافته يا حساسيت نسبت به خشونت هاي خياباني زياد شده است؟
به نظر مي آيد که خشونت ها بيشتر و به خيابان ها کشيده شده. مثلاشکل جديدي از زورگيري که همراه تهديد به آسيب است، زياد شده و خانواده هاي زيادي را مي توان پيدا کرد که درگير اين پديده شده اند و بررسي ها نشان دهنده افزايش عددي اين جرم است البته آمارها هميشه تابع حساسيت هاي قضايي، اجتماعي و انتظامي هستند. بايد توجه داشت در دوره اي صبر و تحمل مردم بيشتر بود و ابزارهايي براي مداخله و ميانجيگري وجود داشت که مانع خشونت مي شد، مثلاريش سفيدها يا آيين همسايگي و رسم و رسوم هاي مشابه به عنوان ميانجي عمل مي کردند، اما رفته رفته چون اين ميانجي ها رنگ و بو و اعتبار خودشان را در جامعه از دست داده و تمام اعتبار خودشان را در اختيار نيروهاي نظامي و انتظامي گذاشته اند و اين وظيفه بر دوش پليس نهاده شده است. از سوي ديگر فشارهاي اجتماعي بر افراد اضافه و باعث شده تحمل آنها پايين بيايد و در مقابل جرم حساسيت بيشتري داشته باشند و پاي يکديگر را بيشتر و جدي تر به دادگاه بکشند.
اين افزايش خشونت چه دلايلي مي تواند داشته باشد؟
به نظر من بيشتر مسايل اجتماعي در اين خصوص دخيل هستند.
راه حل جلوگيري از خشونت ها و جرايم اينچنيني چيست؟
در واقع راهکارها به ضربتي، کوتاه مدت، ميان مدت و بلندمدت تقسيم مي شوند. راهکارهاي بلند مدت همواره نيازمند تصميمات فرهنگي هستند. آموزش هاي فرهنگي دير بازده هستند و البته آثارشان بلند مدت و پايدار. در رويکرد ميان مدت اهداف موردنظر با توسعه و رفاه اجتماعي محقق مي شود، همچنين ساماندهي وضعيت اقتصادي کشور مي تواند در ميان مدت باعث کاهش اين گونه جرايم شود و براي راهکارهاي کوتاه مدت مي توان کارهايي مانند تسهيل روندهاي قضايي، الگوسازي، برنامه هايي براي دادن هشدارها، کنترل، پيشگيري و افزايش نظارت اجتماعي را نام برد که اينها در مدت کوتاه تري جواب مي دهند. تنها راه ضربتي نيز که به نظرم مي رسد، ارايه توصيه هاي امنيتي به مردم و همچنين توصيه هايي در جهت حمايت از قربانيان است.
در واقع در راهکارهاي کوتاه مدت از به فعل درآمدن جرم تاحدي پيشگيري مي شود در حالي که انگيزه ها و عوامل جرم زا همچنان وجود دارد و اين خطري است که جامعه را همچنان تهديد مي کند، نظرتان در اين مورد چيست؟
بله همين طور است ريشه جرايم همچنان وجود دارد، راهکارهاي کوتاه مدت ممکن است قربانيان را تا حدودي مصون کند و از برخي تا مدت کوتاهي در مقابل خطرات بتوانيم حمايت کنيم اما در بلندمدت چون نتوانسته ايم براي ريشه هاي بروز اين پديده و زمينه هاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي وقوع خشونت تدبيري بينديشيم و راهکاري نداشته ايم همچنان زمينه ها وجود دارد و اين خشونت ها و زورگيري ها به شکل ديگري با ويژگي هاي ديگر تبديل مي شود و به سمت پيچيده تر شدن مي رود.
پس در واقع شما راه هاي بلند مدت را پيشنهاد مي کنيد؟
همه اين راهکارها بايد باهم در پيش گرفته شود و برايشان برنامه وجود داشته باشد و نقص هر کدام از اين راهکارها موجب نقص در کل روند پيشگيري از جرم مي شود.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
