اوقات فراغت

[bOoOoOy]

فراغت فرصتی زیبا و دلپذیر برای انسان است. کاستی های گذشته با آن جبران می شود و شالوده آینده بهتری در آن پی ریزی می شود. اوقات فراغت از دیرباز مردمان اوقات فراغت را موهبتی می پنداشتند که نصیب هر کسی نمی شود.
لحظه های غبارروبی از جسم و جان برای شروعی دیگر. برای مؤمن غنیمتی است خدادادی تا با معبودش فارغ از هر دغدغه ای نجوا را تجربه کند و برای عالم و دانشمند گوهری است دلچسب تا به تفکر در آفرینش بپردازد از این رو فراغت بهترین فرصت است که هر انسانی آن را تجربه می کند و اگر به درستی از آن استفاده شود از ضایع شدن عمر که تنها سرمایه هر انسانی است، جلوگیری می گردد وگرنه مایه تخریب شخصیت و فرسودگی زود هنگام صاحبش می شود. در مفهوم قرآنی، فراغت فرصتی است برای آرامش روح در پرتو ارتباط با خدا، از این رو خداوند در سوره انشراح خطاب به پیامبر می فرماید: «فاذا فرغت فانصب و الی ربک فارغب»؛ در این سوره خداوند به پیامبرش نعمت هایش را یادآوری می کند و می گوید: ما به تو شرح صدر دادیم و کارهای سخت وطاقت فرسا را بر تو آسان کردیم، نام و آوازه ات را بلند ساختیم، به شکرانه این نعمت ها، به هنگام فراغت به ما روی آور و به طاعت کوشا باش. بنابراین، فراغت تجدید نیرو است برای شروعی دیگر و پربارتر از گذشته.
امام صادق(ع) می فرماید: اگر امروزت از دیروزت کم بارتر باشد، به زیان دچار شده ای و در سراشیبی سقوط قرار گرفته ای. جوان براساس طبیعتش رو به آینده دارد و سرنوشتش را در آن جست وجو می کند. امام صادق(ع) می فرماید: دل های خود را اسیر گذشته نکنید، زیرا ذهن شما را از برنامه ریزی به آینده باز خواهد داشت. (الوافی، ج۵ ص ۸۹۱) در گذشته های نه چندان دور براثر چالش های زندگی و سختی های معیشتی، فراغت آرزویی دست نیافتنی می نمود و چون ابری گذرا خود را نشان می داد؛ اما اکنون در عصر تکنولوژی و انفجار اطلاعات، وفور آن آزاردهنده است. اگر زمانی فراغت، مایه آسودگی جسم و جان بود، اکنون مایه دلمشغولی و دغدغه خاطر است. به صورت طبیعی هرگاه چیزی از حد و اندازه خود فراتر رود، بلا و مصیبت خواهد شد. (کل شیء جاوز حده تبدل ضده) امیرالمؤمنین(ع) می فرماید: «إن یکن الشغل مجهدة فاتصال الفراغ مفسدة».(بحار ج۷۴، ص۴۱۶) اگر کار و تلاش خستگی و رنج به همراه دارد، فراغت پیوسته و طولانی مفسده به دنبال خواهد داشت.
اگر می خواهیم فریضه نهی از منکر را عمل کنیم، باید زمینه های رشد و بالندگی مفسده را از بین ببریم تا این همه سرمایه ملی که سرشار از انرژی است به هدر نرود و این مهم وقتی حاصل آید که دست اندرکاران و مسئولان امکان به کارگیری مهارت های ذهن و عمل را برای جوانان متناسب با فرهنگ دینی و ملی فراهم آورند. امام علی(ع) می فرماید: «هرکس برای معالجه آسیب ها به انتظار فرصت بنشیند، روزگار مجال را از او خواهد ستاند». (بحار ج۷۵،ص۲۶) از آنجا که نیازهای انسان متنوع است، رشد و تکامل در گرو پاسخگویی کافی به همه آن نیازهاست. انسان در بخش هایی از عمر خود به خاطر ضرورت های زندگی مجبور به اتخاذ روش یکنواخت در زندگی است که در صورت تداوم آن، انسان تک بعدی می گردد. تعطیلات فرصتی است برای فرار از تک بعدی شدن و زمانی است برای خروج از بن بست های زندگی و آرامش روحی. در فرصت های تعطیل، زمینه شکوفایی سایر استعدادها فراهم می گردد و با برنامه ریزی مناسب می توان آن را به فعلیت رساند.