بازی آنلاین
آپلود عکس
14-11-2014، 16:26
(آخرین ویرایش در این ارسال: 14-11-2014، 16:27، توسط Son of anarchy.)
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
*
تمامی کشورهایی که در این گزارش درباره آن‌ها بحث می‌شود، دارای موشک‌های بالستیک کوتاه برد هستند. ایران و کره شمالی همچنین دارای موشک‌های بالستیک میان برد هستند. کره شمالی موشک‌های بالستیک برد متوسط نیز هست؛ کره شمالی در سه مقطع زمانی تسلیحات اتمی خود را آزمایش کرده است؛ برنامه‌های هسته‌ای ایران و سوریه گمان‌ها را درباره پیگیری تسلیحات اتمی از سوی این کشورها افزایش داده است. مع‌الوصف ایران بر اساس نظر جامعه اطلاعاتی آمریکا برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است و به نظر نمی‌رسد سوریه برنامه فعالی در زمینه تسلیحات هسته‌ای داشته باشد.
گزارش‌های زیادی درباره برنامه‌های هسته‌ای و موشک‌های بالستیک این کشورها به کنگره ارائه شده است. کنگره همچنین قوانینی در جهت اعمال تحریم‌هایی علیه کشورهایی که به ایران، کره شمالی و سوریه در جهت دست‌یابی به سلاح‌های کشتار جمعی و سیستم‌های پرتاب موشک بالستیک کمک کنند، تصویب کرده‌اند. برای مثال قانون منع دست‌یابی ایران، کره شمالی و سوریه به تسلیحات کشتار جمعی، مجازات‌هایی علیه کشورهایی که شرکت‌های آن‌ها به ایران، کره شمالی و سوریه در جهت دست‌یابی به سلاح‌های کشتار جمعی و سیستم‌های پرتاب موشک بالستیک کمک کنند، در نظر گرفته است.
کنگره همچنین الزامات گزارشی مربوط به برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این سه کشور را وضع کرده است. کنگره ممکن است بخواهد گزارش‌های اضافی مورد نیاز را از قوه مجریه معاهده منع تکثیر تسلیحات کشتار
جمعی را بررسی کند، چرا که تعداد گزارش‌های طبقه‌بندی نشده به کنگره درباره مسائل مرتبط با تکثیر تسلیحات کشتار جمعی در سال‌های اخیر کاهش یافته است.این گزارش‌ها عناصری کلیدی از برنامه تسلیحات اتمی را تشریح می‌کند؛ اطلاعات در دسترس پیرامون همکاری میان ایران، کره شمالی و سوریه در باره موشک‌های بالستیک و فناوری هسته‌ای را تفسیر می‌کند، و برخی مسائل خاص را برای کنگره توضیح می‌دهد.
■ مدرکی دال بر همکاری یا معامله هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد■
مقدمه
کنگره بارها نگرانی خود درباره موشک‌های بالستیک و برنامه‌های هسته‌ای ایران، کره شمالی و سوریه اعلام کرده است. برای چندین دهه، بسیاری از نمایندگان کنگره، این کشورها را به دلیل این برنامه‌هایشان، در کنار مواضع قوی ضد آمریکایی دولت‌ها و خصومت نسبت به دوستان و شرکای منطقه‌ای آمریکا، آنچه به نحوی گسترده تهدید علیه منافع امنیت ملی آمریکا در نظر گرفته می‌شد، با بدبینی نگریسته‌اند. کنگره گزارش‌های زیادی دراین‌باره را شنیده است و قوانینی برای کند کردن یا بازداشتن برنامه موشک‌های بالستیک و تسلیحات اتمی ایران، کره شمالی و سوریه وضع کرده است. کنگره همچنین الزامات گزارشی درباره برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این سه کشور وضع کرده است. این گزارش بیش از هر چیز بر ارزیابی‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) در طی دو دهه گذشته تمرکز می‌کند.[۱] این ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که
مدرکی دال بر همکاری یا معامله هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد، درحالی‌که همکاری در زمینه فناوری موشک‌های بالستیک میان این دو کشور مهم و معنادار بوده است.
سوریه از ایران و کره شمالی موشک‌های بالستیک و فناوری مرتبط با آن را دریافت کرده است و همین‌طور با کره شمالی همکاری هسته‌ای مشترک داشته است.
■توضیحاتی درباره منابع مقاله حاضر■
شایان ذکر است که ارزیابی‌های غیررسمی مثل مقالات نشریه‌ها، گزارش‌های رسانه‌ای آمریکایی یا خارجی و مباحث اینترنتی، اغلب با ارزیابی‌های رسمی که در این گزارش به صورت خلاصه بیان می‌شود، همسو نیستند. بااین‌حال این منابع مدعی سطحی از همکاری مداوم و مهم میان این سه کشور در برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک هستند؛ این گزارش‌ها فاقد اعتبار ارزیابی‌های رسمی‌اند، چرا که اغلب فاقد منبع هستند و یا به مقام دولتی ناشناسی نسبت داده می‌شوند، در اغلب اوقات با یکدیگر ناسازگاری دارند و قابل راستی آزمایی نیز نیستند. این گزارش با توصیفی از عناصر کلیدی برنامه تسلیحات اتمی شروع می‌شود. پس از آن این گزارش اطلاعات مربوط به همکاری میان ایران، کره شمالی و سوریه درباره موشک‌های بالستیک و فناوری هسته‌ای را توضیح می‌دهد. سرانجام این گزارش مباحثی خاص برای کنگره را به بحث می‌گذارد.
■ پلوتونیوم و اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده ، موادی که در تسلیحات اتمی به‌کار می‌روند■
عناصر برنامه هسته‌ای تسلیحاتی
یک برنامه هسته‌ای تسلیحاتی دارای سه عنصر عمده است، که هر یک از آن‌ها چالش‌های خاص خود را در بردارند. همه این سه عنصر باید برای ایجاد سیستمی عملیاتی و قوی در کنار هم کار کنند.
این برنامه باید مواد شکافتی کافی، هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی، برای ابزاری هسته‌ای را تولید کند. پلوتونیوم و اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده HEU دو نوع مواد شکافتی هستند که در تسلیحات اتمی به‌کار گرفته می‌شوند. پلوتونیوم با جدا کردن از سوخت مصرفی در رآکتور هسته‌ای به دست می‌آید- فرآیندی که باز فرآوری نامیده می‌شود. اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده HEU از اورانیوم غنی‌شده به دست می‌آید – فرآیندی که غلظت اورانیوم ۲۳۵ (ایزوتوپ شکافتی مرتبط) را افزایش می‌دهد. هم ایران و هم کره شمالی در مراحلی متفاوت به دنبال تولید مواد مختلف هسته‌ای هستند. به نظر نمی‌رسد که سوریه در حال تولید مواد شکافتی باشد.
■ ایران و کره شمالی توانایی پرتاب فضایی را دارند■
۲٫ این برنامه باید ابزاری قوی و قابل‌اتکا برای پرتاب سلاح اتمی، همچون موشک بالستیک تولید کند. هم ایران و هم کره شمالی دارای موشک‌های بالستیک میان بردی هستند که قادرند یک کلاهک اتمی را با خود حمل کنند، کلاهکی که قدرت آن باید توسعه یابد و به‌کار گرفته شود. علاوه بر این هردوی این کشورها ثابت کرده‌اند که توانایی پرتاب چیزهایی به فضا را دارند، اما هیچ‌کدام از این دو کشور در حال حاضر دارای موشک‌های بالستیک قاره‌پیما نیست. سوریه نیز تنها موشک‌های بالستیک کوتاه برد در اختیار دارد.[۲]
۳٫ این برنامه باید کلاهکی هسته‌ای تولید کند بتواند به هدف، به خصوص در فاصله دور، اصابت کند. [۳] ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) حکایت از آن ندارد که هیچ‌کدام از این سه کشور چنین کلاهکی را تولید کرده باشند، هرچند کره شمالی چند آزمایش هسته‌ای انجام داده است.
■ قابلیت‌های هسته‌ای ایران و گزارش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا■
ایران، کره شمالی و سوریه: برنامه‌های عمده هسته‌ای و موشکی
ایران [۴]
- هسته‌ای:
ایران دارای برنامه غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژ گازی است و در حال اورانیوم غنی‌شده با خلوص پایین است. تهران همچنین در حال ساخت یک رآکتور هسته‌ای متوسط آب سنگین است ولی این رآکتور فاقد تجهیزات باز فرآوری است؛ تجهیزاتی که برای جدا کردن پلوتونیوم از سوخت مصرفی رآکتور ضروری است. ایران برخی جنبه‌های این برنامه را متوقف کرده و یا به عقب باز گردانیده است، فرایندی که از نوامبر ۲۰۱۳، زمانی که دولت اجرای توافق چندجانبه ای که برای کاهش نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران صورت پذیرفت را آغاز کرد. ایران بر اساس گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است.
■ ایران بیشترین تعداد موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را داراست■
- موشک‌های بالستیک:
جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) تخمین می‌زند که ایران بیشترین تعداد موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را داراست. این گزارش همچنین حاکی ست موشک‌های بالستیک ایرانی به طور بالقوه قادرند که تسلیحات کشتار جمعی را حمل کنند و پیشرفت ایران در تجهیزات پرتاب فضایی، قدرت این کشور را برای موشک‌های دوربردتر شامل موشک‌های قاره‌پیما افزایش داده است. [۵] ایران کمتر از ۱۰۰ لانچر موشک کوتاه برد دارد که قادر به مسلح شدن مجدد هستند و کمتر از ۵۰ سیلو و لانچر موشک‌های بالستیک میان برد دارد که می‌توانند به هر هدفی در خاورمیانه و بخش جنوبی ناتو اصابت کنند.
■کره شمالی ابزارهای انفجاری را سه بار آزمایش کرده است■
کره شمالی [۶]
- هسته‌ای:
کره شمالی پلوتونیوم را در رآکتوری هسته‌ای و تجهیزات باز فرآوری در یانگ بیون تولید کرده است، جایی که این کشور همچنین در حال ساخت تجهیزات سانتریفیوژ گازی غنی‌سازی اورانیوم است. کره شمالی ابزارهای انفجاری را در اکتبر ۲۰۰۶، می ۲۰۰۹ و فوریه ۲۰۱۳ آزمایش کرده است. ابزار نخست حاوی پلوتونیوم بود اما اینکه ابزارهای دیگر شامل پلوتونیوم یا اورانیوم غنی‌شده به میزان زیاد بودند، روشن نیست.
- موشک‌های بالستیک:
کره شمالی کمتر از ۱۰۰ لانچر جاده‌ای موشک‌های بالستیک کوتاه برد دارد که قابلیت پرتاب مجدد را دارند، کمتر از ۵۰ لانچر متحرک «نودونگ» موشک‌های بالستیک میان برد دارد، و کمتر از ۵۰ لانچر پرتاب موشک‌های بالستیک بلند برد دارد که می‌تواند به اهدافی پیرامون منطقه آسیا اقیانوس آرام اصابت کنند. جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) معتقد است که کره شمالی موشک‌های بالستیک کوتاه برد جاده‌ای را به نمایش عمومی گذاشته است که تاکنون آزمایش نشده است و به‌کار گرفته نشده است و برنامه پرتاب فضایی این کشور می‌تواند به توسعه برنامه موشک‌های بالستیک کوتاه برد آن بینجامد.
■ در سال ۲۰۰۷ اسرائیل رآکتور اتمی در حال ساخت سوریه را ویران کرد■
سوریه[۷]
- هسته‌ای
در سال ۲۰۰۷ اسرائیل رآکتور اتمی در حال ساخت سوریه را ویران کرد. به نظر نمی‌رسد سوریه برنامه تسلیحات اتمی فعالی داشته باشد.
- موشک‌های بالستیک:
سوریه دارای چیزی کمتر از ۱۰۰ لانچر جاده‌ای موشک‌های بالستیک کوتاه برد (اغلب کهنه‌تر از موشک‌های اسکاد) است که می‌تواند به دوستان و هم پیمانان آمریکا در خاورمیانه و جنوب ناتو آسیب برساند.
■ تاریخچه تعامل موشکی و هسته‌ای ایران و کره شمالی■
همکاری در زمینه موشک‌های بالستیک
ایران و کره شمالی
ایران ارتباط کاری نزدیکی با کره شمالی پیرامون برنامه‌های زیادی در زمینه موشک‌های بالستیک ایجاد کرده است، جریانی که با واردکردن موشک‌های اسکاد از کره شمالی در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد. در اواسط دهه ۱۹۸۰، کره شمالی موشک‌های بالستیک اسکاد B با برد ۳۰۰ کیلومتری، «از روی نمونه‌های مصری»، را تولید کرد، و پس از آن شروع به صادر کردن آن‌ها نمود.[۸] پیونگ‌یانگ موشک‌های اسکاد C با برد ۵۰۰ کیلومتری را در سال ۱۹۹۱ تولید کرد. [۹]کره شمالی هردوی این موشک‌ها و همچنین فناوری ساخت آن‌ها را به برخی کشورهای خاورمیانه از جمله ایران و سوریه فروخت.[۱۰] در سال ۱۹۹۲ مدیر اطلاعات مرکزی «روبرت گیتس» ایران و سوریه را به عنوان دریافت‌کنندگان موشک‌های اسکاد کره شمالی معرفی کرد.[۱۱]
■ استفاده ایران از کره شمالی برای رسیدن به خودکفایی در تولید موشک‌های بالستیک میان برد ■
در ۱۹۹۳ مدیر اطلاعات مرکزی «جیمز والسی»[۱۲] جزییات بیشتری ارائه کرد، که حکایت از آن داشت که کره شمالی به سوریه و ایران موشک‌های بلندبردتر اسکاد C را فروخته است و ظاهراً با این کشور بر سر فروش اشکالی از فناوری موشکی توافق کرده است. یک گزارش اطلاعاتی روسی که جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) آن را معتبر دانست،[۱۳] حکایت از آن داشت که توان موشکی ایران در طی این دوره به موشک‌های بالستیک کوتاه برد اسکاد B که از کره شمالی و سوریه دریافت کرده بود، محدود بود. در طول دهه ۱۹۹۰، ارزیابی‌های سالانه تهدیدها از سوی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC)، از چند دادوستد میان ایران و کره شمالی خبر داد. نخست صادرات مداوم موشک‌های بالستیک کره شمالی شاهد ارتقاء کیفی قابلیت‌ها در مقصدی همچون ایران بود. دوم اینکه ایران از کالاها و خدمات موشکی کره شمالی برای رسیدن به هدفش در خودکفایی در تولید موشک‌های بالستیک میان برد استفاده کرد. سوم اینکه دست‌یابی ایران به سیستم‌های موشکی یا تجهیزات کلیدی مرتبط با موشک مثل دست‌یابی به عناصر مهم فناوری پرتاب فضایی توانست قدرت ایران را برای تولید یک موشک قاره‌پیما افزایش دهد.
■ همکاری کره شمالی با ایران، ادامه دار و مبهم■
در پایان دهه ۲۰۰۰، ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) همچنان خبر از این می‌داد که همکاری کره شمالی با ایران در برنامه موشک‌های بالستیک ادامه‌دار و مهم بوده است. اخیراً در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ گزارش‌های وزارت دفاع به کنگره درباره قابلیت‌های نظامی کره شمالی و فعالیت خلع سلاح اتمی، ایران را به عنوان خریدار پیشین موشک‌های بالستیک کره شمالی و فناوری وابسته به آن معرفی کرد.[۱۴]در سال ۲۰۰۶ ایران به نحو عمومی اذعان کرد که دوران جنگ با عراق در دهه ۱۹۸۰ نخستین باری بود که ایران از موشک‌های کره شمالی خریداری کرد، اما این را افزود که دیگر نیازی به پیونگ‌یانگ ندارد. فرمانده سپاه پاسداران جمهوری اسلامی گفت «ما این‌ها{اسکادها} را از کشورهای خارجی مثل کره شمالی دریافت کرد، اما ۱۷ سال پس از جنگ ما قادر هستیم تمام قطعات و حتی سوخت آن‌ها را طراحی کنیم.»[۱۵]
■ ایران در حال حاضر کمکی برای برنامه موشک‌های قاره‌پیمای خود دریافت نمی‌کند■
ایران احتمالاً از توانایی کره شمالی در تولید، تست و توسعه موشک‌های بالستیک فراتر رفته است. اما، علی‌رغم ادعاهای ایران، تهران ممکن است تا حدودی همچنان برای موادی خاص در تولید موشک‌های بالستیک خود به پیونگ‌یانگ وابسته باشد. برای مثال برخی ناظران معتقدند ایران بدون حمایت خارجی در برخی مواد و اجزاء کلیدی حتی نمی‌تواند معادل‌های موشک‌های اسکاد B و C(به ترتیب شهاب-۱ و شهاب -۲) را بسازد. [۱۶]مع‌هذا مدیر اطلاعات ملی آمریکا، «جیمز کلاپر» در ۱۱ فوریه ۲۰۱۴ خطاب به کمیته خدمات نظامی کنگره گفت، ایران در حال حاضر کمکی برای برنامه موشک‌های قاره‌پیمای خود دریافت نمی‌کند.[۱۷]
■سوریه با همکاری کره شمالی پیشرفت‌هایی در تولید بومی گونه‌هایی از موشک اسکاد داشته است■
سوریه: همکاری با ایران و کره شمالی
بر اساس ارزیابی سال ۱۹۹۵ سازمان سیا، سوریه هم اسکاد B و هم اسکاد C را از کره شمالی تهیه کرده است.[۱۸]
بر اساس اظهارنظرهای مقامات آمریکایی، دمشق موشک‌هایی با تجهیزاتی به دست آمده از کره شمالی ساخته است؛ یک سند دولتی در ۱۹۹۷ حکایت از آن دارد که سوریه فناوری تولید موشک را از کره شمالی دریافت کرده است و «اسکادهایی با کمک کره شمالی» تولید کرده است.[۱۹] علاوه بر این یک گزارش دولتی به کنگره مربوط به سال ۲۰۰۸ توضیح می‌دهد که:
در طی دهه گذشته سوریه بر ارتقاء توانایی‌های این نیروی موشک‌های کوتاه برد خود تمرکز کرده درحالی‌که به خودکفایی در تولید موشک بومی دست یافته است. سوریه با همکاری کره شمالی پیشرفت‌هایی در تولید بومی گونه‌هایی از موشک اسکاد داشته است.[۲۰]
■ سوریه همچنان متکی به کمک ایران در برنامه‌های موشکی ■
بر اساس برآوردهای رسمی سوریه همچنان متکی به کمک ایران در برنامه‌های موشکی خود است. رئیس آژانس اطلاعاتی وزارت دفاع «میشل فلین» در ۱۸ آوریل ۲۰۱۳ تصریح کرد «برنامه موشکی سوخت مایع سوریه» – ظاهراً ارجاع دارد به موشک‌های اسکاد B،C و D- «متکی بر تجهیزات اساسی خارجی به خصوص از شرکت‌های کره شمالی است». [۲۱]«فلین» همچنین گفت «دمشق متکی بر کمک خارجی به خصوص ایران برای پیش برد توسعه و تولید راکت‌ها و موشک‌های سوخت جامد خود است».[۲۲]
همکاری در فناوری هسته‌ای
بر اساس منابع رسمی، ایران، کره شمالی و سوریه مشغول به اشکال مختلفی از همکاری مخفی هسته‌ای هستند که احتمالاً مربوط به تسلیحات هسته‌ای است. کره شمالی و ایران به طرح‌ها و مواد مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم از طریق شبکه‌ای مخفی که توسط مقام هسته‌ای پیشین پاکستان «عبدالقادر خان» اداره می‌شد، دست یافتند.[۲۳]
■شبکه خان و برنامه هسته‌ای ایران، کره شمالی و سوریه ■
سازمان سیا در سال ۲۰۱۴ از اینکه این شبکه توانسته باشد «دانش و فناوری» هسته‌ای را به سوریه نیز منتقل کرده باشد، ابراز نگرانی کرد؛[۲۴] اما مدرک عمومی رسمی مبنی بر انتقال بالقوه‌ای چنین دانش و فناوری ای همچنان محل بحث است.[۲۵]رئیس‌جمهور سوریه «بشار اسد» در مصاحبه‌ای روزنامه‌ای در سال ۲۰۰۷ گفت شبکه خان با این کشور تماس برقرار کرد ولی معامله‌ای صورت نگرفت.[۲۶]
کره شمالی و سوریه [۲۷]
بر اساس اظهارنظرهای مقامات آمریکایی کره شمالی سوریه را در ساخت رآکتوری هسته‌ای که احتمالاً بخشی از برنامه تسلیحات اتمی سوری بوده است، یاری کرده است. [۲۸] هم آمریکا و هم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی معتقد بودند که دمشق در حال ساخت رآکتوری هسته‌ای بود؛ اسرائیل این تجهیزات را در حمله‌ای هوایی در سال ۲۰۰۷ نابود کرد. [۲۹]
■ رآکتور سوریه و کمک‌های کره شمالی در ساخت آن■
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آژانس حدس می‌زد که این تجهیزات ویران‌شده سوری «به احتمال قوی یک رآکتور هسته‌ای بوده است»، ادعایی که سوری‌ها آن را رد کردند.[۳۰] یک مقام اطلاعاتی ارشد در آوریل ۲۰۰۸ گفت جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) معتقد بود که هدف رآکتور تولید پلوتونیوم برای سلاح‌های اتمی بود، اما او همچنین افزود که مدرک کمی دراین‌باره دارد.[۳۱] بر اساس یک گزارش دولتی در سال ۲۰۱۳، آمریکا معتقد بود که «هدف اولیه رآکتور» تولید پلوتونیوم و نه انجام تحقیقات یا تولید برق بود، «چرا که این رآکتور برای تولید برق طراحی نشده بود، از هر جمعیت شهری به دور بود و برای تحقیقات نیز نامناسب بود.»[۳۲]همین گزارش در سال ۲۰۱۳ گفت «سوریه در حال ساخت رآکتوری با حمایت کره شمالی بود»[۳۳]. یک مقام ارشد اطلاعاتی آمریکایی در سال ۲۰۰۸ با بیان مشابهت‌هایی میان رآکتور سوری و رآکتور کره شمالی، که پلوتونیوم برای برنامه تسلیحاتی هسته‌ای این کشور تولید کرده است، گفت «کره شمالی در این رآکتور به سوریه کمک کرده است». [۳۴]
■ کره شمالی سوریه را با فناوری رآکتور هسته‌ای مجهز کرده است■
این مقام دولتی همچنین به «دخالت کارشناسان هسته‌ای کره شمالی در پروژه‌ای در جایی در منطقه» و همچنین «مدرکی از محموله‌ای که از کره شمالی در حال حمل بود، و به احتمال زیاد مربوط به سایت رآکتور در سال ۲۰۰۶ بود» اشاره کرد. اخیراً، گزارش فوریه ۲۰۱۴ وزارت دفاع حکایت از آن داشت که کره شمالی «سوریه را با فناوری رآکتور هسته‌ای تا سال ۲۰۰۷ تجهیز کرده است.»[۳۵]شایان ذکر است که بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فعالیت‌هایی در زمینه تبدیل اورانیوم را کشف کرد که دولت به آژانس گزارش نکرده بود. تبدیل اورانیوم فرایندی است که با آن هگزا فلوراید اورانیوم (ماده خام سانتریفیوژها) تولید می‌شود. مع‌الوصف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ظاهراً نگرانی‌های خود درباره این فعالیت‌ها را حل کرده است.[۳۶]
■ برنامه تسلیحاتی اتمی کره شمالی مبتنی بر پلوتونیوم تولیدی رآکتور هسته‌ای یونگ بیون ■
ایران و کره شمالی
مقامات اطلاعاتی آمریکایی درباره اینکه کره شمالی ممکن است فناوری هسته‌ای یا مواد شکافتی خود را صادر کرد باشد ابراز نگرانی کرده‌اند. بنا به شهادت مدیر جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) «کلاپر» در برابر کنگره در فوریه ۲۰۱۲، کره شمالی موشک‌های بالستیک و مواد همراه با آن را صادر کرده است، «همچنین کمک این کشور به رآکتور هسته‌ای سوریه «برد فعالیت‌های گسترش تسلیحات کره شمالی» را اثبات می‌کند. او افزود جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC)«همچنان نسبت به امکان صادرات فناوری هسته‌ای توسط کره شمالی هشدار می‌دهد.» [۳۷]برنامه تسلیحاتی اتمی کره شمالی مبتنی بر پلوتونیومی است که در رآکتور هسته‌ای یونگ بیون تولید می‌شود. کره شمالی همین‌طور دارای برنامه غنی‌سازی اورانیوم سانتریفیوژ گازی است.
■ برنامه رآکتور آب سنگین ایران فاقد جهت‌گیری تسلیحاتی است ■
کره شمالی ابزارهای انفجاری هسته‌ای در اکتبر ۲۰۰۶ و می ۲۰۰۹ و فوریه ۲۰۱۳ را آزمایش کرده است. ابزار اولی حاوی پلوتونیوم بود؛ اما اینکه دو ابزار دیگر حاوی پلوتونیم یا اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده بودند، مشخص نیست.[۳۸] گزارش وزارت دفاع در سال ۲۰۱۴ حاکی از آن است که کره شمالی می‌تواند آزمایشات دیگری در هر زمانی انجام دهد.[۳۹] ایران دارای برنامه غنی‌سازی اورانیوم از طریق سانتریفیوژ گازی است، و در حال ساخت رآکتور آب سنگین متوسطی است. بااین‌حال این برنامه رآکتوری فاقد جهت‌گیری تسلیحاتی است چرا که ایران دارای تجهیزات باز فرآوری تجهیزاتی که چنانکه بیان شد برای تولید پلوتونیوم مورد نیاز برای سلاح لازم است، نیست. این برآورد حاکی از این بود که ایران در سال ۲۰۰۳ «برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است».[۴۰]
■کره شمالی و فروش فناوری هسته‌ای ■
این ارزیابی همچنین تصریح کرد که تهران «همچنان امکان دست‌یابی به سلاح هسته‌ای را برای خود حفظ کرده است». جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) این ارزیابی را به کرات تصدیق کرده است.[۴۱]«دنیس بلیر» مدیر جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) در سال ۲۰۰۹ درباره شرایطی که کره شمالی تسلیحات اتمی یا مواد شکافتی را می‌فروخت، بحث کرده است:[۴۲]احتمال اینکه پیونگ‌یانگ ریسک فروش تسلیحات اتمی یا مقادیر مورد نیاز اورانیوم برای سلاحی هسته‌ای را به جان خریده باشد بسیار کمتر از فروش فناوری هسته‌ای یا تجهیزات کمتر حساس به دیگر کشورها یا فعالان است، به خصوص به این دلیل که این کشور مواد شکافتی خود را برای بازدارندگی‌اش لازم دارد. پیونگ‌یانگ احتمالاً دریافته است که اگر مواد هسته‌ای توسط کشوری یا گروهی دیگر در حمله‌ای هسته‌ای یا حمله‌ای تروریستی به‌کار گرفته شود، و آمریکا کره شمالی را منشأ اولیه آن بیابد، ریسک پایان رژیم در مواجهه‌ای با آمریکا محتمل خواهد بود.
■منفعت دو طرفه تبادل هسته‌ای-موشکی تهران –پیونگ‌یانگ■
مع‌الوصف ممکن است که کره شمالی فروش سلاح‌های هسته‌ای یا مواد شکافتی را جذاب تر بیابد، درصورتی‌که زرادخانه‌اش بزرگ‌تر شود و /یا با بحران اقتصادی عمیقی مواجه شود که درآمد سرشار از این‌چنین فروشی بتواند به بقای کشور کمک کند. همکاری هسته‌ای همچنین می‌تواند شامل به اشتراک‌گذاری فناوری مرتبط با تسلیحات هسته‌ای، تولید مواد و یا داده‌هایی از آزمایش هسته‌ای یا انفجاری باشد. برخی تحلیل گران بحث کرده‌اند که هم پیونگ‌یانگ و هم تهران می‌توانند درصورتی‌که اولی داده‌های آزمایش هسته‌ای را در ازای اطلاعات ایرانی‌ها درباره غنی‌سازی، موشک و یا سایر مسائل مرتبط با برنامه هسته‌ای به دومی بدهد، هر دو طرف منتفع خواهند شد.[۴۳]ایران همچنین می‌تواند هزینه کمک پیونگ‌یانگ را نقداً یا با نفت پرداخت کند.[۴۴]
■ همکاری هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد■
برخی گزارش‌های خبری به برخی نمونه‌های منتسب به همکاری هسته‌ای، همچون امکان اینکه مقامات ایرانی شاهد آزمایش‌های هسته‌ای کره شمالی بوده باشند، اشاره می‌کنند.[۴۵] بااین‌حال این اطلاعات مبتنی بر حدس و گمان است و از سوی منابع رسمی تأیید نشده است. علاوه بر این در ارزیابی‌های اطلاعاتی ایران ذکری از همکاری هسته‌ای میان این دو کشور وجود ندارند؛ هرچند این ارزیابی‌ها همکاری در زمینه موشک‌های بالستیک را ذکر کرده‌اند. برای مثال هرچند گزارش‌های سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ وزارت دفاع، چنانکه ذکر شد، کمک هسته‌ای کره شمالی را به لیبی تأیید کرد، این گزارش‌ها نشانی از کمک دهی یا کمک گیری کره شمالی به / از ایران ندارند.[۴۶] علاوه بر این مقامات آمریکایی تصریح کرده‌اند که همکاری هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد.
■ معاون وزیر امور خارجه آمریکا در ژوئن ۲۰۱۳: کره شمالی و ایران همکاری هسته‌ای ندارند■
در جلسه ۲۷ فوریه ۲۰۰۷ کمیته نظامی سنا، مقامات آمریکایی گفتند که گواهی بر اینکه ایران و کره شمالی در حال همکاری برای توسعه قابلیت‌های هسته‌ای هستند، وجود ندارد. علاوه بر این مقامات ارشد اطلاعاتی آمریکا در ۲۴ آوریل ۲۰۰۸ تصریح کرد که دو کشور بر سر برنامه هسته‌ای باهم همکاری ندارند. «توماس کانتری من» معاون وزیر امور خارجه آمریکا در ژوئن ۲۰۱۳ تصریح کرد که کره شمالی و ایران در حال همکاری هسته‌ای نیستند، اما افزود دلیل موجهی برای نگرانی وجود دارد و ما هیچ‌گاه از آن چشم برنمی‌داریم. [۴۷]علاوه بر این وقتی از یک مقام ارشد در گزارشی پیرامون همکاری هسته‌ای ایران و کره شمالی در ۲۰ فوریه ۲۰۱۴ پرسیده شد، او تنها به ذکر این بسنده کرد که «آمریکا همواره نسبت به گزارشات پیرامون فناوری مشترک و تکثیر فناوری تسلیحاتی و فناوری هسته‌ای تسلیحاتی حساس است»[۴۸].
■ میزانی که کره شمالی و ایران از همکاری هسته‌ای سود می‌برند نامشخص است■
سرانجام شایان ذکر است که مقامات فعلی و پیشین آمریکایی مرتبط با مرکز تحقیقات کنگره گفتند که آن‌ها از مدرکی رسمی طبقه‌بندی نشده درباره همکاری هسته‌ای میان ایران و کره شمالی خبری ندارند. هر دو کشور ممکن است فعلاً در حال همکاری هسته‌ای نباشند، چرا که بر اساس گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) ایران ظاهراً برنامه هسته‌ای تسلیحاتی خود را متوقف کرده است. علاوه بر این میزانی که کره شمالی و ایران از همکاری هسته‌ای سود می‌برند نامشخص است. بااین‌حال برخی تحلیل گران بحث کرده‌اند که پیونگ‌یانگ می‌تواند داده‌های آزمایشی خود را به تهران بدهد، داده‌هایی که میزان استفاده تهران از آن‌ها نامشخص است. برنامه تسلیحات اتمی کره شمالی تا کنون مبتنی بر پلوتونیوم بوده است؛ [۴۹]ایران احتمالاً باید از اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده به جای پلوتونیوم، به عنوان مواد شکافتی در تسلیحات هسته‌ای، حداقل در کوتاه‌مدت، استفاده کند.[۵۰]
■ ایران و کره شمالی دارای زنجیره‌های محکم آمادی در چین هستند■
علاوه بر این تهران می‌تواند فناوری غنی‌سازی خود را به پیونگ‌یانگ ارائه دهد، این دسترسی برای کره شمالی سود کمی در برخواهد داشت چرا که سانتریفیوژهای کره شمالی از دو نوع سانتریفیوژ ایرانی متفاوت هستند.[۵۱][۵۲]این نیز ممکن است که این دو کشور ممکن است به جای همکاری، به رقابت با یکدیگر در تلاش برای دور زدن تحریم‌های بین‌المللی با دست‌یابی به فناوری‌هایی با مصارف دوگانه از یک منبع تغذیه، به خصوص از طریق شرکت‌های تجاری چین، اقدام کنند. هم تهران و هم پیونگ‌یانگ برای برنامه هسته‌ای خود همچنان محتاج خارج خواهند ماند و برخی تجهیزات ممکن است مورد نیاز هر دو کشور باشد. موسسه علم و امنیت بین‌المللی از بررسی داده‌های به دست آمده نتیجه گرفت که هر دو کشور دارای زنجیره‌های محکم آمادی در چین هستند، اما کره شمالی قادر است انتقال را آسان تر از ایران انجام دهد.[۵۳]
■ ابعاد و زوایای قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه ■
هر دو کشور نسبت به دادن تجهیزاتی که خود با مشقت به دست آورده‌اند به دیگری بی‌میل هستند. علاوه بر این شرکت‌های تجاری چینی دارای منافعی مالی در تجارت با ایران و کره شمالی هستند.
قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه
کنگره قوانینی برای تحریم کشورهایی که شرکت‌های آن‌ها به ایران، کره شمالی و سوریه برای دست‌یابی به تسلیحات کشتار جمعی و سیستم‌های موشکی کمک می‌کنند، وضع کرده است.[۵۴] مثلاً، قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه مجازات‌هایی برای کشورهایی که شرکت‌های آن‌ها به ایران، کره شمالی و سوریه برای دست‌یابی به تسلیحات کشتار جمعی و سیستم‌های موشکی کمک می‌کنند قائل شده است. کنگره ابتدائاً تنها ایران را هدف قرار داده بود ولی در سال ۲۰۰۵ قانون را اصلاح کرد تا سوریه را نیز شامل شود. در سال ۲۰۰۶ کنگره کره شمالی را به این لیست افزود.
■تحریم‌های هسته‌ای و موشکی ایران، کره شمالی و سوریه■
قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه مستلزم گزارشی شش ماهه از رئیس‌جمهور به کنگره درباره جابجایی آیتم‌های مد نظر از خارج به ایران، کره شمالی و سوریه است. قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه و دیگر قوانین تحریمی برای نهی کردن اشخاص خارجی از کمک به گسترش تسلیحات کشتار جمعی و برنامه‌های موشکی به این سه کشور است. کنگره همچنین برنامه منع گسترش آمریکا که به معنای پشتیبانی از توان دیگر کشورها برای پی جویی و ممانعت از این‌گونه جابجایی‌ها است را تأیید کرد.[۵۵]علاوه بر این تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران و کره شمالی ارسال فناوری هسته‌ای و موشک‌های بالستیک به آن‌ها را غدقن کرده است.
■کنگره و برنامه هسته‌ای و موشکی ایران، کره شمالی و سوریه■
شایان ذکر است که رژیم‌های کنترل صادراتی بین‌المللی مثل گروه تأمین کننده هسته‌ای، و رژیم کنترل فناوری هسته‌ای انتقال فناوری‌های هسته‌ای و موشکی را محدود می‌کند.[۵۶]
مسائل مربوط به کنگره
کنگره باید به دنبال گزارش‌های بیشتر از قوه مجریه درباره معاهده منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی باشد. تعداد گزارش‌های غیرطبقه‌بندی‌شده به کنگره درباره مسائل مرتبط با منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی در سال‌های اخیر کاهش چشمگیری داشته است. اخیراً بخش ۳۱۰ قانون اجازه اطلاعاتی برای سال ۲۰۱۳، ضرورت ارائه گزارش سالانه طبقه‌بندی نشده از سوی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) به کنگره را پیرامون «دست‌یابی به فناوری مرتبط با تسلیحات کشتار جمعی و مهمات پیشرفته متعارف» را لغو کرده است. کنگره همچنین ممکن است خواهان ملاحظه اطلاعات درخواستی از قوه مجریه، از طریق گزارش یا نشست حضوری، با توجه به میزانی که اشخاص در کشورهایی غیر از ایران، کره شمالی و سوریه به برنامه‌های تسلیحات غیرمتعارف این کشورها کمک می‌کنند، باشد.
*
تمامی کشورهایی که در این گزارش درباره آن‌ها بحث می‌شود، دارای موشک‌های بالستیک کوتاه برد هستند. ایران و کره شمالی همچنین دارای موشک‌های بالستیک میان برد هستند. کره شمالی موشک‌های بالستیک برد متوسط نیز هست؛ کره شمالی در سه مقطع زمانی تسلیحات اتمی خود را آزمایش کرده است؛ برنامه‌های هسته‌ای ایران و سوریه گمان‌ها را درباره پیگیری تسلیحات اتمی از سوی این کشورها افزایش داده است. مع‌الوصف ایران بر اساس نظر جامعه اطلاعاتی آمریکا برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است و به نظر نمی‌رسد سوریه برنامه فعالی در زمینه تسلیحات هسته‌ای داشته باشد.
گزارش‌های زیادی درباره برنامه‌های هسته‌ای و موشک‌های بالستیک این کشورها به کنگره ارائه شده است. کنگره همچنین قوانینی در جهت اعمال تحریم‌هایی علیه کشورهایی که به ایران، کره شمالی و سوریه در جهت دست‌یابی به سلاح‌های کشتار جمعی و سیستم‌های پرتاب موشک بالستیک کمک کنند، تصویب کرده‌اند. برای مثال قانون منع دست‌یابی ایران، کره شمالی و سوریه به تسلیحات کشتار جمعی، مجازات‌هایی علیه کشورهایی که شرکت‌های آن‌ها به ایران، کره شمالی و سوریه در جهت دست‌یابی به سلاح‌های کشتار جمعی و سیستم‌های پرتاب موشک بالستیک کمک کنند، در نظر گرفته است.
کنگره همچنین الزامات گزارشی مربوط به برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این سه کشور را وضع کرده است. کنگره ممکن است بخواهد گزارش‌های اضافی مورد نیاز را از قوه مجریه معاهده منع تکثیر تسلیحات کشتار
جمعی را بررسی کند، چرا که تعداد گزارش‌های طبقه‌بندی نشده به کنگره درباره مسائل مرتبط با تکثیر تسلیحات کشتار جمعی در سال‌های اخیر کاهش یافته است.این گزارش‌ها عناصری کلیدی از برنامه تسلیحات اتمی را تشریح می‌کند؛ اطلاعات در دسترس پیرامون همکاری میان ایران، کره شمالی و سوریه در باره موشک‌های بالستیک و فناوری هسته‌ای را تفسیر می‌کند، و برخی مسائل خاص را برای کنگره توضیح می‌دهد.
■ مدرکی دال بر همکاری یا معامله هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد■
مقدمه
کنگره بارها نگرانی خود درباره موشک‌های بالستیک و برنامه‌های هسته‌ای ایران، کره شمالی و سوریه اعلام کرده است. برای چندین دهه، بسیاری از نمایندگان کنگره، این کشورها را به دلیل این برنامه‌هایشان، در کنار مواضع قوی ضد آمریکایی دولت‌ها و خصومت نسبت به دوستان و شرکای منطقه‌ای آمریکا، آنچه به نحوی گسترده تهدید علیه منافع امنیت ملی آمریکا در نظر گرفته می‌شد، با بدبینی نگریسته‌اند. کنگره گزارش‌های زیادی دراین‌باره را شنیده است و قوانینی برای کند کردن یا بازداشتن برنامه موشک‌های بالستیک و تسلیحات اتمی ایران، کره شمالی و سوریه وضع کرده است. کنگره همچنین الزامات گزارشی درباره برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این سه کشور وضع کرده است. این گزارش بیش از هر چیز بر ارزیابی‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) در طی دو دهه گذشته تمرکز می‌کند.[۱] این ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که
مدرکی دال بر همکاری یا معامله هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد، درحالی‌که همکاری در زمینه فناوری موشک‌های بالستیک میان این دو کشور مهم و معنادار بوده است.
سوریه از ایران و کره شمالی موشک‌های بالستیک و فناوری مرتبط با آن را دریافت کرده است و همین‌طور با کره شمالی همکاری هسته‌ای مشترک داشته است.
■توضیحاتی درباره منابع مقاله حاضر■
شایان ذکر است که ارزیابی‌های غیررسمی مثل مقالات نشریه‌ها، گزارش‌های رسانه‌ای آمریکایی یا خارجی و مباحث اینترنتی، اغلب با ارزیابی‌های رسمی که در این گزارش به صورت خلاصه بیان می‌شود، همسو نیستند. بااین‌حال این منابع مدعی سطحی از همکاری مداوم و مهم میان این سه کشور در برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک هستند؛ این گزارش‌ها فاقد اعتبار ارزیابی‌های رسمی‌اند، چرا که اغلب فاقد منبع هستند و یا به مقام دولتی ناشناسی نسبت داده می‌شوند، در اغلب اوقات با یکدیگر ناسازگاری دارند و قابل راستی آزمایی نیز نیستند. این گزارش با توصیفی از عناصر کلیدی برنامه تسلیحات اتمی شروع می‌شود. پس از آن این گزارش اطلاعات مربوط به همکاری میان ایران، کره شمالی و سوریه درباره موشک‌های بالستیک و فناوری هسته‌ای را توضیح می‌دهد. سرانجام این گزارش مباحثی خاص برای کنگره را به بحث می‌گذارد.
■ پلوتونیوم و اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده ، موادی که در تسلیحات اتمی به‌کار می‌روند■
عناصر برنامه هسته‌ای تسلیحاتی
یک برنامه هسته‌ای تسلیحاتی دارای سه عنصر عمده است، که هر یک از آن‌ها چالش‌های خاص خود را در بردارند. همه این سه عنصر باید برای ایجاد سیستمی عملیاتی و قوی در کنار هم کار کنند.
این برنامه باید مواد شکافتی کافی، هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی، برای ابزاری هسته‌ای را تولید کند. پلوتونیوم و اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده HEU دو نوع مواد شکافتی هستند که در تسلیحات اتمی به‌کار گرفته می‌شوند. پلوتونیوم با جدا کردن از سوخت مصرفی در رآکتور هسته‌ای به دست می‌آید- فرآیندی که باز فرآوری نامیده می‌شود. اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده HEU از اورانیوم غنی‌شده به دست می‌آید – فرآیندی که غلظت اورانیوم ۲۳۵ (ایزوتوپ شکافتی مرتبط) را افزایش می‌دهد. هم ایران و هم کره شمالی در مراحلی متفاوت به دنبال تولید مواد مختلف هسته‌ای هستند. به نظر نمی‌رسد که سوریه در حال تولید مواد شکافتی باشد.
■ ایران و کره شمالی توانایی پرتاب فضایی را دارند■
۲٫ این برنامه باید ابزاری قوی و قابل‌اتکا برای پرتاب سلاح اتمی، همچون موشک بالستیک تولید کند. هم ایران و هم کره شمالی دارای موشک‌های بالستیک میان بردی هستند که قادرند یک کلاهک اتمی را با خود حمل کنند، کلاهکی که قدرت آن باید توسعه یابد و به‌کار گرفته شود. علاوه بر این هردوی این کشورها ثابت کرده‌اند که توانایی پرتاب چیزهایی به فضا را دارند، اما هیچ‌کدام از این دو کشور در حال حاضر دارای موشک‌های بالستیک قاره‌پیما نیست. سوریه نیز تنها موشک‌های بالستیک کوتاه برد در اختیار دارد.[۲]
۳٫ این برنامه باید کلاهکی هسته‌ای تولید کند بتواند به هدف، به خصوص در فاصله دور، اصابت کند. [۳] ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) حکایت از آن ندارد که هیچ‌کدام از این سه کشور چنین کلاهکی را تولید کرده باشند، هرچند کره شمالی چند آزمایش هسته‌ای انجام داده است.
■ قابلیت‌های هسته‌ای ایران و گزارش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا■
ایران، کره شمالی و سوریه: برنامه‌های عمده هسته‌ای و موشکی
ایران [۴]
- هسته‌ای:
ایران دارای برنامه غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژ گازی است و در حال اورانیوم غنی‌شده با خلوص پایین است. تهران همچنین در حال ساخت یک رآکتور هسته‌ای متوسط آب سنگین است ولی این رآکتور فاقد تجهیزات باز فرآوری است؛ تجهیزاتی که برای جدا کردن پلوتونیوم از سوخت مصرفی رآکتور ضروری است. ایران برخی جنبه‌های این برنامه را متوقف کرده و یا به عقب باز گردانیده است، فرایندی که از نوامبر ۲۰۱۳، زمانی که دولت اجرای توافق چندجانبه ای که برای کاهش نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران صورت پذیرفت را آغاز کرد. ایران بر اساس گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است.
■ ایران بیشترین تعداد موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را داراست■
- موشک‌های بالستیک:
جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) تخمین می‌زند که ایران بیشترین تعداد موشک‌های بالستیک در خاورمیانه را داراست. این گزارش همچنین حاکی ست موشک‌های بالستیک ایرانی به طور بالقوه قادرند که تسلیحات کشتار جمعی را حمل کنند و پیشرفت ایران در تجهیزات پرتاب فضایی، قدرت این کشور را برای موشک‌های دوربردتر شامل موشک‌های قاره‌پیما افزایش داده است. [۵] ایران کمتر از ۱۰۰ لانچر موشک کوتاه برد دارد که قادر به مسلح شدن مجدد هستند و کمتر از ۵۰ سیلو و لانچر موشک‌های بالستیک میان برد دارد که می‌توانند به هر هدفی در خاورمیانه و بخش جنوبی ناتو اصابت کنند.
■کره شمالی ابزارهای انفجاری را سه بار آزمایش کرده است■
کره شمالی [۶]
- هسته‌ای:
کره شمالی پلوتونیوم را در رآکتوری هسته‌ای و تجهیزات باز فرآوری در یانگ بیون تولید کرده است، جایی که این کشور همچنین در حال ساخت تجهیزات سانتریفیوژ گازی غنی‌سازی اورانیوم است. کره شمالی ابزارهای انفجاری را در اکتبر ۲۰۰۶، می ۲۰۰۹ و فوریه ۲۰۱۳ آزمایش کرده است. ابزار نخست حاوی پلوتونیوم بود اما اینکه ابزارهای دیگر شامل پلوتونیوم یا اورانیوم غنی‌شده به میزان زیاد بودند، روشن نیست.
- موشک‌های بالستیک:
کره شمالی کمتر از ۱۰۰ لانچر جاده‌ای موشک‌های بالستیک کوتاه برد دارد که قابلیت پرتاب مجدد را دارند، کمتر از ۵۰ لانچر متحرک «نودونگ» موشک‌های بالستیک میان برد دارد، و کمتر از ۵۰ لانچر پرتاب موشک‌های بالستیک بلند برد دارد که می‌تواند به اهدافی پیرامون منطقه آسیا اقیانوس آرام اصابت کنند. جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) معتقد است که کره شمالی موشک‌های بالستیک کوتاه برد جاده‌ای را به نمایش عمومی گذاشته است که تاکنون آزمایش نشده است و به‌کار گرفته نشده است و برنامه پرتاب فضایی این کشور می‌تواند به توسعه برنامه موشک‌های بالستیک کوتاه برد آن بینجامد.
■ در سال ۲۰۰۷ اسرائیل رآکتور اتمی در حال ساخت سوریه را ویران کرد■
سوریه[۷]
- هسته‌ای
در سال ۲۰۰۷ اسرائیل رآکتور اتمی در حال ساخت سوریه را ویران کرد. به نظر نمی‌رسد سوریه برنامه تسلیحات اتمی فعالی داشته باشد.
- موشک‌های بالستیک:
سوریه دارای چیزی کمتر از ۱۰۰ لانچر جاده‌ای موشک‌های بالستیک کوتاه برد (اغلب کهنه‌تر از موشک‌های اسکاد) است که می‌تواند به دوستان و هم پیمانان آمریکا در خاورمیانه و جنوب ناتو آسیب برساند.
■ تاریخچه تعامل موشکی و هسته‌ای ایران و کره شمالی■
همکاری در زمینه موشک‌های بالستیک
ایران و کره شمالی
ایران ارتباط کاری نزدیکی با کره شمالی پیرامون برنامه‌های زیادی در زمینه موشک‌های بالستیک ایجاد کرده است، جریانی که با واردکردن موشک‌های اسکاد از کره شمالی در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد. در اواسط دهه ۱۹۸۰، کره شمالی موشک‌های بالستیک اسکاد B با برد ۳۰۰ کیلومتری، «از روی نمونه‌های مصری»، را تولید کرد، و پس از آن شروع به صادر کردن آن‌ها نمود.[۸] پیونگ‌یانگ موشک‌های اسکاد C با برد ۵۰۰ کیلومتری را در سال ۱۹۹۱ تولید کرد. [۹]کره شمالی هردوی این موشک‌ها و همچنین فناوری ساخت آن‌ها را به برخی کشورهای خاورمیانه از جمله ایران و سوریه فروخت.[۱۰] در سال ۱۹۹۲ مدیر اطلاعات مرکزی «روبرت گیتس» ایران و سوریه را به عنوان دریافت‌کنندگان موشک‌های اسکاد کره شمالی معرفی کرد.[۱۱]
■ استفاده ایران از کره شمالی برای رسیدن به خودکفایی در تولید موشک‌های بالستیک میان برد ■
در ۱۹۹۳ مدیر اطلاعات مرکزی «جیمز والسی»[۱۲] جزییات بیشتری ارائه کرد، که حکایت از آن داشت که کره شمالی به سوریه و ایران موشک‌های بلندبردتر اسکاد C را فروخته است و ظاهراً با این کشور بر سر فروش اشکالی از فناوری موشکی توافق کرده است. یک گزارش اطلاعاتی روسی که جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) آن را معتبر دانست،[۱۳] حکایت از آن داشت که توان موشکی ایران در طی این دوره به موشک‌های بالستیک کوتاه برد اسکاد B که از کره شمالی و سوریه دریافت کرده بود، محدود بود. در طول دهه ۱۹۹۰، ارزیابی‌های سالانه تهدیدها از سوی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC)، از چند دادوستد میان ایران و کره شمالی خبر داد. نخست صادرات مداوم موشک‌های بالستیک کره شمالی شاهد ارتقاء کیفی قابلیت‌ها در مقصدی همچون ایران بود. دوم اینکه ایران از کالاها و خدمات موشکی کره شمالی برای رسیدن به هدفش در خودکفایی در تولید موشک‌های بالستیک میان برد استفاده کرد. سوم اینکه دست‌یابی ایران به سیستم‌های موشکی یا تجهیزات کلیدی مرتبط با موشک مثل دست‌یابی به عناصر مهم فناوری پرتاب فضایی توانست قدرت ایران را برای تولید یک موشک قاره‌پیما افزایش دهد.
■ همکاری کره شمالی با ایران، ادامه دار و مبهم■
در پایان دهه ۲۰۰۰، ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) همچنان خبر از این می‌داد که همکاری کره شمالی با ایران در برنامه موشک‌های بالستیک ادامه‌دار و مهم بوده است. اخیراً در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ گزارش‌های وزارت دفاع به کنگره درباره قابلیت‌های نظامی کره شمالی و فعالیت خلع سلاح اتمی، ایران را به عنوان خریدار پیشین موشک‌های بالستیک کره شمالی و فناوری وابسته به آن معرفی کرد.[۱۴]در سال ۲۰۰۶ ایران به نحو عمومی اذعان کرد که دوران جنگ با عراق در دهه ۱۹۸۰ نخستین باری بود که ایران از موشک‌های کره شمالی خریداری کرد، اما این را افزود که دیگر نیازی به پیونگ‌یانگ ندارد. فرمانده سپاه پاسداران جمهوری اسلامی گفت «ما این‌ها{اسکادها} را از کشورهای خارجی مثل کره شمالی دریافت کرد، اما ۱۷ سال پس از جنگ ما قادر هستیم تمام قطعات و حتی سوخت آن‌ها را طراحی کنیم.»[۱۵]
■ ایران در حال حاضر کمکی برای برنامه موشک‌های قاره‌پیمای خود دریافت نمی‌کند■
ایران احتمالاً از توانایی کره شمالی در تولید، تست و توسعه موشک‌های بالستیک فراتر رفته است. اما، علی‌رغم ادعاهای ایران، تهران ممکن است تا حدودی همچنان برای موادی خاص در تولید موشک‌های بالستیک خود به پیونگ‌یانگ وابسته باشد. برای مثال برخی ناظران معتقدند ایران بدون حمایت خارجی در برخی مواد و اجزاء کلیدی حتی نمی‌تواند معادل‌های موشک‌های اسکاد B و C(به ترتیب شهاب-۱ و شهاب -۲) را بسازد. [۱۶]مع‌هذا مدیر اطلاعات ملی آمریکا، «جیمز کلاپر» در ۱۱ فوریه ۲۰۱۴ خطاب به کمیته خدمات نظامی کنگره گفت، ایران در حال حاضر کمکی برای برنامه موشک‌های قاره‌پیمای خود دریافت نمی‌کند.[۱۷]
■سوریه با همکاری کره شمالی پیشرفت‌هایی در تولید بومی گونه‌هایی از موشک اسکاد داشته است■
سوریه: همکاری با ایران و کره شمالی
بر اساس ارزیابی سال ۱۹۹۵ سازمان سیا، سوریه هم اسکاد B و هم اسکاد C را از کره شمالی تهیه کرده است.[۱۸]
بر اساس اظهارنظرهای مقامات آمریکایی، دمشق موشک‌هایی با تجهیزاتی به دست آمده از کره شمالی ساخته است؛ یک سند دولتی در ۱۹۹۷ حکایت از آن دارد که سوریه فناوری تولید موشک را از کره شمالی دریافت کرده است و «اسکادهایی با کمک کره شمالی» تولید کرده است.[۱۹] علاوه بر این یک گزارش دولتی به کنگره مربوط به سال ۲۰۰۸ توضیح می‌دهد که:
در طی دهه گذشته سوریه بر ارتقاء توانایی‌های این نیروی موشک‌های کوتاه برد خود تمرکز کرده درحالی‌که به خودکفایی در تولید موشک بومی دست یافته است. سوریه با همکاری کره شمالی پیشرفت‌هایی در تولید بومی گونه‌هایی از موشک اسکاد داشته است.[۲۰]
■ سوریه همچنان متکی به کمک ایران در برنامه‌های موشکی ■
بر اساس برآوردهای رسمی سوریه همچنان متکی به کمک ایران در برنامه‌های موشکی خود است. رئیس آژانس اطلاعاتی وزارت دفاع «میشل فلین» در ۱۸ آوریل ۲۰۱۳ تصریح کرد «برنامه موشکی سوخت مایع سوریه» – ظاهراً ارجاع دارد به موشک‌های اسکاد B،C و D- «متکی بر تجهیزات اساسی خارجی به خصوص از شرکت‌های کره شمالی است». [۲۱]«فلین» همچنین گفت «دمشق متکی بر کمک خارجی به خصوص ایران برای پیش برد توسعه و تولید راکت‌ها و موشک‌های سوخت جامد خود است».[۲۲]
همکاری در فناوری هسته‌ای
بر اساس منابع رسمی، ایران، کره شمالی و سوریه مشغول به اشکال مختلفی از همکاری مخفی هسته‌ای هستند که احتمالاً مربوط به تسلیحات هسته‌ای است. کره شمالی و ایران به طرح‌ها و مواد مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم از طریق شبکه‌ای مخفی که توسط مقام هسته‌ای پیشین پاکستان «عبدالقادر خان» اداره می‌شد، دست یافتند.[۲۳]
■شبکه خان و برنامه هسته‌ای ایران، کره شمالی و سوریه ■
سازمان سیا در سال ۲۰۱۴ از اینکه این شبکه توانسته باشد «دانش و فناوری» هسته‌ای را به سوریه نیز منتقل کرده باشد، ابراز نگرانی کرد؛[۲۴] اما مدرک عمومی رسمی مبنی بر انتقال بالقوه‌ای چنین دانش و فناوری ای همچنان محل بحث است.[۲۵]رئیس‌جمهور سوریه «بشار اسد» در مصاحبه‌ای روزنامه‌ای در سال ۲۰۰۷ گفت شبکه خان با این کشور تماس برقرار کرد ولی معامله‌ای صورت نگرفت.[۲۶]
کره شمالی و سوریه [۲۷]
بر اساس اظهارنظرهای مقامات آمریکایی کره شمالی سوریه را در ساخت رآکتوری هسته‌ای که احتمالاً بخشی از برنامه تسلیحات اتمی سوری بوده است، یاری کرده است. [۲۸] هم آمریکا و هم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی معتقد بودند که دمشق در حال ساخت رآکتوری هسته‌ای بود؛ اسرائیل این تجهیزات را در حمله‌ای هوایی در سال ۲۰۰۷ نابود کرد. [۲۹]
■ رآکتور سوریه و کمک‌های کره شمالی در ساخت آن■
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آژانس حدس می‌زد که این تجهیزات ویران‌شده سوری «به احتمال قوی یک رآکتور هسته‌ای بوده است»، ادعایی که سوری‌ها آن را رد کردند.[۳۰] یک مقام اطلاعاتی ارشد در آوریل ۲۰۰۸ گفت جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) معتقد بود که هدف رآکتور تولید پلوتونیوم برای سلاح‌های اتمی بود، اما او همچنین افزود که مدرک کمی دراین‌باره دارد.[۳۱] بر اساس یک گزارش دولتی در سال ۲۰۱۳، آمریکا معتقد بود که «هدف اولیه رآکتور» تولید پلوتونیوم و نه انجام تحقیقات یا تولید برق بود، «چرا که این رآکتور برای تولید برق طراحی نشده بود، از هر جمعیت شهری به دور بود و برای تحقیقات نیز نامناسب بود.»[۳۲]همین گزارش در سال ۲۰۱۳ گفت «سوریه در حال ساخت رآکتوری با حمایت کره شمالی بود»[۳۳]. یک مقام ارشد اطلاعاتی آمریکایی در سال ۲۰۰۸ با بیان مشابهت‌هایی میان رآکتور سوری و رآکتور کره شمالی، که پلوتونیوم برای برنامه تسلیحاتی هسته‌ای این کشور تولید کرده است، گفت «کره شمالی در این رآکتور به سوریه کمک کرده است». [۳۴]
■ کره شمالی سوریه را با فناوری رآکتور هسته‌ای مجهز کرده است■
این مقام دولتی همچنین به «دخالت کارشناسان هسته‌ای کره شمالی در پروژه‌ای در جایی در منطقه» و همچنین «مدرکی از محموله‌ای که از کره شمالی در حال حمل بود، و به احتمال زیاد مربوط به سایت رآکتور در سال ۲۰۰۶ بود» اشاره کرد. اخیراً، گزارش فوریه ۲۰۱۴ وزارت دفاع حکایت از آن داشت که کره شمالی «سوریه را با فناوری رآکتور هسته‌ای تا سال ۲۰۰۷ تجهیز کرده است.»[۳۵]شایان ذکر است که بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فعالیت‌هایی در زمینه تبدیل اورانیوم را کشف کرد که دولت به آژانس گزارش نکرده بود. تبدیل اورانیوم فرایندی است که با آن هگزا فلوراید اورانیوم (ماده خام سانتریفیوژها) تولید می‌شود. مع‌الوصف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ظاهراً نگرانی‌های خود درباره این فعالیت‌ها را حل کرده است.[۳۶]
■ برنامه تسلیحاتی اتمی کره شمالی مبتنی بر پلوتونیوم تولیدی رآکتور هسته‌ای یونگ بیون ■
ایران و کره شمالی
مقامات اطلاعاتی آمریکایی درباره اینکه کره شمالی ممکن است فناوری هسته‌ای یا مواد شکافتی خود را صادر کرد باشد ابراز نگرانی کرده‌اند. بنا به شهادت مدیر جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) «کلاپر» در برابر کنگره در فوریه ۲۰۱۲، کره شمالی موشک‌های بالستیک و مواد همراه با آن را صادر کرده است، «همچنین کمک این کشور به رآکتور هسته‌ای سوریه «برد فعالیت‌های گسترش تسلیحات کره شمالی» را اثبات می‌کند. او افزود جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC)«همچنان نسبت به امکان صادرات فناوری هسته‌ای توسط کره شمالی هشدار می‌دهد.» [۳۷]برنامه تسلیحاتی اتمی کره شمالی مبتنی بر پلوتونیومی است که در رآکتور هسته‌ای یونگ بیون تولید می‌شود. کره شمالی همین‌طور دارای برنامه غنی‌سازی اورانیوم سانتریفیوژ گازی است.
■ برنامه رآکتور آب سنگین ایران فاقد جهت‌گیری تسلیحاتی است ■
کره شمالی ابزارهای انفجاری هسته‌ای در اکتبر ۲۰۰۶ و می ۲۰۰۹ و فوریه ۲۰۱۳ را آزمایش کرده است. ابزار اولی حاوی پلوتونیوم بود؛ اما اینکه دو ابزار دیگر حاوی پلوتونیم یا اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده بودند، مشخص نیست.[۳۸] گزارش وزارت دفاع در سال ۲۰۱۴ حاکی از آن است که کره شمالی می‌تواند آزمایشات دیگری در هر زمانی انجام دهد.[۳۹] ایران دارای برنامه غنی‌سازی اورانیوم از طریق سانتریفیوژ گازی است، و در حال ساخت رآکتور آب سنگین متوسطی است. بااین‌حال این برنامه رآکتوری فاقد جهت‌گیری تسلیحاتی است چرا که ایران دارای تجهیزات باز فرآوری تجهیزاتی که چنانکه بیان شد برای تولید پلوتونیوم مورد نیاز برای سلاح لازم است، نیست. این برآورد حاکی از این بود که ایران در سال ۲۰۰۳ «برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کرده است».[۴۰]
■کره شمالی و فروش فناوری هسته‌ای ■
این ارزیابی همچنین تصریح کرد که تهران «همچنان امکان دست‌یابی به سلاح هسته‌ای را برای خود حفظ کرده است». جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) این ارزیابی را به کرات تصدیق کرده است.[۴۱]«دنیس بلیر» مدیر جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) در سال ۲۰۰۹ درباره شرایطی که کره شمالی تسلیحات اتمی یا مواد شکافتی را می‌فروخت، بحث کرده است:[۴۲]احتمال اینکه پیونگ‌یانگ ریسک فروش تسلیحات اتمی یا مقادیر مورد نیاز اورانیوم برای سلاحی هسته‌ای را به جان خریده باشد بسیار کمتر از فروش فناوری هسته‌ای یا تجهیزات کمتر حساس به دیگر کشورها یا فعالان است، به خصوص به این دلیل که این کشور مواد شکافتی خود را برای بازدارندگی‌اش لازم دارد. پیونگ‌یانگ احتمالاً دریافته است که اگر مواد هسته‌ای توسط کشوری یا گروهی دیگر در حمله‌ای هسته‌ای یا حمله‌ای تروریستی به‌کار گرفته شود، و آمریکا کره شمالی را منشأ اولیه آن بیابد، ریسک پایان رژیم در مواجهه‌ای با آمریکا محتمل خواهد بود.
■منفعت دو طرفه تبادل هسته‌ای-موشکی تهران –پیونگ‌یانگ■
مع‌الوصف ممکن است که کره شمالی فروش سلاح‌های هسته‌ای یا مواد شکافتی را جذاب تر بیابد، درصورتی‌که زرادخانه‌اش بزرگ‌تر شود و /یا با بحران اقتصادی عمیقی مواجه شود که درآمد سرشار از این‌چنین فروشی بتواند به بقای کشور کمک کند. همکاری هسته‌ای همچنین می‌تواند شامل به اشتراک‌گذاری فناوری مرتبط با تسلیحات هسته‌ای، تولید مواد و یا داده‌هایی از آزمایش هسته‌ای یا انفجاری باشد. برخی تحلیل گران بحث کرده‌اند که هم پیونگ‌یانگ و هم تهران می‌توانند درصورتی‌که اولی داده‌های آزمایش هسته‌ای را در ازای اطلاعات ایرانی‌ها درباره غنی‌سازی، موشک و یا سایر مسائل مرتبط با برنامه هسته‌ای به دومی بدهد، هر دو طرف منتفع خواهند شد.[۴۳]ایران همچنین می‌تواند هزینه کمک پیونگ‌یانگ را نقداً یا با نفت پرداخت کند.[۴۴]
■ همکاری هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد■
برخی گزارش‌های خبری به برخی نمونه‌های منتسب به همکاری هسته‌ای، همچون امکان اینکه مقامات ایرانی شاهد آزمایش‌های هسته‌ای کره شمالی بوده باشند، اشاره می‌کنند.[۴۵] بااین‌حال این اطلاعات مبتنی بر حدس و گمان است و از سوی منابع رسمی تأیید نشده است. علاوه بر این در ارزیابی‌های اطلاعاتی ایران ذکری از همکاری هسته‌ای میان این دو کشور وجود ندارند؛ هرچند این ارزیابی‌ها همکاری در زمینه موشک‌های بالستیک را ذکر کرده‌اند. برای مثال هرچند گزارش‌های سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ وزارت دفاع، چنانکه ذکر شد، کمک هسته‌ای کره شمالی را به لیبی تأیید کرد، این گزارش‌ها نشانی از کمک دهی یا کمک گیری کره شمالی به / از ایران ندارند.[۴۶] علاوه بر این مقامات آمریکایی تصریح کرده‌اند که همکاری هسته‌ای میان ایران و کره شمالی وجود ندارد.
■ معاون وزیر امور خارجه آمریکا در ژوئن ۲۰۱۳: کره شمالی و ایران همکاری هسته‌ای ندارند■
در جلسه ۲۷ فوریه ۲۰۰۷ کمیته نظامی سنا، مقامات آمریکایی گفتند که گواهی بر اینکه ایران و کره شمالی در حال همکاری برای توسعه قابلیت‌های هسته‌ای هستند، وجود ندارد. علاوه بر این مقامات ارشد اطلاعاتی آمریکا در ۲۴ آوریل ۲۰۰۸ تصریح کرد که دو کشور بر سر برنامه هسته‌ای باهم همکاری ندارند. «توماس کانتری من» معاون وزیر امور خارجه آمریکا در ژوئن ۲۰۱۳ تصریح کرد که کره شمالی و ایران در حال همکاری هسته‌ای نیستند، اما افزود دلیل موجهی برای نگرانی وجود دارد و ما هیچ‌گاه از آن چشم برنمی‌داریم. [۴۷]علاوه بر این وقتی از یک مقام ارشد در گزارشی پیرامون همکاری هسته‌ای ایران و کره شمالی در ۲۰ فوریه ۲۰۱۴ پرسیده شد، او تنها به ذکر این بسنده کرد که «آمریکا همواره نسبت به گزارشات پیرامون فناوری مشترک و تکثیر فناوری تسلیحاتی و فناوری هسته‌ای تسلیحاتی حساس است»[۴۸].
■ میزانی که کره شمالی و ایران از همکاری هسته‌ای سود می‌برند نامشخص است■
سرانجام شایان ذکر است که مقامات فعلی و پیشین آمریکایی مرتبط با مرکز تحقیقات کنگره گفتند که آن‌ها از مدرکی رسمی طبقه‌بندی نشده درباره همکاری هسته‌ای میان ایران و کره شمالی خبری ندارند. هر دو کشور ممکن است فعلاً در حال همکاری هسته‌ای نباشند، چرا که بر اساس گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) ایران ظاهراً برنامه هسته‌ای تسلیحاتی خود را متوقف کرده است. علاوه بر این میزانی که کره شمالی و ایران از همکاری هسته‌ای سود می‌برند نامشخص است. بااین‌حال برخی تحلیل گران بحث کرده‌اند که پیونگ‌یانگ می‌تواند داده‌های آزمایشی خود را به تهران بدهد، داده‌هایی که میزان استفاده تهران از آن‌ها نامشخص است. برنامه تسلیحات اتمی کره شمالی تا کنون مبتنی بر پلوتونیوم بوده است؛ [۴۹]ایران احتمالاً باید از اورانیوم فوق‌العاده غنی‌شده به جای پلوتونیوم، به عنوان مواد شکافتی در تسلیحات هسته‌ای، حداقل در کوتاه‌مدت، استفاده کند.[۵۰]
■ ایران و کره شمالی دارای زنجیره‌های محکم آمادی در چین هستند■
علاوه بر این تهران می‌تواند فناوری غنی‌سازی خود را به پیونگ‌یانگ ارائه دهد، این دسترسی برای کره شمالی سود کمی در برخواهد داشت چرا که سانتریفیوژهای کره شمالی از دو نوع سانتریفیوژ ایرانی متفاوت هستند.[۵۱][۵۲]این نیز ممکن است که این دو کشور ممکن است به جای همکاری، به رقابت با یکدیگر در تلاش برای دور زدن تحریم‌های بین‌المللی با دست‌یابی به فناوری‌هایی با مصارف دوگانه از یک منبع تغذیه، به خصوص از طریق شرکت‌های تجاری چین، اقدام کنند. هم تهران و هم پیونگ‌یانگ برای برنامه هسته‌ای خود همچنان محتاج خارج خواهند ماند و برخی تجهیزات ممکن است مورد نیاز هر دو کشور باشد. موسسه علم و امنیت بین‌المللی از بررسی داده‌های به دست آمده نتیجه گرفت که هر دو کشور دارای زنجیره‌های محکم آمادی در چین هستند، اما کره شمالی قادر است انتقال را آسان تر از ایران انجام دهد.[۵۳]
■ ابعاد و زوایای قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه ■
هر دو کشور نسبت به دادن تجهیزاتی که خود با مشقت به دست آورده‌اند به دیگری بی‌میل هستند. علاوه بر این شرکت‌های تجاری چینی دارای منافعی مالی در تجارت با ایران و کره شمالی هستند.
قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه
کنگره قوانینی برای تحریم کشورهایی که شرکت‌های آن‌ها به ایران، کره شمالی و سوریه برای دست‌یابی به تسلیحات کشتار جمعی و سیستم‌های موشکی کمک می‌کنند، وضع کرده است.[۵۴] مثلاً، قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه مجازات‌هایی برای کشورهایی که شرکت‌های آن‌ها به ایران، کره شمالی و سوریه برای دست‌یابی به تسلیحات کشتار جمعی و سیستم‌های موشکی کمک می‌کنند قائل شده است. کنگره ابتدائاً تنها ایران را هدف قرار داده بود ولی در سال ۲۰۰۵ قانون را اصلاح کرد تا سوریه را نیز شامل شود. در سال ۲۰۰۶ کنگره کره شمالی را به این لیست افزود.
■تحریم‌های هسته‌ای و موشکی ایران، کره شمالی و سوریه■
قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه مستلزم گزارشی شش ماهه از رئیس‌جمهور به کنگره درباره جابجایی آیتم‌های مد نظر از خارج به ایران، کره شمالی و سوریه است. قانون منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی ایران، کره شمالی و سوریه و دیگر قوانین تحریمی برای نهی کردن اشخاص خارجی از کمک به گسترش تسلیحات کشتار جمعی و برنامه‌های موشکی به این سه کشور است. کنگره همچنین برنامه منع گسترش آمریکا که به معنای پشتیبانی از توان دیگر کشورها برای پی جویی و ممانعت از این‌گونه جابجایی‌ها است را تأیید کرد.[۵۵]علاوه بر این تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران و کره شمالی ارسال فناوری هسته‌ای و موشک‌های بالستیک به آن‌ها را غدقن کرده است.
■کنگره و برنامه هسته‌ای و موشکی ایران، کره شمالی و سوریه■
شایان ذکر است که رژیم‌های کنترل صادراتی بین‌المللی مثل گروه تأمین کننده هسته‌ای، و رژیم کنترل فناوری هسته‌ای انتقال فناوری‌های هسته‌ای و موشکی را محدود می‌کند.[۵۶]
مسائل مربوط به کنگره
کنگره باید به دنبال گزارش‌های بیشتر از قوه مجریه درباره معاهده منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی باشد. تعداد گزارش‌های غیرطبقه‌بندی‌شده به کنگره درباره مسائل مرتبط با منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی در سال‌های اخیر کاهش چشمگیری داشته است. اخیراً بخش ۳۱۰ قانون اجازه اطلاعاتی برای سال ۲۰۱۳، ضرورت ارائه گزارش سالانه طبقه‌بندی نشده از سوی جامعه اطلاعاتی آمریکا (IC) به کنگره را پیرامون «دست‌یابی به فناوری مرتبط با تسلیحات کشتار جمعی و مهمات پیشرفته متعارف» را لغو کرده است. کنگره همچنین ممکن است خواهان ملاحظه اطلاعات درخواستی از قوه مجریه، از طریق گزارش یا نشست حضوری، با توجه به میزانی که اشخاص در کشورهایی غیر از ایران، کره شمالی و سوریه به برنامه‌های تسلیحات غیرمتعارف این کشورها کمک می‌کنند، باشد.
![[-]](http://www.flashkhor.com/forum/images/collapse.gif "[-]")
