چرا توقعات همیشه به ناامیدی منجر می‌شود؟

[bOoOoOy]

اغلب گفته می شود که ناامیدکننده ترین جنبه زندگی زمانی است که اوضاع آنطور که ما انتظار داشتیم پیش نمی رود. وقتی به توقعاتتان نگاه می کنید، و اینکه از کجا ناشی شده اند و چرا به آنها اعتقاد داریم، می توان گفت که برای ناامید شدنمان برنامه ریزی شده است.



ناامیدی

زوجی را تصور کنید که چند ماهی است با هم آشنا شده اند و می خواهند اولین عیدشان را با هم جشن بگیرند. اینجاست که می بینیم مشکلاتی پیش می آید. دختر در خانواده ای نسبتاً سنتی بزرگ شده است که به شدت مراسمات عید از شام شب عید گرفته تا هفت سین و دید و بازدیدها انجام می شود و درمقابل پسر متعلق به خانواده ای است که راحتی و اولویت های شخصی مهمتر هستند و والدین خیلی زود کادوهای عیدی را باز کرده و در روز عید هم خانواده به بازی و تماشای تلویزیون و تفریح می گذراند. عصر هم بعضی از اعضای فامیل به خانواده آنها آمده و حسابی دور هم خوش می گذرانند.

هیچکدام از این دو شخصیت واقعی نیستند اما در مواجهه ما با موقعیت های مختلف زندگی بررسی آنها به دردمان می خورد. هر دو نفر تصور می کردند که تجربه خودشان از عید «طبیعی» و نرمال است و همان کاری است که بقیه آدمها می کنند.

اما این دو نفر اگر قبل از ازدواج با هم درمورد این اختلافات صحبت نکنند، بعد از ازدواج می بینند که کاملاً ناامید شده و هیچکدام از نیازهایشان برآورده نمی شود؛ بااینکه هیچکدام درواقع کار اشتباهی انجام نداده اند. ما معمولاً تصور می کنیم که بقیه آدمها همه چیز را همانطور که ما می بینیم، می بینند و بیشتر مشاجرات بر سر این است که «روش من بهتر است».

این درمورد روابط هم صدق می کند. همه ما با خودمان معیارهایی را وارد رابطه می کنیم: او باید قدبلند، پولدار، قوی و سالم باشد و یا زن من باید زیبا و ظریف باشد، دست پخت خوبی داشته باشد و … اینها دیدگاه های متداول هستند اما خیلی جالب است که چقدر از آن از زمان تولد در ما برنامه ریزی شده است.

ما انتظاراتمان را وارد رابطه کرده و همه آنها را به طرف مقابل تحمیل می کنیم و با خود می گوییم «این یکی فرق دارد». یکی از بزرگترین ناامیدی های روابط این است که فرد مقابل به میزانی که ما در وهله اول او را دریافته ایم متفاوت خواهد بود. آیا به این دلیل است که واقعاً خود آنها را ندیده ایم، یعنی آنها پشت انتظارات ما پنهان بوده اند؟ ما این کار را بطور ناخودآگاه انجام می دهیم و و تازمانیکه متوجه آن نشده ایم، کنترل بسیار کمی روی آن داریم.

اجازه بدهید تصور کنیم که معیار توجه یکی از مهمترین معیارهای شما برای طرف مقابلتان باشد. ما این را به نیمه دیگرمان منعکس می کنیم و بعد یک روز، توجه او کمتر می شود و آنوقت است که ما می گوییم، «تو قبلاً خیلی باتوجه تر بودی و …» انتظارات ما به ناامیدی منجر شده است. بااینکه طرف مقابلمان فقط خودش است، ما او را بعنوان یک انسان که جایزالخطاست در نظر نمی گیریم چون توقع داریم طبق انتظارات ما رفتار کند.

انتظارات به این دلیل منجر به ناامیدی می شوند که ما سعی می کنیم چیزها را خلاف آنچه واقعاً هستند ببینیم. وقتی با آدمها برخورد می کنیم، تصور می کنیم که اعتقاداتی مشابه ما دارند و همه تاریخچه و تجربیاتمان را با آنها در میان می گذاریم. برای اینکه بفهمیم واقعاً که هستند وقت نمی گذاریم و به نظرات و اعتقاداتشان گوش نمی کنیم. براساس تجربه خودمان درمورد آن فکر می کنیم و کمتر پیش می آید قضاوت اولیه مان درمورد آنها را زیر سوال ببریم.

همه ما همه چیز را از والدینمان یاد می گیریم، آنها هم از والدینشان یاد گرفته بودند و تا آخر. اما چنر نفر از ما برای ندیدن کسی که واقعاً روبه رویمان قرار گرفته گناهکاریم؟ یا بخاطر لیست کردن انتظاراتمان بدون اینکه دیدگاه آن فرد به دنیا را بفهمیم؟ بخاطر قضاوت کردن و تصورات اشتباه، به جای روشنفکر بودن و سعی در شناخت آنچه طرف مقابلمان واقعاً هست؟

والدین هم همین کار را با فرزندان خود می کنند. آنها به زندگی که گذرانده اند و درس هایی که باید می آموخته اند نگاه می کنند و در تلاش برای محافظت از فرزندانشان دربرابر خطرات، همه چیزهایی که یاد گرفته اند را به آنها می آموزند. انتظار دارند که فرزندانشان باعث افتخار آنها شوند، همانطور که والدین خودشان چنین انتظاری از آنها داشتند و همان چیزی که برای خودشان می خواسته اند را به فرزندانشان منعکس می کنند.

این کار معمولاً ناخواسته انجام می شوند اما همه این رفتارها به این معنی است که هیچ کس واقعاً آن بچه را نمی بیند یا نظر او را نمی پرسد و به این ترتیب، هویت اصلی کودک نادیده گرفته شده و روح واقعی او اجازه درخشش پیدا نخواهد کرد.

اینجا تقصیر کسی نیست، زیرا همه ما همه چیز را از والدینمان یاد می گیریم، آنها هم از والدینشان یاد گرفته بودند و تا آخر. اما چنر نفر از ما برای ندیدن کسی که واقعاً روبه رویمان قرار گرفته گناهکاریم؟ یا بخاطر لیست کردن انتظاراتمان بدون اینکه دیدگاه آن فرد به دنیا را بفهمیم؟ بخاطر قضاوت کردن و تصورات اشتباه، به جای روشنفکر بودن و سعی در شناخت آنچه طرف مقابلمان واقعاً هست؟ اگر بتوانید به طریقی متفاوت بشنوید، این احتمال وجود دارد که بتوانید حقیقت را پیش رویتان ببینید، نه واکنش خودتان به آنچه می بینید.



این فرضیه ها را در نظر داشته باشید:

آیا فکر می کنید…

همه مردها باید پول درآورند

از خانواده محافظت کنند

گوشت و مرغ را تمیز کنند

ماشین را برانند

چمدان ها را حمل کنند

در را باز کنند ….

اینها همه انتظاراتی است که از آنها می رود و سوالی که پیش می آید این است: «چه کسی گفته است؟»



آیا فکر می کنید…

همه خانم ها باید خانه بمانند و بچه ها را بزرگ کنند

غذا بپزند

زیبا باشند

شما را سرگرم کنند…



اینها همه انتظاراتی است که از آنها می رود و سوالی که پیش می آید این است: «چه کسی گفته است؟»

وقتی به آنچه که انتظار دارید نگاه کنید و درعوض سعی کنید بفهمید واقعاً چه اتفاقی پیش رویتان می افتد، خواهید توانست با خودتان و دیگران صادق تر باشید.

ما هیچ وقت نمی توانیم بفهمیم که در هر موقعیتی واقعاً چه اتفاقی می افتد اما خیلی ها را می شناسیم که تصور می کنند همه چیز را می دانند زیرا موقعیت های مختلف را براساس تجربیاتی که در گذشته داشته اند ارزیابی می کنند. این ممکن است انتظارات آنها را منجر به ناامیدی کند. یکی از بهترین کارها برای برخورد با موقعیت ها و روابط مختلف این است که با دیدی باز با آنها مواجه شویم و اجازه بدهیم آینده همانطور که می خواهد اتفاق بیفتد.