29-08-2014، 0:47
در این مقاله شما با اثرات منفی نور آفتاب روی پوست آشنا شده و روش های مقابله با آن را خواهید آموخت
مقدمه
حمام آفتاب، در زیر نور درخشان و گرمابخش خورشید، به ما احساس خوبی میدهد ؛ به بیان دیگر باعث میشود شادتر شویم. اما اثرات قرار گرفتن در معرض نور خورشید ما را در خطر آسیب های سلولی، چین و چروک زودرس، لکههای کهنسالی، کراتوز اکتینیک و سرطان پوست از جمله ملانوم که جدیترین نوع آن است، قرارمی دهد.
برنزه شدن
پوست برنزه ممکن است زیبا به نظر برسد، اما این رنگ طلایی که میبینید در نتیجهی آسیبی است که به اپیدرم ، بالاترین لایهی پوست، وارد شده است. قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش (UV) نور خورشید، ظهور علائم پیری را سرعت میبخشد و احتمال سرطان پوست را افزایش میدهد. به منظور جلوگیری از آسیب پوست در نور خورشید، هنگامی که در فضای باز هستید، از کرم ضد آفتاب با SPF 30 و یا بالاتر استفاده کنید.
آفتابسوختگی (سوختگی درجهی 1)
آسیبی که اشعهی ماوراء بنفش نور خورشید بر پوست میگذارد، سوختگی نام دارد. بیشتر سوختگیها، قرمزی، گرمای حاصل از تماس، و درد ملایم را به همراه دارد، که در آن خارجیترین لایهی پوست آسیب میبیند(سوختگی درجهی1). این سوختگی معمولاً در عرض چند ساعت پس از قرار گرفتن در برابر نور خورشید حاصل میشود و ممکن است چندین روز طول بکشد تا ناپدید گردد. مسکن هایی همانند آسپیرین یا ایبروفن، کمپرس های سرد، و یا کرم های مرطوب کننده ممکن است در کاهش درد به شما کمک کنند.
سوختگی (درجه دو)
سوختگی درجه دو _آسیب لایههای عمیق تر پوست و انتهای اعصاب_ معمولاً خیلی دردناک تر بوده و دیرتر هم بهبود مییابد. از علائم این سوختگی، قرمزی، ورم و تاول است. اگر پوست تاول بزند آن را نترکانید چون منبعی از رطوبت است و پوست را حفظ میکند. ترکاندن تاول ممکن است باعث عفونت شود. اگر تاول زدید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چین و چروک
نور خورشید باعث پیر شدن زودرس پوست شده و چین و چروک ها را سال ها زودتر از زمان طبیعیشان در پوست شما ایجاد می کند. بیش از %80 از علائم پیری پوست در بزرگسالان، نتیجهی برنزه شدن در 18 سالگیشان است. چون با گذشت زمان اشعهی ماوراءبنفش خورشید به الیاف پوستی به نام الاستین آسیب میرساند. وقتی این الیاف از بین می روند، پوست خم شده و کش میآید؛ و توانایی برگشتن به حالت اولیه خود پس از کش آمدن را از دست می دهد.
رنگ ناهموار پوست
اگر بیش از حد در معرض نور آفتاب قرار بگیرید، پوست رنگی غیرعادی پیداکرده و یا با تجمع رنگدانه در پوست مواجه میشوید. قسمتهایی از پوست تیرهتر و بخشهایی روشن تر میشود. حتی نور خورشید میتواند باعث تغییراتی دائمی در رگهای خونی شود که حاصل آن قرمز شدن آن ناحیه از پوست است.
کک و مک
کک و مک، لکههایی تخت و رنگدانه دار بر روی پوست هستند؛ کک و مک معمولاً در مناطقی از بدن که در معرض نور آفتاب قرار دارند، یافت میشود. در فصل تابستان قابلتشخیص تر است و بیشتر در بین افرادی با پوست لطیف و روشن و مو قرمزها شایع است. کک و مک ها خطری برای سلامتی ندارند، ولی برخی از سرطان ها در مراحل اولیه، شبیه کک و مک می باشند. در صورتی که رنگ، شکل و اندازه لک ها تغییر کرد و یا دردناک شد، به پزشک مراجعه کنید.
ملاسما (ماسک حاملگی)
ملاسما(یا chloasma) لکههای قهوهای مایل به زرد یا قهوهای هستند که بر روی گونهها، بینی، پیشانی و چانه مشخص میشوند؛ اگرچه به نام ماسک حاملگی شناخته میشوند اما در مردان نیز امکان ظهور دارد. ملاسما ممکن است بعد از بارداری ناپدید شود. اگر همچنان باقی ماند، میتوان با کرمهای تجویزی و محصولات دیگری درمان کرد. اگر ملاسما دارید بایستی همواره از کرم ضد آفتاب استفاده کنید چون نور خورشید شرایطتان را وخیم تر میکند.
لکه های پیری (کک و مک خورشیدی)
این لکههای قهوهای یا خاکستری مزاحم واقعاً ناشی از پیری نیستند، هر چند که البته با افزایش سن زیادتر میشوند. در واقع لکههای پیری در نتیجه قرار گرفتن در معرض نور خورشید، به وجودمی آیند و به همین خاطر در صورت، دستها، و قفسه سینه بیشتر دیده میشوند. کرم های سفید کننده، لایه بردارهای اسیدی، و درمان های سبک می توانند باعث کمتر شدن وضوح این لکه ها شوند. لکه های پیری بی خطر هستند، ولی برای اینکه احتمال وجود بیماری های خطرناک پوست، مثلا ملانوما، را حذف کنید، به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
اکتینیک کراتوز (کراتوز خورشیدی )
لکههای کوچک قهوهای، پوستهپوسته و قرمز، ناشی از قرار گرفتن در معرض نور بیش از حد معمول، بر روی سر، گردن یا دستها ظاهر میشوند، اما میتوانند در جاهای دیگر بدن نیز شکل گیرند. آنها اولین علائم شروع سرطان پوست هستند. اکتینیک کراتوز معمولا در افرادی که سن بالای 40 سال دارند ظاهر می شود، ولی امکان ایجاد آن در افراد بسیار جوان تر نیز وجود دارد. توصیه می شود برای جلوگیری از تبدیل این بیماری به کارسینوم سلول سنگفرشی _ که یک نوع سرطان پوست است در درمان کراتوز خورشیدی تعجیل شود.
Actinic Cheilitis (لب کشاورز)
کارسینوم سلول سنگفرشی
این سرطان پوست ممکن است به شکل یک برجستگی قرمز، که پوستهپوسته میشود، خونریزی میکند، و یا زخمی که بهبود نمییابد به نظر برسد. اغلب اوقات در بینی، پیشانی، گوشها، لب پایین، دستها، و دیگر مناطق بدن که در معرض آفتاب هستند رخ میدهد. کارسینوم سلول سنگفرشی، اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، قابلدرمان است. اما اگر سرطان پوست پیشرفتهتر شود، درمان آن به اینکه سرطان در چه مرحلهای است، بستگی دارد.
بیماری بوون
بیماری بوون معروف است به کارسینوم سلول سنگفرشی بیرونی. این نوع سرطان پوست است که در سطح پوست اتفاق می افتد. در مقابل، کارسینوم سلول سنگفرشی مهاجم به سمت داخل رشد کرده و به داخل بدن گسترش مییابد. بیماری بوون شبیه تکه های پوست که پوستهپوسته و مایل به قرمز به نظر رسیده که ممکن است کبره بسته باشد.
کارسینوم سلول بازال
رایجترین شکل از سرطان پوست، کارسینوم سلول بازال است که به راحتی قابلدرمان است و کمتر امکان پراکنده شدن دارد، گرچه میتواند به بافتهای اطرافش آسیب برساند. از آنجا که کارسینوم سلول بازال به آهستگی گسترش مییابد اغلب در بزرگسالان رخ میدهد. این سرطان میتواند اشکال گوناگونی به خود بگیرد ازجمله سفید مرواریدی یا برجستگی مومی شکل یا اغلب به شکل یک رگ خونی روی گوشها، گردن یا صورت. تومور میتواند به شکل محدودههایی صاف و گوشتی رنگ یا قهوهای بر روی کمر، سینه دیده شود و یا به ندرت در قالب زخمهایی مومی شکل و سفید رنگ ظاهر شود.
ملانوم
ملانوم مثل دیگر انواع سرطان پوست، شایع نیست، اما از همهی آنها خطرناک تر و کشندهتر است. علائم تشخیص ملانوم، تغییر در ظاهر یک خال و یا یک منطقهی رنگدانه دار است. در صورتی که یک خال تغییر اندازه ، تغییر شکل یا تغییر رنگ داشت، یا اینکه دارای لبههای نامنظم شد، بیش از یک رنگ پیدا کرد، نامتقارن شد، خارش یا چرک یا خونریزی داشت، حتماً با یک پزشک در میان بگذارید. ملانوم میتواند فقط پوست را درگیر کند، یا گاه ممکن است به دیگر اندامها و استخوانهای بدن نیز برسد. در صورتی که زود تشخیص داده شود، قابلدرمان است.
آب مروارید
آب مروارید منطقهای ابری در عدسی چشم است که مانع عبور نور به شبکیه چشم میشود. آب مروارید بدون درد است، اما ممکن است باعث مشکلات بینایی، از جمله دید تار، حساسیت به نور و دوبینی در یک چشم شود. جلوگیری از آب مروارید با پوشیدن کلاه و عینک آفتابی امکان پذیراست.
اجتناب از نور خورشید
بهترین راه برای جلوگیری از آفتابسوختگی، چین و چروک زودرس، سرطان پوست، و دیگر اثرات مخرب نور خورشید، دوری کردن از آن است، به ویژه بین 10 صبح تا 4 بعدازظهر، هنگامی که اشعه خورشید قوییترین حالت خود را دارا است. اگر نمیتوانید، کرمهای ضد آفتاب با SPF 30 تهیه کنید (لبها و گوشها را فراموش نکنید!)، پوشیدن کلاه و عینک آفتابی، و پوشاندن کامل خود را هنگام خروج از منزل فراموش نکنید. اگر متوجه تغییرات پوستی مانند یک خال شدید که البته تغییر یا رشد میکند، و یا زخمی که التیام نمییابد، فوراً با پزشکتان مطرح کنید.