انفجار بزرگ(مِهبانگ) !

[∆ MeRzaD ∆]

تصور میرود که منشاء «هستی یافتن» جهان، حادثه ی عظیمی است مشهور به انفجار بزرگ که بین ۱۵ تا ۲۰ میلیارد سال پیش به وقوع پیوسته است. الگوهای نظری مهبانگ مبتنی بر آنند که رویدادهای تاریخ آغازین جهان بسیار سریع رخ داده اند.

   بناراین نظریه ی مهبانگ، درآغاز زمان «یعنی در لحظه ی نخست»، جهان آمیزه ای بود از ذرات زیر اتمی گوناگون از جمله الکترونها، پوزیترونها، نوترینونها و ضدنوترینونها، همراه با فوتونهای تابش. دما ۱۰۰ میلیارد درجه ی سانتیگراد بود، و این آمیزه ۴ میلیارد برابر آب چگالی داشت. یک ثانیه بعد، دما به ۱۰ میلیارد درجه ی سانتیگراد سقوط کرد. ماده انبساط یافت و چگالی جهان به ۴۰۰ هزار برابر آب فرو افتاد. آنگاه ذرات سنگین تر، پروتون ها و نوترونها، شروع به شکل گرفتن کردند. چهارده ثانیه بعد دما به ۳ میلیارد درجه ی سانتیگراد کاهش یافت. پوزیترونها و الکترونهایی که برعکس هم باردار شده بودند، با نابود و خنثی کردن یکدیگر، انرژی آزاد کردند. آنگاه هسته ی پایدار هلیوم که حاوی دو پروتون و دو نوترون بودند، شروع به شکل گیری کردند. ظرف سه دقیقه پس از آفرینش جهان، دما به ۹۰۰ میلیون درجه ی سانتیگراد سقوط کرد. این دما برای ایجاد هسته های دوتِریوم (هیدروژن سنگین) که حاوی یک پروتون و یک نوترون است، به اندازه ی کافی پایین آمده بود.

   ۳۰ دقیقه بعد دما ۳۰۰ میلیون درجه ی سانتیگراد شده بود. مقدار بسیار اندکی از ذرات اولیه باقی ماندند و بیشتر الکترون ها و پروتون ها توسط پادذره های خود (پوزیترون ها و پادپروتون ها) از بین رفتند. بسیاری از پروتون ها و نوترون های باقی مانده با هم ترکیب شدند و هسته های هیدروژن و هلیوم را تشکیل دادند و چگالی جهان حدود یک دهم چگالی آب شد. گسترش جهان ادامه یافت و هیدروژن و هلیوم شروع به شکل دادن ستارگان و کهکشانها کردند.