معرفی ماهی جک دمپسی

[Navisa.]

معرفی ماهی جک دمپسی
این ماهی از لحاظ سیستماتیک در راسته سوف ماهیان و خانواده سیکلیدها و جنس سیکلاسوما قرار میگیرد.

نام علمی این ماهی Cichlasoma octofasciatum است.واژه octofasciatum به معنی هشت خط هست و اشاره به ۸ نوار تیره عرضی داره که روی بدن ماهی کشیده شده است.
این ماهی در بازار ایران اسامی گوناگونی داره مثل سیکلید کله قویی !

ماهی جک دمپسی یک ماهی رنگارنگ زیباست. هر چند که استرس می تواند رنگ این ماهی رو تحت تاثیر قرار بدهد و به خاکستری یا سیاه دگرگون کند ؛ اما اگر در شرایط خوبی نگهداری شود واقعا زیباست و رنگی دیدنی دارد ؛ زمینه ای تیره با نقاط بسیار زیبا و درخشان مثل جواهر ! بعضی از انواع این ماهی هم کمیاب هستند و همین کمیاب بودن باعث افزایش قیمت جهانی آنها شده است.

ماهی جک دمپسی در اصل بومی آمریکای مرکزی است .دمای ۲۲ تا ۳۰ درجه سانتی گراد رو تحمل کرده ولی دمای ۲۵ تا ۲۸ درجه و p.H خنثی و در محدوده ۷ تا ۸ برای آن مناسبتر است . طول عمر این ماهی بیش از ۱۰ سال گزارش شده، طول ماهی تا ۲۰ سانتی متر هم میرسد و در این اندازه آماده تولید مثل میشود.


تغذیه ماهی جک دمپسی:
ماهی جک دمپسی در زیستگاه طبیعی از کرم ها ،سخت پوستان ،حشرات و ماهیان کوچک تغذیه می کند. ولی در آکواریوم میشود با غذاهای مختلف تغذیه ش کرد و از این لحاظ ماهی سخت گیری نیست. در زمان نوزادی باید آنها را با آرتمیاهای زنده درشت و کرم خاکی زنده تغذیه کرد.
از غذا های خشک و فریز شده از کرم توبیفکس (مکعب های کوچک) استفاده میکنند. همینطور کرم خونی منجمد.

- تفاوت ماده و نر و شیوه تولید مثل سیکلید جک دمپسی :
سن بلوغ جنسی این ماهی در شرایط نرمال در حدود یک سالگی و به طور کلی زیر ۱۵ ماهگی پس از تولد رخ میدهد و پس از بلوغ می تواند چند بار در سال تخم ریزی کند . این ماهی بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ تخم میریزد.
رفتار تولید مثلی ماهی جک دمپسی مانند رفتار کلاسیک بیشتر سیکلید هاست .این ماهی یکی از ساده ترین ماهیان برای تکثیر شناخته میشود. در موقع تکثیر بهترین دما سیکلید ۲۶ درجه سانتی گراد هست. نر ها معمولا بزرگ تر ، رنگین تر و دارای باله دمی و مخرجی دراز تری هستند . همچنین در نرهای مسن تجمع بافت چربی بیشتری را میشود در ناحیه سر مشاهده کرد و به همین جهت در ایران به این ماهی گاه کله قویی هم گفته میشود.



- رفتار شناسی ماهی جک دمپسی :
ماهی جک دمپسی ماهی شرور و ستیزه جو و نا آرومی است و معمولن تند خویی اش رو با جوئل فیش یا جواهر ماهی مقایسه میکنند . البته گاهی خجالتی به نظر می آید و اگر در دکور آکواریوم غارهایی برای مخفی شدن این ماهی درست کنید ، بیشتر ترجیح میدهد که در این پناهگاه ها استراحت کند.

نگهداری ماهیان نر این گونه با هم در یک مخزن مشکل سازه ( مگر اینکه مخزن خیلی بزرگ باشد) در ضمن معرفی ماهی ماده غیر بالغ یا غیر آماده به مخزن حاوی نر بالغ در زمان تولید مثل ممکن است باعث مرگ ماهی ماده به وسیله ماهی نر بشود ؛ از طرفی ، وقتی یک نر و ماده آماده با هم جفت شدند ، آکواریوم محیط نا امنی برای سایر ماهیها ( چه از این گونه و چه سایر گونه ها ) به وجود می آید چون با نزدیک شدن ماهی های دیگه به محل تخم ریزی دمپسی ها ، سرنوشتشون مرگ یا آسیب های جدی خواهد بود.

برای تخم ریزی ، ابتدا سنگ صاف و صیقلی ای مثل یک تکه سرامیک رو در داخل آکواریوم آنها قرار میدهیم. والدین اقدام به پاک نمودن سطح آن می کنند. سپس تخم ریزی و لقاح انجام می شود. طول دوره انکوباسیون ( یعنی زمانی که طول می کشه تا نوزادان از تخم خارج بشود ) سه روز بوده و پس از آن والدین نوزادان را در گودالی که از قبل در کف ماسه های آکواریوم حفر کرده اند میبرند و در انجا از آنها مراقبت میکنند!

معمولا ماهی ها هر روز یا یک روز در میان گودال جدیدی ساخته و بچه ماهیان را به انجا منتقل می کنند و این کار تا روز دهم تولد یعنی تا زمانی که شنای آزاد بچه ماهیان شروع می شود ادامه پیدا میکند ! نکته مهم در پرورش این ماهی ها این است که دمپسی ها از تخم ها و نوزادان به شکل بسیار مطلوبی مراقبت میکنند و مراقبت از نوزادان بین ماهی نر و ماده تقسیم می شود.

رفتار این ماهیها با فرزندان به حدی دوستانه است که پرورش دهنده ها یک جفت از این ماهی ها را در آکوآریوم بسیار بزرگی قرار میدهند تا وقتی بچه ها بزرگ شدند جای کافی برای همه ماهی ها وجود داشته باشد و بین شان نزاع در نگیرد ! پدر و مادر بچه ها رابصورت گروهی اداره میکنند و از پراکنده شدن انها جلوگیری می کنند تا با این کار بتوانند مراقبت بهتری از آنها بعمل بیاورند . بچه ماهیها تا زمانیکه به سن بلوغ نرسیدند می توانند با پدر و مادر در یک مخزن به خوبی زندگی کنند.

در مورد دکوراسیون دلخواه این ماهی باید گفت که جک دمپسی و بسیاری از سیکلید ها با کندن زمین و خارج نمودن گیاهان از بستر باعث تخریب انها میشوند . بهترین محل برای آنها آکواریومی صخره ای با تکه های کنده درخت و نوز ضعیف هست. همچنین ریشه های زیر آبی و تکه های چوب در زیستگاه طبیعی انها فراوان است و می شود با اضافه کردن چنین اجسامی به آکوآریوم در طبیعی تر کردن محل زندگی انها اقدام کرد.



از کوزه های سفالی هم لذت میبرند ولی باید اندازه کوزه را بزرگ بگیرند چون این ماهی ها به سرعت بزرگ میشوند ! استفاده از گیاهان طبیعی فایده ای ندارد چون عادت کند و کاو سیکلیدها در نهایت به نابودی گیاهان ختم میشود ! بهتر است از گیاه پلاستیکی استفاده بشود تا طبیعی !

ماهی هایی که در صورت اجبار می توانید با دمپسی ها نگهداری کنید شامل انواع سیکلید ها ،گربه ماهیان ( لجن خوار یا کت فیش )، شارک ها، نایف و ماهیانی از این قبیل استفاده کرد ولی نباید فراموش کرد که هم مخزنی های ماهی جک دمپسی باید هم اندازه و یا بزرگ تر از خودشون باشند.
هر چند جک دمپسی معمولا ماهی شروریه و سازگاریش با ماهیان دیگه تصادفی است . معمولا بعد از معرفی جک دمپسی به آکواریوم عمومی، باید یک هفته تا ده روز به دقت رفتار این ماهی رو تحت نظر قرار داد تا اتفاق ناگواری رخ ندهد. همینطور از انجایی که جک دمپسی در کف آکواریوم گودال ایجاد می کند، آب کدر شده و به همین دلیل نیاز به وجود فیل تر های مناسب در مخزن هست.
منبع:zoologist.ir