راز کوچک‌شدن لکه قرمز بزرگ مشتری

[ERF@N]

بر اساس تصاویر جدید هابل، متمایزترین ویژگی مشتری یعنی داشتن لکه قرمزرنگی که بزرگ‌تر از زمین است، در حال کوچک‌شدن است.

«لکه قرمزرنگ بزرگ»، توفانی شدید است که اواخر دهه 1800 قطر آن 40 هزار کیلومتر تخمین زده شد. این توفان به اندازه‌ای بزرگ ‌است که سه زمین می‌توانند در کنار یکدیگر در درون آن قرار گیرند.

پدیده مزبور که بزرگ‌ترین توفان منظومه شمسی است، به شکل مدار قرمزرنگ عمیقی ظاهر شده که توسط لایه‌های زرد کمرنگ، نارنجی و سفید احاطه شده است. سرعت بادهای درون این توفان چند صد مایل در ساعت برآورد شده‌اند.

زمانی که فضاپیمای وویجر ناسا در سال 1979 و 1980 از کنار مشتری عبور کرد، عرض این لکه بیست و دو هزار و 500 کیلومتر گزارش شد. این در حالی است که هم‌اکنون، تصاویر جدید تلسکوپ فضایی هابل قطر آن را 16 هزار و 100 کیلومتر نشان می‌دهند و این که شکل آن نیز گردتر شده است.

دانشمندان از علت کوچک‌ترشدن یکهزار کیلومتری این لکه در هر سال، مطمئن نیستند. به گفته ایمی سیمون، منجم مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا، به نظر می‌رسد پیچش‌های بسیار کوچکی این توفان را تغذیه می‌کنند و آن‌ها شاید مسئول ایجاد تغییر سریع‌ در توفان با تغییردادن دینامیک درونی آن باشند.

سیمون و همکارانش به دنبال طراحی مطالعاتی هستند تا آنچه در جو مشتری انرژی توفان را کاهش داده و موجب کوچک‌شدن اندازه آن شده، را بیابند. مشاهدات آماتوری که در سال 2012 آغاز شدند، افزایش قابل‌توجه سرعت کوچک‌شدن این لکه و تغییر شکل آن از بیضی به گردی را آشکار کردند.