تحلیل وبررسی درس دوازدهم ادبیات فارسی پایه دهم - نسخه‌ی قابل چاپ +- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum) +-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40) +--- انجمن: تحصیلات دانش آموزی و دانشجویی (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=64) +--- موضوع: تحلیل وبررسی درس دوازدهم ادبیات فارسی پایه دهم (/showthread.php?tid=298550)

تحلیل وبررسی درس دوازدهم ادبیات فارسی پایه دهم - מַברִיק - 19-12-2021 تحلیل وبررسی درس دوازدهم رستم واشکبوس درپنج بیت نخستین این شعرتصاویری چون«اسبان،سواران،بهرام،تیغ ولشکر»ازجنگ وخونریزی حکایت می کندکه به این کار«فضاسازی یابراعت استهلال»می گویند. بیت 1 ✅ قلمروفکری سروصدای اسب هاوسواران آنقدرزیادبودکه حتی ازآسمان هم گذشت ✅قلمروادبی سواران واسبان تناسب بهرام وکیوان تناسب ومجازازآسمان بهرام نمادجنگ وخونریزی مصراع دوم کنایه ازسروصدای زیاد واغراق ✅قلمرو زبانی اسپ:واژه کهن بیت 2 ✅ قلمروفکری همه شمشیرها ودست های سربازان ازخون مثل لعل سرخ بودوزمین ازشدت صدای نعل اسب ها می خروشید. ✅ قلمروادبی تشبیه تیغ وساعدبه لعل لعل ونعل جناس دل خاک استعارمکنیه وتشخیص مصراع دوم اغراق لعل نمادسرخی خاک مجازاززمین ✅ قلمروزبانی لعل:سنگ قیمتی سرخ رنگ لعل نقش مسندرادارد. درمصراع دوم فعل اسنادی«بود»به قرینه لفظی حذف شده،خروشان مسنداست. بیت3 ✅ قلمرو فکری ازترس این جنگ حتی پهلوانان وعقاب ها هم فرارمی کردند ✅ قلمرو ادبی شیروعقاب ،عقاب وپر تناسب شیرنمادقدرت پربرآوردن کنایه ازفرارکردن وپروازکردن عقاب دلاور تشخیص چون دلاورصفت انسان است واج آرایی مصوت بلند ا ✅ قلمروزبانی عقاب دلاور،ترکیب وصفی دلاور صفت مرکب بیت 4 خورشیدنیزازهیبت این جنگ رنگ باخت وترسیدوخاک کوه ها وسنگ ها نیزازترس به جوش آمدندوذوب شدند«اشاره به شدت چنگ وبه وجودآمدن ترس» ✅قلمرو ادبی روی خورشید،تشخیص رنگ وسنگ،جناس رنگ به رونماندن کنایه ازترس مصراع دوم کنایه ذوب وآب شدن ازترس کوه وسنگ،تناسب ✅قلمرو زبانی ایچ،واژه کهن به معنی هیچ بیت های 5و6 «موقوف المعانی» کاموس پهلوان به لشکریانش«تورانیان»گفت:حتی اگرلازم باشدآسمان راطی کنید«حتمایاهرطورکه باید»ازهمه ابزارجنگی خوداستفاده کنیدتاایرانیان راگرفتارواسیرنمایید. ✅قلمرو ادبی آسمان راسپردن کنایه کاربسیارسخت تیغ،گرزوکمند:تناسب تنگ وبندآوردن کنایه ازبه ستوه آوردن وگرفتارکردن ✅قلمرو زبانی گرد،پهلوان سپردن،طی کردن بیت7 ✅قلمرو فکری پهلوانی که نامش اشکبوس بودمانندطبلی فریادزد ✅قلمرو ادبی برسان کوس، تشبیه ✅قلمرو زبانی کجا،که برسان ،مانند،مثل بیت 8 آمدتاازمیان پهلوانان ایرانی حریفی پیداکندواوراشکست دهد. ✅قلمرو ادبی واج آرایی د سراندآردبه گرد کنایه ازشکست دادن ✅قلمرو زبانی نبرد،حریف،رقیب هم نبرد،اسم مشتق بیت 9 رهام باکلاه خودولباس جنگی به میدان رفت وازسرعت حرکتش گردوخاک به آسمان رسید. ✅قلمرو ادبی خود وگبر،تناسب مصراع دوم اغراق ✅قلمروزبانی بشد،رفت رهام،پهلوان ایرانی پسرگودرز همی آمد، دستورکهن وفعل قدیمی بیت 10 ✅قلمروفکری رهام واشکبوس باهم گلاویزشدندوصدای بوق وطبل سپاه بلندشد ✅قلمرو ادبی بوق وکوس،تناسب ✅قلمرو زبانی برآویخت،گلاویزشد،درگیرشد کوس،طبل بیت 11 ✅قلمروادبی اشکبوس گرزسنگین خودرادردست گرفت وزمین ازتحمل ضربات شدیداومثل آهن سفت شدوآسمان ازگردوخاک زیادمثل آبنوس تیره وتارشد«دراینجاتیرگی آبنوس موردنظراست» ✅قلمرو ادبی زمین وسپهر،تناسب وتضاد مصراع دوم دوتشبیه دارد ونیزاغراق ✅قلمروزبانی گران،سنگین،محکم آبنوس،نوعی درخت که چوب آن سخت وسیاه است. بیت 12 ✅قلمرو فکری رهام گرزسنگین خود رابلندکردودست های دوفرمانده ازسنگینی گرزهاخسته شد. ✅قلمرو ادبی گران وسران،جناس سران استعاره ازدوفرمانده وپهلوان ✅قلمرو زبانی برآهیخت،بلندکرد غمی،خسته بیت 13 ✅قلمروفکری وقتی رهام ازنبردبااشکبوس خسته شدازاوصرف نظرکردوبه سوی کوه فرارکرد. ✅قلمرو ادبی روی وسوی،جناس بپیچیدزوروی کنایه ازصرف نظرکردن ✅قلمرو زبانی ستوه،خسته،درمانده شد،رفت بیت 14 ✅قلمروفکری توس که درمرکزسپاس بودازفرار رهام خشمگین شدواسبش رابرای نبردبااشکبوس نهیبی زد«به حرکت درآورد» ✅قلمروزبانی قلب،مرکز توس،فرمانده سپاه ایران بیت 15 ✅قلمرو فکری رستم عصبانی شدوبه توس گفت رهام اهل شرابخواری وخوشگذرانی است واهل جنگیدن نیست. ✅قلمرو ادبی گفت وجفت،جناس جام باده ست جفت کنایه ازاهل شراب خواری بودن وتشخیص ✅قلمرو زبانی تهمتن،قوی هیکل،لقب رستم باتوس یعنی به توس،دستورتاریخی بیت 16 ✅قلمرو فکری تومرکزسپاه رامنظم ونگهداری کن تامن پیاده به جنگ اوبروم. ✅قلمروادبی به آیین بدار کنایه ازمنظم کن ✅قلمرو زبانی کارزار،جنگ #دهم #فارسی