فعل اسنادی و مسند _ ادبیات فارسی - نسخه‌ی قابل چاپ +- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum) +-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40) +--- انجمن: تحصیلات دانش آموزی و دانشجویی (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=64) +--- موضوع: فعل اسنادی و مسند _ ادبیات فارسی (/showthread.php?tid=298008)

فعل اسنادی و مسند _ ادبیات فارسی - מַברִיק - 03-08-2021 فعل_اسنادی_و_مسند هر گاه فعل جمله ما یکی از فعل های اسنادی باشد ( یعنی : است – بود – شد – گشت و گردید ) آن گاه گزاره علاوه بر نهاد یک جزء اصلی دیگر نیز دارد ( یعنی فعل گذرا است )  و آن مسند است. هوا دلپذیر شد. ( هوا: نهاد – دلپذیر : مسند – شد : فعل ) خرد چشمِ جان است اگر بنگری ( خرد : نهاد – چشمِ جان : مسند – است : فعل اسنادی ) برای پیدا کردن مسند در جمله نهاد را به همراه چگونه ؟ چطور؟ یا چه جور؟ به صورت جمله ای پرسشی از فعل می پرسیم و به جواب می رسیم. هنر خوار شد جادُوی ارجمند ( هنر چگونه شد؟ خوار: مسند ) تا سیه روی شود هرکه در او غشّ باشد ( چطور شود؟ سیه روی : مسند ) 1. فعل های گشتن و گردیدن اگر به معنای گشت و گذار یا چرخیدن  باشند اسنادی نیستند. این دو فعل باید هم معنی «شد» باشند. همی بر شد آتش فرود آمد آب / همی گشت گرد زمین آفتاب ( چرخید – پس اسنادی نیست ) نهان گشت آیین فرزنگان ( گشت یعنی شد. ) ۲- است و بود اگر به معنی وجود داشتن باشند اسنادی نیستند. 3. فعل شد اگر به معنای رفت باشد اسنادی نیست. خرامان بشد سوی آب روان ( بشُد : برفت ) اما در این مثال «شد» اسنادی است. ساقی گل و سبزه بس طربناک شده است / دریاب که هفته دگر خاک شده است 4. است ، بود ، شد تنها وتنها اگر خودشان به عنوان فعل به کار رفته باشند می توانند اسنادی باشند. راه تشخیص: اگر کلمه قبل از است ، بود ، شد ریشه فعلی داشت آن دو با هم فعل هستند. ( دیده بودم – گفته شد – خورده است ) اما اگر کلمه قبل اینها ریشه فعلی نداشته باشد خودشان فعل اسنادی هستند.