+- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum)
+-- انجمن: رایانه (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=27)
+--- انجمن: مسائل مربوط به سخت افزار، لپتاپ، تبلت، آیفون و ... (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=29)
+--- موضوع: اورکلاک کردن یعنی چه؟ (/showthread.php?tid=280368)
اورکلاک کردن یعنی چه؟ - The moon - 25-03-2020
امروزه بیشتر کاربران کامپیوتر واژه‌ی اورکلاک را شنیده‌اند. برخی از کاربران معمولی و حرفه‌ای با مفهوم آن آشنا هستند و حتی برخی از قطعات سخت‌افزاری را اورکلاک کرده‌اند اما بسیاری نیز با این واژه آشنایی ندارند. اگر سیستم، طبق اصول خاصی اورکلاک شود، سرعت آن افزایش می‌یابد. رعایت نکردن اصول اورکلاکینگ نیز نتیجه‌ای جز خرابی سخت‌افزار ندارد. برای آشنایی با اورکلاک، مزایا و معایب و اصول کلی آن در ادامه‌ی مطلب با ما همراه شوید.
اورکلاک (Overclock) در لغت به معنی افزایش سرعت کلاک یکی از اجزاء سخت‌افزار است. اورکلاک کردن معمولاً در مورد پردازنده‌ی اصلی (CPU) و نیز پردازنده‌ی گرافیکی (GPU) صورت می‌گیرد. سازنده‌ی تراشه، فرکانس مشخصی را برای کارکرد آن در نظر گرفته و وقتی آن را اورکلاک می‌کنیم، قطعه مورد نظر در سرعت کلاک بالاتری فعالیت می‌کند. اجزای دیگری مثل حافظه‌ی رم را نیز می‌توان اورکلاک کرد.
با افزایش سرعت کلاک اجزای سخت‌افزاری، تعداد اعمال انجام شده در ثانیه افزایش می‌یابد و لذا عملکرد سیستم بالا می‌رود اما گرمای بیشتری نیز تولید شده و حرارت قطعه بالاتر می‌شود. به همین علت است که باید به دقت دمای سخت‌افزار را بررسی کرد و در صورت نیاز از تجهیزات خنک‌کننده بهتری استفاده نمود.
اورکلاک کردن چیست؟
پردازنده‌ی اصلی کامپیوتر شما به گونه‌ای تنظیم شده که در فرکانس مشخصی کار می‌کند و ماکسیمم فرکانس کاری آن نیز محدود به عددی خاص است. معمولاً پردازنده‌ای که در فرکانس کاری استاندارد خود کار می‌کند نیازی به خنک‌کاری ویژه یا اضافی ندارد گرچه برخی از پردازنده‌های چند هسته‌ای امروزی، حتی در محیطی با دمای معمولی، هنگام انجام محاسبات چند هسته‌ای، بسیار داغ می‌شوند و باید به دقت از چنین مدل‌های مراقبت کرد.
پردازنده‌ی اصلی کامپیوتر شما به گونه‌ای تنظیم شده که در فرکانس مشخصی کار می‌کند و ماکسیمم فرکانس کاری آن نیز محدود به عددی خاص است. معمولاً پردازنده‌ای که در فرکانس کاری استاندارد خود کار می‌کند نیازی به خنک‌کاری ویژه یا اضافی ندارد گرچه برخی از پردازنده‌های چند هسته‌ای امروزی، حتی در محیطی با دمای معمولی، هنگام انجام محاسبات چند هسته‌ای، بسیار داغ می‌شوند و باید به دقت از چنین مدل‌های مراقبت کرد.
آیا هر کامپیوتری اورکلاک می‌شود؟
برخی از مادربوردها، اجازه‌ی تغییر فرکانس کاری قطعات را به کاربر نمی‌دهند. پردازنده‌های امروزی اینتل و ای‌ام‌دی نیز به گونه‌ای طراحی شده‌اند که ضریب کلاک پایه‌ی خاصی دارند و نمی‌توان آن را تغییر داد. در این مدل‌‌ها، ضریب کلاک یا Multiplier قفل شده است. به طور معمول مدل‌هایی با پسوند K دارای ضریب کلاک آنلاک شده یا غیرقفل هستند. خوشبختانه این روش نام‌گذاری در مورد محصولات اینتل و ای‌ام‌دی متداول شده است. به عنوان مثل پرچم‌دار آیوی‌بریجی‌های اینتل یعنی پردازنده‌ی 4 هسته‌ای Core i7 3770K دارای ضریب کلاک آنلاک شده است. بنابراین می‌توان علاوه بر تغییر کوچک سرعت کلاک پایه، ضریب آن را نیز تغییر داد و چنین پردازنده‌ای را اورکلاک کرد.
در تصویر زیر بایاس یک مادربورد قدیمی نمایش داده شده است. سرعت کاری پردازنده‌ی این سیستم، 16.5 ضرب در 148 مگاهرتز یا به عبارتی 2.14 گیگاهرتز است.
معمولاً مادربوردهای امروزی به جای بایاس از UEFI استفاده می‌کنند که واسط گرافیکی مدرن و امکانات کامل‌تری دارد و همچنین برای اورکلاک کردن پردازنده، امکانات خاصی در آن پیش‌بینی شده است. در UEFI می‌توان از موس نیز به راحتی استفاده کرد.
مدل دیگر Core i7 3770 است که ضریب کلاک پایه‌ی آن قفل شده و لذا تنها راه اورکلاک کردن آن، تغییر سرعت کلاک پایه است که حاصل چنین کاری، اورکلاک در حد کمتری است.
بنابراین اگر در فکر تهیه‌ی سیستم خنک‌کاری خوب و اورکلاک کردن سیستم هستید، قطعاتی را تهیه کنید که برای اورکلاک کردن مناسب هستند. نه تنها پردازنده‌ی اصلی و کارت گرافیک، بلکه سایر اجزاء مثل مادربورد و پاور نیز باید مناسب باشند. معمولاً مادربوردهایی با برد مدار چاپی باکیفیت‌تر، خنک‌کاری بهتر و مدارات کارآمدتر، در اورکلاک کردن پردازنده عملکرد بهتری و پایدارتری ارایه می‌کنند.
چرا اورکلاک کنیم؟
مزیت اورکلاک کردن کاملاً روشن است: افزایش سرعت و کارایی سیستم. چند سال پیش وقتی یک پردازنده تهیه می‌کردیم، تعداد هسته‌ها و سرعت کاری آن در حدی بود که با اورکلاک کردن، افزایش سرعت سیستم محسوس بود اما امروزه قدرت پردازنده‌ها به قدری بالاست که با اورکلاک کردن، سرعت سیستم به شکل قابل توجهی افزایش نمی‌یابد. در واقع هنگام اجرای سیستم عامل ویندوز یا نرم‌افزارهایی مثل مایکروسافت آفیس، گلوگاه سیستم، سرعت پایین پردازنده نیست بلکه سرعت سیستم در اثر کند بودن هارد دیسک پایین آمده است. شاید به جای اورکلاک کردن، استفاده از یک دیسک حالت جامد (SSD) به جای HDD راه حل بهتری باشد.
یکی دیگر از مزایای اورکلاک این است که می‌توان یکی از مدل‌های رده پایین‌تر را تهیه کرد و هزینه‌ی اضافی را برای خرید سیستم خنک‌کاری ساکت‌تر و بهتر در نظر گرفت. به عنوان مثال می‌توان به جای Core i7 3770 از Core i5 3570K استفاده کرد. پردازنده‌ی اول حدود 1میلیون و 100 هزار تومان قیمت داشته و دومین مدل تنها 800 هزار تومان هزینه دارد. قطعاً پردازنده‌ی دوم از نظر کیفیت ساخت و قابلیت‌ها ضعیف‌تر است اما می‌توان با 100 الی 150 هزار تومان هزینه، سرعت کلاک آن به رقمی بیش از سرعت کاری Core i7 3770 رساند. در این صورت توان مصرفی سیستم بیشتر است ولیکن تفاوت زیادی ندارد و لذا بسیار از کاربران حرفه‌ای، مدل ارزان‌تر یعنی Core i5 3570K را ترجیح می‌دهند. علاوه بر این دمای کاری Core i7 3770 نیز بسیار بالاست و بهتر است فن و هیت‌سینک خوبی برای آن خریداری شود.
در بیشتر موارد، اورکلاک کردن پردازنده‌ی اصلی کمک زیادی به اجرای سریع‌تر بازی‌ها نمی‌کند.
بازی‌خورها و کاربران حرفه‌ای همیشه می‌خواهند سخت‌افزارشان در سریع‌ترین حالت ممکن کار کند و لذا علاقه‌ی زیادی به اورکلاک کردن سخت‌افزار دارند. با این‌حال بازی‌های امروزی شدیداً به کارت گرافیک نیاز دارند و پردازنده‌های مدرن در حالت عادی برای اجرای این بازی‌ها، کافی هستند. بنابراین در بیشتر موارد، اورکلاک کردن پردازنده‌ی اصلی کمک زیادی به اجرای سریع‌تر بازی‌ها نمی‌کند.
source: zoomit