+- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum)
+-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40)
+--- انجمن: مذهبی (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=41)
+--- موضوع: آشنایی با حرم حضرت معصومه (س) (/showthread.php?tid=242287)
آشنایی با حرم حضرت معصومه (س) - τοxικ - 25-08-2015
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
نام شریف آن بزرگوار فاطمه مى‌باشد، ایشان دختر امام موسى بن جعفر (ع) و خواهر امام رضا (ع) هستند . آن حضرت در اوّل ذى القعده سال 183 به دنیا آمده و در روز دهم ربیع الثانى سال 201 هـ وفات یافت؛ و بخاطر تقوى و پرهیزکارى ایشان نام آن بزرگوار را «معصومه» نهادند .
برای آشنایی با حرم امام حسین (ع) می توانید به لینک آسمونی ، حرم امام حسین (ع)مراجعه کنید.
موقعیت جغرافیایى:
مرقد شریف حضرت معصومه (س) در مرکز شهر قم واقع شده است ؛ که این مرقد از طرف شمال به میدان آستانه ، از شرق به خیابان آیت الله مرعشى نجفى و از جنوب به مسجد اعظم و خیابان موزه و از طرف غرب به مدرسه فیضیّه منتهى مى‌شود .
تاریخ تأسیس:
پس از وفات حضرت فاطمه معصومه (ع) آن بزرگوار توسط موسى بن خزرج بن سعد اشعرى قمى به خاک سپرده شد .
موسى بن خزرج سایبانى از حصیر و بوریا بر قبر شریف آن بزرگوار برافراشت محل‌ّ این مقبره درقدیم به «بابلان» معروف بود . از این تاریخ به بعد شهرت و آوازه قم آغاز شد . ساختمان سازى و سازندگى این شهر رو به افزایش نهاد و تاکنون ادامه دارد .
توسعه و بازسازى:
در سال 256 هـ اوّلین گنبدى که برفراز تربت پاک فاطمه معصومه (س) بنا شد ، گنبدى برجى شکل‌با آجر و سنگ بود که به همت حضرت زینب دختر امام جواد (ع) ساخته شد ؛ و آن زمانى بود که‌آن حضرت براى زیارت عمه‌اش حضرت معصومه (س) به قم آمده بود .
در سال 350 هـ به همت زید بن احمد بن بحر اصفهانى بارگاه مطّهر حضرت معصومه (س) تجدید بناشد و دَرَ کوچک آن را با در بزرگترى تعویض کرد .
در سال 429 ـ 465 هـ و در زمان طغرل سلجوقى اَمیر اَبوالفضل عراقى گنبد کوچک مرقد را به گنبد بزرگى تبدیل و آن را از نو بنا کرد .
در سال 529 هـ به همّت زن نیکوکارى بنام شاد بیگم دختر عماد بیگ گنبدى بر قبر شریف آن‌حضرت بنا شد .
در سال 925 هـ مرقد شریف به همّت شاه اسماعیل صفوى تجدید بنا شد . او ایوان شمالى و زیربناى ساختمان صحن عتیق (قدیم) را بنا نهاد .
در سال 950 هـ شاه تهماسب صفوى ضریحى از کاشى روى قبر بنا نمود .
در سال 1077 هـ ، شاه سلیمان صفوى صحن موزه را در سمت جنوبى حرم بنا نمود .
در سال‌هاى 1210 تا 1214 هـ به دستور نظام السلطنه در ضلع غربى حرم مطّهر دو دَرَنقره‌اى نصب گردید .
در سال 1213 هـ به دستور فتح على شاه قاجار قبر و گنبد و دَرَ مرقد شریف با پوشش طلایى‌آراسته شد .
در سال 1215 هـ جداره‌ى داخل گنبد با نقش و نگارهاى برجسته آینه کارى و کتیبه‌هاى زیباى‌معرق آراسته گردید .
در سال 1218 هـ قلى خان یکى از رجال حکومتى دولت صفوى ایوان حرم را تجدید بنا نمود ، و به جاى‌کاشى هاى گنبد خشت هایى با پوشش طلا در آن به کار برد .
در سال 1221 زمین و دیوار حرم با سنگ مرمر پوشانده شد ، و ضریح حرم با پوششى از طلاآراسته گردید و در ضلع شمالى رواق متصل به ایوان طلا یک دَرَ طلایى نصب گردید .
در سال 1266 هـ شاه اسماعیل ایوان ها را تجدید بنا نمود، و صحن قدیم را گسترش داد و در قسمت شمالى صحن قدیم مناره‌أى را ساخت در سال 1303 هـ وزیر اعظم ، اتابک ، پسر اَمین‌السلطان آنچه را که پدرش بنا نموده بود تکمیل کرد . او زیربناى صحن نو معروف به «صحن‌اتابکى» را بنا کرد و تزیین و بناى اتاق هاى اطراف آن را ، که بر مقبره‌هاى «اعیان» معروف است ، به‌پایان رساند .
در سال 1354 هـ موزه‌ى آستانه احداث شد و همه هدایاى ارزشمند و گران بها در آن موزه‌نگهدارى شد .
در سال 1375 هـ ضریح فولادى با نقره پوشانده شد و با نقش و نگارها و کتیبه هاى زیباى معرق‌آراسته گردید .
سپس شهاب الملک گلدسته‌هاى ایوان شمالى را ساخت و آن ها را با کاشى مزیّن کرده کامران میرزا برفراز مأذن هاى ذکر شده میله هایى از طلا نصب نمود .
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
دورنماى بارگاه حضرت معصومه (س):
حرم مطهر و سه صحن آن همراه با مسجد بالاسر مساحتى بالغ بر 13527 متر مربع به خوداختصاص داده است . حدود 1914 متر مربع مساحت زیر بناى حرم مطهر است، و مابقى آن عبارت است از دو صحن‌جدید و قدیم . مرقد مستطیلى شکل است که گنبد آن با صفحات طلا پوشیده شده است . حرم هم‌چنین داراى چهار مناره است هر کدام داراى حوض و یک تاج مقرنس مى‌باشد . که دو مناره از منارهاى چهارگانه بزرگ و دوتاى دیگر کوچک است .
گنبد:
مرقد شریف حضرت معصومه (س) گنبدى برجى شکل دارد که محیط آن از داخل 66/28 و ازخارج 35/560 متر مى‌باشد . قاعده آن داراى هشت ضلع است که طول هر ضلع آن 3/58 و فاصله‌بین دو ضلع 7/52 متر مى‌باشد .
بر هر یک از اضلاع روزنه‌اى از طلا یا نقره قرار دارد . در گلوگاه ساق گنبد کتیبه ها و اشعار زیبایى‌به زبان فارسى نوشته شده است . بر داخل آن با نقش ها و آینه کارى زیبا آراسته شده است .
ضریح:
زیر گنبد ضریحى از نقره قرار دارد که در قسمت بالاى آن و در تمام جهات بمقدار یک متر با طلاآراسته شده است، هم چنان که با کتیبه ها و نقش و نگارهاى زیبا مزیّن شده است . ارتفاع آن 4 متر و طول آن 25/5 و عرضش 73/4 متر مى‌باشد .
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
ایوان هاى حرم مطّهر:ایوان طلا : این ایوان در شمال روضه مقدسه واقع شده و به صحن قدیم متصل است . ایوان طلا ازداخل با خشت هاى زرفام پوشیده شده است و در آن نقش و نگارهاى برجسته‌اى وجود دارد که باطلا آراسته شده است . در بالاى آن دو مناره وجود دارد که ارتفاع هر کدام 20/32 و قطر هر یک متر است ، و برفراز این دو مناره کلاهک هایى طلایى وجود دارد .
ایوان شرقى : این ایوان در سمت شرقى روضه مقدسه واقع شده است. و به واسطه یک رواق آینه‌کارى شده به حرم و صحن جدید متصل مى‌شود . ایوان نیم هرمى است که با نقش و نگارهاى وآینه کارى آراسته شده است . در بالاى این ایوان دو مناره وجود دارد که ارتفاع هر کدام 28 مترمى‌باشد .
صحن هاى حرم مطّهر:
صحن عتیق (قدیم) : صحن قدیم در شمال روضه مبارکه واقع است ؛ طول آن 7/35 متر و عرض‌آن 78/34 متر است .
غرفه ها سه سمت آن را احاطه کرده ، و سمت چهارم آن به ایوان طلا متصل شده است .
صحن جدید : این صحن به «صحن اتابکى» نیز معروف است . این صحن بزرگ تر از صحن قدیم‌است و در سمت شرقى حرم مطّهر واقع شده است . این صحن داراى هشت ایوان است که طول‌ضلع شرقى و غربى آن 78 متر و طول ضلع شمالى و جنوبى آن 46 متر مى‌باشد . امّا طول چهار ایوان دیگر به 4 متر مى‌رسد . ورودى این صحن از سمت شرق به خیابان ارم باز مى‌شود . پس از این‌ورودى ایوانى به ارتفاع 6/13 متر قرار دارد ، که با نقش و نگارهاى برجسته و زیبا آراسته شده‌است .
در بالاى بناى این ایوان یک ساعت بزرگ و دو مناره‌ى کوچک که ارتفاع هر کدام 5/13 مترمى‌باشد قرار دارد .این صحن ورودى دیگرى در سمت شمالى دارد که از طریق ایوانى به ارتفاع 13متر به خیابان آستانه منتهى مى‌شود .
در سمت جنوبى صحن ورودى سوّمى وجود دارد که از لحاظ ارتفاع و وجود مأذنه هاى بالاى ایوانش به قسمت شمالى شباهت دارد .
دور تادور صحن نمونه‌هایى وجود دارد که هر کدام داراى ایوانى خاص است .
صحن موزه : این صحن به «صحن موزه» معروف و در سمت جنوبى حرم مطّهر واقع شده است‌طول آن 24 و عرض آن 5/19 متر است ، و در بالاى آن گنبدى به ارتفاع و محیط 17 م وجود دارد .
این گنبد بر ستون‌هاى مزّین با سنگ مرمر و نقش و نگارهاى زیبا قرار گرفته است .
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
درهاى حرم مطّهر:
مرقد مطّهر حضرت معصومه (س) داراى هشت دَر است . چهار تاى آن در صحن نو و دوتاى آن در سمت غربى مرقد واقع شده‌اند . و یک در آن به خیابان موزه و در دیگر به ورودى مدرسه فیضیه باز مى‌شود .
بناهاى الحاقى به حرم مطّهر:
در اطراف مرقد مطّهر حضرت معصومه (س) بناها و ساختمان هاى دیگرى وجود دارد ، از جمله: مسجد بالاسر ، مسجد اعظم ، مسجد طباطبائى (قدس) و مسجد امام خمینى (قدس) . در مرقد کتابخانه‌اى است که به «کتابخانه آستانه» معروف است هم چنین در حرم موزه‌اى قرار دارد که ورودى آن از صحن موزه است ، و هدایاى با ارزش و گران بها که در مرور زمان به مرقد شریف اهدا شده است در آن نگه‌دارى مى‌شود .