یادی از درگذشتگان عرصه هنرهای تجسمی

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
به گزارش سینماخبر؛ سال ۹۳ همچون سال‌های پیش از این در حالی به پایان می‌رسد که از دست دادن تعدادی از هنرمندان عرصه تجسمی در این سال افسوس صدباره ما را با خود به همراه دارد. شاید رسیدن به آخرین روزهای سال بهترین بهانه باشد تا یادی از این هنرمندان تازه کنیم.

استاد علی واشقانی فراهانی که دارای درجه استادی از انجمن خوشنویسان ایران و از استادانی چون اخوین و خروش بود، در طول حیاتش آثاری چون "قطره‌ای از دریا" (مجموعه اشعار عماد خراسانی) و "فیض جنون" (مجموعه اشعار محمد علی واشقانی فراهانی) و "صد آهنگ" (مجموعه تصنیف‌های استاد جواد لشگری) را به رشته تحریر در آورده است. او خوشنویسی را از کودکی شروع کرد و به دلیل نبود حضور استاد، به صورت مکاتبه‌ای از شهرستان تفرش با انجمن خوشنویسان ایران تماس داشت و از محضر استاد مسلم این هنرزنده یاد سید حسن می‌رخانی و گاهی از راهنمایی‌های حضوری استاد فتحعلی واشقانی فراهانی بهره می‌برد. بعد از گذراندن دوره خوش در سال ۵۶ به دلایلی تا سال ۶۴ نتوانست خوشنویسی را ادامه دهد اما در همین سال مجددا با راهنمایی استاد واشقانی فراهانی در کلاس‌های ایشان ثبت نام کرد و در سال ۶۵ پس از اخذ مدرک ممتاز در امتحانات دوره مدرسی شرکت کرد و از طرف اساتید بزرگی چون آقایان امیرخانی، اخوین، مرحوم فرادی و خروش پس از مصاحبه به عنوان مدرس رشته نستعلیق انتخاب شد و در سال ۸۹ از طرف شورای ارزشیابی هنری انجمن خوشنویسان ایران به درجه استادی نایل آمد. هم اکنون تعدادی از شاگردان استاد واشقانی به عنوان مدرس انجمن خوشنویسان در حال تدریس هستند.

حسین پرتوی متولد سال ۱۳۲۱ در اردبیل است. وی کودکی خود را در جنوب تهران گذراند. از کودکی عاشق عکاسی بود و بعد از پایان دوره سیکل، تحصیل را‌‌ رها کرد و برای کار به روزنامه کیهان رفت. ابتدا در انبار روزنامه و بعد در آرشیو آن و سپس در لابراتوار این روزنامه مشغول به کار شد. شور و شوقی که او برای فراگیری داشت مسئولین روزنامه را ترغیب می‌کرد که به او کار‌های مهم‌تر بدهند و بالاخره در سن هفده سالگی عکاس بخش ورزشی روزنامه شد. در سال ۱۳۳۸ به صورت حرفه‌ای با عکاسی ورزشی کار خود را شروع کرد. در سال ۱۳۵۶ از انقلاب ایران عکس‌‌های منحصربه فردی تهیه کرد. تعدادی از عکس‌های معروف پرتوی عبارتند از: عکس "بسته شدن فرودگاه توسط نظامیان به فرمان بختیار در ۴ بهمن ۱۳۵۷"، عکس "اعدام سران حکومت پهلوی در دبیرستان‌های علوی و رفاه"، عکس "ورود سید روح‌الله خمینی به ایران در فرودگاه مهرآباد ۱۲ بهمن ۱۳۵۷" و بالاخره، عکس "بیعت همافران ارتش شاهنشاهی با سید روح‌الله خمینی در ۱۹ بهمن ۱۳۵۷".

اوطی سال‌های جنگ ایران و عراق به عنوان دبیر سرویس عکس روزنامه کیهان برگزیده شد. پس از ۳۱ سال خدمت در روزنامه کیهان در ۲۷ شهریور ۱۳۶۸ بازنشسته شد و به دلیل دوستی و علاقه‌ای که به پروفسور حسابی داشت همکاری خود را با بخش فرهنگی بنیاد حسابی آغاز کرد.

هوشنگ سیحون، یکی از مهم‌ترین معماران ایرانی، در۹۳ سالگی و در ۵ خرداد سال۱۳۹۳ به دلیل کهولت سن در ونکوور کانادا درگذشت. از او به عنوان بنیان‌گذار معماری پست مدرنیسم ایران یاد می‌کنند و شاگردانش جزء بهترین معماران ایران هستند.

سیحون، که از او به عنوان "پدر معماری نوین ایران" یاد می‌شود، خالق بناهای ارزشمند بسیاری است که از آن جمله می‌توان به آرامگاه بزرگانی چون خیام، کمال الملک، بوعلی سینا، نادرشاه افشار، کلنل محمدتقی خان پسیان و ده‌ها مقبره و آرامگاه دیگر و نیز طراحی بنای "موزه توس" در سال ۱۳۴۷ و همچنین ساختمان بانک سپه در میدان اما‌م‌خمینی تهران اشاره کرد. او همچنین طراحی ساختمان‌های سازمان نقشه‌برداری کل کشور، کارخانه نخ‌ریسی کوروس اخوان، کارخانه آرد مرشدی، مجتمع آموزشی یاغچی‌آباد، سینما آسیا، سینما سانترال، کارخانه کانادادرای (زمزم فعلی) در تهران و اهواز، کارخانه یخ‌سازی کورس اخوان و طراحی حدود ۱۵۰ پروژه مسکونی را به عهده داشته است.

سیحون در ۳۱ مرداد سال ۱۲۹۹ در تهران، در خانواده‌ای موسیقی‌دان چشم بر جهان گشود. پدربزرگش میرزا عبدالله فراهانی از پیشگامان موسیقی سنتی و معروف به پدر موسیقی سنتی ایران بود. مادرش، از نوازندگان تار و سه‌تار، و نیز دایی او مرحوم احمد عبادی، استاد سه‌تار بود.

سیحون، به مدت ۱۹ سال به تدریس و مدیریت رشته معماری در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران مشغول بود. او بین سال‌های ۱۳۴۱ و ۱۳۴۷ ریاست این دانشکده را به عهده داشت و در این دوران رشته‌های موسیقی و هنرهای نمایشی را به رشته‌های درسی افزود.
سیحون در اوایل دهه ۱۳۳۰ با معصومه نوشین (سیحون)، هنرمند نقاش ازدواج کرد. او در سال ۱۳۵۹ ایران را برای همیشه ترک کرد. او در سال‌های پایانی عمرش در کانادا و آمریکا اقامت داشت. هوشنگ سیحون بیش از دو دهه در ونکوور کانادا زندگی می‌کرد. وی شهروند افتخاری فرانسه هم بود.

این نقاش و پژوهشگر متولد سال ۱۳۳۸ در بهبهان بود. حسینی راد مدرک کار‌شناسی نقاشی خود را از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و مدرک کار‌شناسی ارشد هنرهای تجسمی را از دانشگاه رن ۲ فرانسه و دکترای هنرهای تجسمی را از همین دانشگاه دریافت کرد.

عضویت در هیأت علمی دانشکده هنرهای زیبا، تدریس در دانشگاه‌های مختلف، عضویت در شورای سیاست‌گذاری و هیات انتخاب دومین نمایشگاه طراحی تهران، عضویت در شورای سیاست‌گذاری و هیات انتخاب پنجمین دوسالانه نقاشی ایران، دبیری همایش و عضویت در شورای سیاست‌گذاری و انتخاب نمایشگاه نگاه معنوی، دبیری اولین و دومین نمایشگاه هنر مفهومی ایران و عضویت در شورای سیاست‌گذاری و هیأت انتخاب سومین نمایشگاه هنر جدید، از دیگر فعالیت‌های این هنرمند فقید بود.

حسینی راد سال ۱۳۸۴ نیزبه مدت چند ماه مدیر کل هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران بود.
"خط و سایه‌ها" (مجموعه داستان)، "منظر نقاشی معاصر"، "از باروک تا سوررئالیسم"، "مبانی هنرهای تجسمی" و "یادنامه کمال‌الدین بهزاد" از تالیفات حسینی‌راد است.

منوچهر درفشه از تصویرگران باسابقه کشور به شمار می‌رفت که پس از نورالدین زرین‌کلک و پرویز کلانتری مسئولیت تصویرسازی کتاب‌های درسی را به عهده داشت. از جمله تصویرسازی‌های او می‌توان به روایت منظوم "روباه وخروس" اشاره کرد.

درفشه سال‌های جوانی و تلاش‌های هنری‌اش را در کنار محمد بهرامی در آتلیه پارس سپری کرد، آتلیه‌ای که تصویرگران و گرافیست‌های توانمندی چون علی اکبر صادقی، محمد تجویدی، پرویز کلانتری، مرتضی ممیز، آیدین آغداشلو، علی اصغر معصومی و محمد احصایی در آن کار می‌کردند. او همچنین در مراکزی چون "گالری آپادانا"، "آتلیه پارس"، "کارگاه تبلیغاتی"، "آگهی زیبا"، "انتشارات فرانکلین" و بعد‌ها "کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان" و "سازمان کتاب‌های درسی" حضوری فعال داشت.

علیرضا نوروزی طلب، هنرمند نقاش و استاد دانشگاه تهران که در گروه آموزشی نقاشی و مجسمه‌سازی پردیس‌ هنرهای زیبا تدریس می‌کرد، شامگاه ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ درسن ۶۰ سالگی درگذشت. ظاهراً او مدتی بود که از بیماری قند خون رنج می‌برد.
نورورزی طلب، متولد سال ۱۳۳۳ بود. او درجه دکترای مطالعات عالی نقد هنر، زیبایی‌شناسی و فلسفه هنر، هنر اسلامی و کار‌شناسی ارشد نقاشی خود را از دانشگاه تربیت مدرس اخذ کرده بود.

مقالات و پژوهش‌های متعددی از این چهره دانشگاهی در نشریات مختلف به چاپ رسیده است که از جمله آن‌ها می‌توان به "اصالت متن به مثابه مرجع نقد و تفسیر"، "اصالت زیبایی و انضمامی بودن سوژه در هنر" و "جایگاه هنر اسلامی در جامعه نوین" اشاره کرد.

ژانت لازاریان یکی از قدیمی‌ترین گالری داران ایرانی، چهارم شهریورسال ۱۳۹۳ به علت شدت گرفتن بیماری‌اش در ۷۴ سالگی درگذشت. مراسم تشییع این شخصیت هنری هفتم شهریور انجام شد و پیکر او در آرامستان ارامنه تهران به خاک سپرده شد.

ژانت لازاریان از خانواده‌ای مهاجر ارمنی از اهالی نخجوان در سال ۱۳۱۹ خورشیدی در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در تهران و اصفهان گذراند. سپس در رویال کالج لندن ادامه تحصیل داد. لازاریان در سال ۱۳۴۲ نخستین منتقد موسیقی ایران در مجله فردوسی بود. مقالاتش از سال ۱۳۴۶ در نشریات مهم فرهنگی و هنری منتشر شد. ۱۰ سال مسئول صفحه فرهنگی - هنری روزنامه انگلیسی زبان "تهران ژورنال" بود و در جشنواره‌های مهم فیلم و موسیقی شرکت کردو با گزارش‌ها و مقالات خود علاقه مندان را در جریان تحولات هنری جهان قرار داد.

لازاریان قبل از انقلاب دارای کارت خبرنگاری رسمی بود همکاری وی با روزنامه‌های اطلاعات و تهران ژورنال تا وقوع انقلاب اسلامی و بسته شدت این روزنامه ادامه داشت. از وی دعوت شد تا در زمان برگزاری جشنواره‌های دوبرونیک (یوگسلاوی سابق) و موسیقی معاصر لهستان، علاوه بر روزنامهٔ تهران ژورنال برای رادیو و تلویزیون وخبرگزاری پارس گزارش تهیه کند. در سال ۱۳۷۷ به دعوت کنگره بین‌المللی جهانی زنان ارمنی در پاریس تنها روزنامه نگار ارمنی ایرانی بود که در بخش روزنامه نگاران شرکت کرد. او طی دهه‌های گذشته در ترتیب دادن نمایشگاه‌های خصوصی از نقاشان معاصر پیشگام بود و دبیر نمایشگاه هنرمندان معاصر ارمنستان در موزهٔ هنرهای معاصر تهران در سال ۲۰۰۱ و همچنین موزه ملی ارمنستان بود.

ژانت لازاریان علاوه بر قعالیت‌های هنری و مطبوعاتی در اندیشهٔ تدوین دانشنامه ایرانیان ارمنی بود که سرانجام منتشر شد. او در دوران روزنامه‌نگاری خود مصاحبه‌هایی با شخصیت‌های فرهنگی مانند ویلیام سارویان، کتی برربیان، زوبین مهتا، هربرت فن کارایان، آرام خاچاتوریان، آرنو باباجانیان، امیلی گیلس، پی‌تر بروک و یرژی کرتوفسکی انجام داد. وی مدیر مسئول نگارخانهٔ لازار بود.

علی اکبر زرین مهر، متولد ۱۳۴۰ از مشهد مقدس بود و در کارنامه هنری این هنرمند نامی عضویت در خانه هنرمندان ایران، عضویت در خانه هنرمندان پاریس، عضویت در انجمن خبرنگاران بدون مرز، مؤسس نگارستان توس مشهد و مؤسس انجمن هنرمندان بدون مرز پاریس دیده می‌شود.

زرین مهردر دوره حیاتش در نمایشکاه‌های مختلفی به صورت گروهی و انفرادی آثار خود را به نمایش گذاشته بود و در نقاشی طبیعت آثار بسیار زیبایی را از خود به جای گذاشته است. استاد زرین مهر مهارت خاصی در نقاشی همزمان با پخش موزیک داشت و با حس و حال آهنگ‌های مختلف طرح‌هایی زیبا را با آبرنگ خلق می‌کرد.

"یوسف رضایی" هنرمند نقاشی‌خط درنهم آذر۱۳۹۳ و در سن ۶۲ سالگی در خانه‌اش دچار عارضه سکته قلبی شد و در بیمارستان امام خمینی از دنیا رفت. یوسف رضایی متولد سال ۱۳۳۱ بود که تا به حال نمایشگاه‌های انفرادی متعددی در حوزه نقاشی‌خط برگزار کرده بود‌. او در اولین نمایشگاه انفرادی‌اش جملاتی از زرتشت را نوشته بود و کسی بود که برای اولین‌بار اصطلاحات عامیانه را وارد نقاشی‌خط کرد. از جمله دیگر نمایشگاه‌های رضایی "الله" و "هفت گناه کبیره" بود.

حسن حاضر مشار متولد اول مهر ۱۳۰۲ در رشت بود. این هنرمند گیلانی که سال‌ها به نجاری و ساختن مجسمه‌های چوبی مشغول بود، پس از تصادف توان کار نجاری را ازدست داد و به‌ آموختن نقاشی از دختر نقاشش پرداخت. او آثار خود را که بیشتر شامل مجسمه‌ها و نقاشی‌های چوبی حیوانات بود، کنار خیابان برای فروش عرضه می‌کرد که توسط کامبیزدرم‌بخش- کاریکاتوریست پیشکسوت - کشف و در اوایل دهه ۸۰ به جامعه هنری معرفی شد و در پی آن نمایشگاه‌های متعددی را در گالری‌های گلستان، هما، محجوبی، دی و... برپا کرد. او همچنین در نمایشگاه گروهی هنرمندان خودآموخته در خانه هنرمندان ایران، گالری لاله و موزه هنرهای زیبای کاخ سعدآباد شرکت داشت. این هنرمند در سال‌های اخیر، آثار خود را در موسسه فرهنگی - هنری صبا فرهنگستان هنر خلق و عرضه می‌کرد.

این هنرمند نزد علی اکبر کاوه و غلامحسین امیرخانی شاگردی کرد و از ویژگی‌های او نوشتن خطوط نستعلیق و شکسته نستعلیق با هر دو دست و همچنین آینه نویسی بود. او پس از حادثه‌ای که منجر به شکسته شدن دست راستش شده بود، تا سال‌ها با دست چپ خوشنویسی کرد و در آینه نویسی که نوعی خط تزیینی است و از چپ به راست نوشته می‌شود، مهارت داشت.