حقوق بشر چیست؟ - نسخه‌ی قابل چاپ +- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum) +-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40) +--- انجمن: فرهنگی (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=35) +--- موضوع: حقوق بشر چیست؟ (/showthread.php?tid=215082)

حقوق بشر چیست؟ - L²evi - 14-03-2015 تعریف حقوق بشر پژوهشگران حوزه حقوق بشر، تعریف های گوناگونی از حقوق بشر ارائه کرده اند، ولی در نگاهی کلی می توان گفت: حقوق بشر، آزادی ها، مصونیت ها و منافعی است که از راه ارزش های پذیرفته شده معاصر، تمام انسان ها باید قادر به ادعای آن باشند و این حقوق بنیادین، طبیعی اند. به عبارت دیگر، همه افراد از این نظر که انسان اند، از حداقل حقوقی برخوردارند که ربطی به کشور، مذهب، نژاد یا جنس شان ندارد. دولت ها هم در روابط بین الملل میل دارند که این حداقل حقوق را رعایت کنند. روند شکل گیری حقوق بشر پژوهش های تاریخی نشان می دهد که باور به برخی از حقوق فطری و طبیعی برای بشر، از گذشته های بسیار دور وجود داشته است. شاید بتوان گفت از هنگامی که قدرتمندان، خودسری پیشه کردند و بر ضعیفان جامعه ظلم روا داشتند، اندیشه حقوق بشر برای مقابله با ستم و بی عدالتی شکل گرفت و هدف آن تأمین حداقل حقوق برای افراد جامعه بود. به عبارت دیگر، از همین نقطه بود که حقوق بنیادین انسانی همچون: حق حیات، حق کرامت، حق آموزش و پرورش، حق آزادی مسئولانه و حق برابری در برابر حقوق و قوانین پدید آمد تا نظم و آرامش را برای جامعه انسانی به ارمغان آورده، حیات مطلوب انسانی را تأمین کند. جنگ جهانی و پدیده حقوق بشر شاید حقوق بشر، انسانی ترین پدیده مدرن باشد. زمانی که غرب از جنگ به ستوه آمد و خسته بر ویرانه ها زانو زد و سرنوشت غم انگیز خود را نگریست، تنها روشی که می توانست میثاقی برای همه انسان ها فارغ از همه تفاوت ها باشد، حقوق بشر بود. لذا غرب در آن روز نیازمند بود حقوق بشر را به مثابه روشی برای صلح و امنیت به کار گیرد. بر همین اساس در میثاق جامعه ملل و منشور ملل متحد، توجه ویژه ای به مفهوم حقوق بشر مبذول گردید. سرانجام اعلامیه جهانی حقوق بشر در دهم سپتامبر 1948 میلادی از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. بنابراین، خرابی های ناشی از جنگ جهانی اول و دوم، حقوق بشر را با اهمیت جلوه داده، آن را در رأس برنامه های سازمان ملل متحد و پژوهشگران این حوزه قرار داد. مضمون اعلامیه حقوق بشر حقوق دانان کشورهای مختلف، اعلامیه حقوق بشر را پس از دو سال تدوین و به زبان های گوناگون ترجمه کردند. این اعلامیه یک مقدمه و سی ماده دارد و به مجموعه ای از حقوق انسانی توجه کرده که شامل حقوق مدنی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی می شود. همچنین در مقدمه اعلامیه، بر وحدت خانواده بشری، کرامت و ارزش انسان، حقوق اساسی زن و مرد، نتایج ویرانگر بی اعتنایی به حقوق بشر و... تأکید شده است. در ماده یک اعلامیه به سه اصل بنیادین حقوق بشر، یعنی آزادی، برابری و برادری توجه، و بر اصل عدم تبعیض پافشاری شده است. قابل یادآوری است که در کمیسیون تدوین اعلامیه حقوق بشر که متشکل از هجده عضو بود، چهار کشور اسلامی ترکیه، مصر، لبنان و پاکستان نیز حضور داشتند. مدعیان دروغین حقوق بشر در شرایطی کاملاً انسانی پدیدآمد و بر پایه عقلانیت بشر به بار نشست و کشورهای مختلف باتفاوت نگرش ها آن را چون ضرورتی انکارناپذیر پذیرفتند. اما امروزه غرب و آمریکا از این پدیده سوءاستفاده می کنند؛ به گونه ای که سازمان «سیا» در سطح بین المللی، مأمور طرح های سرّی و خراب کارانه بر ضد دولت های مستقل جهان بوده، و سازمان f.b.i در داخل آمریکا مأمور برخوردهای تبعیض آمیز با اقلیت های سیاه پوست و مسلمان است. این پدیده به ویژه پس از حادثه یازده سپتامبر فزونی یافته و مسلمانان در این کشور آزار و اذیت می شوند. بنابراین، امروزه آمریکا و غرب با همه شعارها و تبلیغاتشان در دفاع از حقوق بشر، فقط مدعیانی دروغین بیش نیستند. حمایت آمریکا از رژیم اشغالگر قدس و کشتار بی رحمانه مردم مظلوم فلسطین به دست صهیونیست ها، و جنایات سربازان این کشور در عراق و افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم، از نمونه های عینی و ملموس نقض حقوق بشر به دست آمریکاست. حقوق بشر در اندیشه اسلامی ارزش های اخلاقی و حمایت از کرامت انسانی در فرهنگ و سنت دینی ریشه ای عمیق دارد؛ چنانکه کوشش پیامبران و پیشوایان دینی برای دفاع از حقوق اساسی و کرامت انسان بوده، و ادیان الهی این حقوق را ناشی از اراده الهی و لازمه کرامت انسانی می دانند. بر این اساس، اندیشه حقوق بشر در اسلام مبتنی بر تفکر توحیدی است. بر خلاف غرب که اندیشه حقوق بشر را در تفکر اومانیسم (انسان گرایی) می داند و همین مسئله، حقوق بشر اسلامی را از حقوق بشر غربی متمایز می سازد. از دیدگاه اسلام، حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آنِ خداوند، و هدف خلقت، تکامل آدمی و توجه او به مبدأ هستی است؛ در حالی که غرب امروزه این اهداف را به کلی فراموش کرده است. اسلام حقوق بشر را لازمه کرامت انسان می داند؛ زیرا در اندیشه دینی انسان جانشین خداوند در زمین معرفی شده و از این منظر سزاوار تکریم است. حقوق بشر و اصول اساسی اسلام اصولی که امروزه ارکان حقوق بشر را تشکیل می دهند، از قبیل آزادی، برابری، برادری، صلح و امنیت، جزء اصول اساسی اسلام به شمار می آیند. اسلام همواره بر کرامت انسان تأکید داشته و او را شایسته مقام خلیفگی معرفی کرده است. همچنین از نظر اسلام، همه انسان ها آزاد آفریده شده اند و حق دارند آزاد زندگی کنند. اسلام با بازداشت بدون مجوز، شکنجه، آزار و هتک حرمت انسان ها مخالف است و آزادی اندیشه، بیان، عقیده، تشکیل اجتماعات و... را به شرط اینکه نظم وامنیت جامعه اسلامی را برهم نزند به رسمیت می شناسد. همین گونه دین اسلام بر برابری تأکید می ورزد؛ زیرا در اسلام برابری از اصل توحید ریشه می گیرد. بر این اساس، اسلام هرگونه تبعیض ناشی از تفاوت رنگ ها، زبان ها و نژادها را نفی می کند. در دین مقدس اسلام همه انسان ها در رسیدن به قرب الهی و سعادت مساوی اند و حقوق اجتماعی یکسانی دارند. سوء استفاده از حقوق بشر حقوق بشر، روشی است تا انسان پاسداری شود و حرمت او محفوظ بماند. برابری و مساوات انسان ها، مهم ترین دستاوردی است که حقوق بشر بر آن سامان یافته است. اما متأسفانه در حال حاضر کشورهای قدرتمند در صدد سوءاستفاده از این پدیده انسانی هستند. در شرایط حاضر نظام سیاسی غرب به دنبال برتری جویی و سلطه انسان غربی بر جهان است و بر همین اساس، در زمینه حقوق بشر برخورد دوگانه از خود نشان می دهد. امروزه ظلم، تبعیض و بی عدالتی در کشورهای عقب مانده، از این برخورد دوگانه غرب و به ویژه ایالات متحده امریکا سرچشمه می گیرد. کدام حقوق بشر؟ امروزه تنیدگی حقوق بشر با قدرت، گفتمان غربی آن را بر دیگر گفتمان ها برتری داده و جهان شمولی آن را بی اعتبار ساخته است. حقوق بشر همراه با قدرت، چنین نشان می دهد که آنچه بیان می کند حق است، آنچه می اندیشد حق است و آنچه می خواهد حق است و حق این است که دیگران اینها را حق بدانند. از سوی دیگر، در زمینه حقوق بشرِ همراه با قدرت، حق «وتو» پدید می آید. در حقوق بشرِ همراه با قدرت، آمریکا مجاز است بدون هماهنگی سازمان ملل به عراق حمله کند؛ اسرائیل می تواند از نظارت در امان بماند؛ آمریکا می تواند در گوانتانامو خارج از تمام معاهدات، با اسیران رفتار کند؛ فرانسه می تواند حق زنان مسلمان و آزادی بیان آنان را نادیده بگیرد. در اینجاست که ناامیدانه می پرسیم: کدام حقوق بشر؟ حقوق بشر غربی و چالش ها اندیشه حقوق بشر در غرب، مبتنی بر اندیشه انسان مداری است و دفاع از منافع فرد، جزء اصول اساسی آن به شمار می آید. غرب با جدایی دین و اخلاق از حوزه اجتماع و سیاست، انسان را همه کاره و قدرت و اراده او را بی رقیب تلقی می کند. اما این اندیشه اکنون به اوج بحران خود رسیده و نمی تواند پاسخگوی نیازها و معضلات جامعه باشد. اکنون در جوامع غربی، کم معنا شدن مفهوم خانواده، تولید خانواده های مجازی، کودکان بی ریشه و گسترش ایدز، محصول آزادی جنسی و حاکم نبودن ارزش های اخلاقی است. بنابراین، دفاع از منافع فرد در سایه حقوق بشر و بی توجهی به منافع جمعی و اخلاق اجتماعی، غرب را به بحران انداخته است. این موضوعات نشان می دهد که غرب در زمینه حقوق بشر نیازمند بازنگری جدی و اساسی است. RE: حقوق بشر چیست؟ - L²evi - 18-04-2015 اعلامیه جهانی حقوق بشر ماده 1 تمام افراد بشر آزاد به دنیا می آیند و از لحاظ حیثیت و حقوق با هم برابرند . همه دارای عقل و وجدان می باشند و باید نسبت به یکدیگر با روح برادری رفتار کنند . ماده 2 هر کس می تواند بدون هیچ گونه تمایز ، خصوصا از حیث نژاد ، رنگ ، جنس ، زبان ، مذهب ، عقیده سیاسی یا هر عقیده دیگر و همچنین ملیت ، وضع اجتماعی ، ثروت ، ولادت یا هر موقعیت دیگر ، از تمام حقوق و کلیه آزادی هایی که در اعلامیه حاضر ذکر شده است ، بهره مند گردد. به علاوه هیچ تبعیضی به عمل نخواهد آمد که مبتنی بر وضع سیاسی ، اداری و قضایی یا بین المللی کشور یا سرزمینی باشد که شخص به آن تعلق دارد . گواه این کشور مستقل ، تحت قیمومیت یا غیر خود مختار بوده یا حاکمیت آن به شکل محدودی شده باشد. ماده 3 هر کس حق زندگی ، آزادی و امنیت شخصی دارد . ماده 4 احدی را نمی توان در بردگی نگه داشت و داد و ستد بردگان به هر شکلی که باشد ممنوع است. ماده 5 احدی را نمی توان تحت شکنجه یا مجازات یا رفتاری قرار داد که ظالمانه و یا بر خلاف انسانیت و شئون بشری یا موهن باشد. ماده 6 هر کس حق دارد که شخصیت حقوق او در همه جا به عنوان یک انسان در مقابل قانون شناخته شود. ماده 7 همه در برابر قانون ، مساوی هستند و حق دارند بدون تبعیض و بالسویه از حمایت قانون برخوردار شوند.همه حق دارند در مقابل هر تبعیضی که ناقض اعلامیه حاضر باشد و بر علیه هر تحریکی که برای چنین تبعیضی به عمل آید به طور تساوی از حمایت قانون بهره مند شوند. ماده 8 در برابری اعمالی که حقوق اساسی فرد را مورد تجاوز قرار بدهد و آن حقوق به وسیله قانون اساسی یا قانون دیگری برای او شناخته شده باشد ، هر کس حق رجوع به محاکم ملی صالحه دارد . ماده 9 احدی نمی تواند خود سرانه توقیف ، حبس یا تبعید بشود. ماده 10 هر کس با مساوات کامل حق دارد که دعوایش به وسیله دادگاه مساوی و بی طرفی ، منصفانه و علنا رسیدگی بشود و چنین دادگاهی درباره حقوق و الزامات او یا هر اتهام جزایی که به او توجه پیدا کرده باشند، اتخاذ تصمیم بنماید. ماده 11 1- هر کس به بزه کاری متهم شده باشد بی گناه محسوب خواهد شد تا وقتی که در جریان یک دعوای عمومی که در آن کلیه تضمین های لازم برای دفاع از تامین شده باشد ، تقصیر او قانونا محرز گردد. 2- هیچ کس برای انجام یا عدم انجام عملی که در موقع ارتکاب ، آن عمل به موجب حقوق ملی یا بین المللی جرم شناخته نمی شده است محکوم نخواهد شد . به همین طریق هیچ مجازاتی شدیدتر از آنچه که در موقع ارتکاب جرم بدان تعلق می گرفت درباره احدی اعمال نخواهد شد. ماده 12 احدی در زندگی خصوصی ، امور خانوادگی ، اقامتگاه یا مکاتبات خود نباید مورد مداخله های خود سرانه واقع شود و شرافت و اسم و رسمش نباید مورد حمله قرار گیرد . هر کس حق دارد که در مقابل این گونه مداخلات و حملات ، مورد حمایت قانون قرار گیرد. ماده 13 1- هر کس حق دارد که در داخل هر کشوری آزادانه عبور و مرور کند و محل اقامت خود را انتخاب نماید. 2- هر کی حق دارد هر کشوری و از جمله کشور خود را ترک کند یا به کشور خود باز گردد. ماده 14 1- هر کس حق دارد در برابر تعقیب ، شکنجه و آزار ، پناهگاهی جسنجو کند و در کشورهای دیگر پناه اختیار کند. 2- در موردی که تعقیب واقعا مبتنی به جرم عمومی و غیر سیاسی و رفتارهایی مخالف با اصول و مقاصد ملل متحد باشد ، نمی توان از این حق استفاده نمود. ماده 15 1- هر کس حق دارد ، که دارای تابعیت باشد. 2- احدی را تمی توان خود سرانه از تابعیت خود یا از حق تغییر تابعیت محروم کرد. ماده 16 1- هر زن و مرد بالغی حق دارند بدون هیچ محدودیت از نظر نژاد ، ملیت ، تابعیت یا مذهب با هم دیگر زناشویی و هنگام انحلال آن ، زن و شوهر در کلیه امور مربوط به ازدواج دارای حقوق مساوی می باشند. 2- ازدواج باید با رضایت کامل و آزادانه زن ومرد واقع شود. 3- خانواده رکن طبیعی و اساسی اجتماع است و حق دارد از حمایت جامعه و دولت بهره مند شود. ماده 17 1- هر شخص ، منفردا یا به طور اجتماعی حق مالکیت دارد. 2- احدی را تمی توان خود سرانه از حق مالکیت محروم نمود. ماده 18 هر کس حق دارد که از آزادی فکر ، وجدان و مذهب بهره مند شود .این حق متضمن آزادی تغییر مذهب یا عقیده و ایمان می باشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است . هرکس می تواند از این حقوق یا مجتمعاً به طور خصوصی یا به طور عمومی بر خوردار باشد. ماده 19 هر کس حق آزادی عقیده وبیان دارد و حق مزبورشامل آن است که از داشتن عقاید خود بیم و اضطرابی نداشته باشد و در کسب اطلاعات و افکار و در اخذ و انتشار آن ، به تمام وسایل ممکن و بدون ملاحضات مرزی، آزاد باشد. ماده 20 1- هرکس حق دارد آزادانه مجامع و جمعیت های مسالمت آ میز تشکیل دهد. 2- هیچ کس را تمی توان مجبور به شرکت در اجتماعی کرد. ماده 21 1- هر کس حق دارد که در اداره امور عمومی کشور خود ، خواه مستقیما و خواه با وساطت نمایندگانی که آزادانه انتخاب شده باشد شرکت جوید. 2- هر کس حق دارد با تساوی شرایط ، به مشاغل عمومی کشور خود نایل آید. 3- اساس و منشا قدرت حکومت ، اراده مردم است . این اراده باید به وسیله انتخاباتی ابراز گردد که از روی صداقت و به طور ادواری ، صورت پذیرد .انتخابات باید عمومی و با رعایت مساوات باشد و با رای مخفی یا طریقهای نظیر آن انجام گیرد که آزادی رای تامین نماید. ماده 22 هر کس به عنوان عضو اجتماع حق امنیت اجتماعی دارد و مجاز است به وسیله مساعی ملی و همکاری بین المللی ، حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی خود را که لازمه مقام و نمو آزادانه شخصیت اوست با رعایت تشکیلات و منابع هر کشور به دست آورد. ماده 23 1- هر کس حق دارد کار کند. کار خود را آزادانه انتخاب نماید ، شرایط منصفانه و رضایتبخشی برای کار خواستار باشد و در مقابل بیکاری مورد حمایت قرار گیرد. 2- همه حق دارند که بدون هیچ تبعیضی در مقابل کار مساوی ، اجرت مساوی دریافت دارند. 3- هر کس که کار میکند به مزد منصفانه و رضایت بخشی ذیحق می شود که زندگی او و خانواده اش را موافق شئون انسانی تامین کند و آن را در صورت لزوم با هر نوع وسایل دیگر حمایت اجتماعی، تکمیل نماید. 4- هر کس حق دارد که برای دفاع از منافع خود با دیگران اتحادیه تشکیل دهد و در اتحادیه ها نیز شرکت کند. ماده 24 هر کس حق استراحت و فراغت و تفریح دارد و به خصوص به محدودیت معقول ساعات کار و مرخصی های ادواری ، با اخذ حقوق ذیحق می باشد. ماده 25 1- هرکس حق دارد که سطح زندگی او ، سلامتی و رفاه خود و خانواده اش را از حیث خوراک ومسکن ومراقبتهای طبی و خدمات لازم اجتماعی تامین کند و همچنین حق دارد که در مواقع بیکاری ، بیماری ، نقص اعضا ، بیوگی ، پیری یا در تمام موارد دیگری که به علل خارج از اراده انسان ، وسایل امرار معاش از بین رفته باشد از شرایط آبرومندانه زندگی برخوردار شود. 2- مادران وکودکان حق دارند که از کمک و مراقبت مخصوصی بهره مند شوند . کودکان چه براثر ازدواج و چه بدون ازدواج به دنیا آمده باشند ، حق دارند که همه از یک نوع حمایت اجتماعی برخوردار شوند. ماده 26 1- هر کس حق دارد که از آموزش و پرورش بهره مند شود . آموزش و پرورش لااقل تا حدودی که مربوط به تعلیمات ابتدایی و اساسی است باید مجانی باشد . آموزش ابتدایی اجباری است . آموزش حرفه ای باید عمومیت پیدا کند و آموزش عالی باید با شرایط تساوی کامل ، به روی همه باز باشد تا همه ، بنا به استعداد خود بتواند از آن بهره مند گردند. 2- آموزش و پرورش باید به طوری هدایت شود که شخصیت انسانی هر کس را به حد اکمل رشد آن برساند و احترام حقوق و آزادی های بشری را تقویت کند . آموزش و پرورش باید حسن تفاهم ، گذشت و احترام عقاید مخالف و دوستی بین تمام ملل و جمعیت های نژادی یا مذهبی و همچنین توسعه فعالیت های ملل متحد را در راه حفظ صلح ، تسهیل نماید. 3- پدر و مادر در انتخاب نوع آموزش و پرورش فرزندان خود نسبت به دیگران اولویت دارند. ماده 27 1- هر کس حق دارد در زندگی فرهنگی اجتماع شرکت کند ، از فنون و هنرها متمتع گردد و در پیشرفت علمی و فوائد آن سهیم باشد. 2- هر کس حق دارد از حمایت منافع معنوی و مادی آثارعلمی ، فرهنگی یا هنری خود برخوردار شود. ماده 28 هر کس حق دارد برقراری نظمی را بخواهد که از لحاظ اجتماع و بین المللی ، حقوق و آزادی هایی راکه در این اعلامیه ذکر گردیده ، تامین کند و آنها را به مورد عمل بگذارد. ماده 29 1- هرکس در مقابل آن جامعه ای وظیفه دارد که رشد آزاد کامل شخصیت او را میسر سازد. 2- هر کس در اجرای حقوق و استفاده از آزادی های خود ، فقط تابع محدودیت هایی است که به وسیله قانون ، منحصرا به منظور تامین شناسایی و مراعات حقوق و آزادی های دیگران و برای مقتضیات صحیح اخلاقی و نظم عمومی و رفاه همگانی ، در شرایط یک جامعه دموکراتیک وضع گردیده است. 3- این حقوق و آزادی ها ، در هیچ موردی نمی تواند بر خلاف مقاصد و اصول ملل متحد اجرا گردد. ماده 30 هیچ یک از مقررات اعلامیه حاضر نباید طوری تفسیر شود که متضمن حقی برای دولتی یا جمعیتی یا فردی باشد که به موجب آن بتواند هر یک از حقوق و آزادی های مندرج در اعلامیه را ازبین ببرد ویا در آن راه فعالیتی بنماید.