فرهنگ واژگان نوروز - نسخه‌ی قابل چاپ +- انجمن های تخصصی فلش خور (http://www.flashkhor.com/forum) +-- انجمن: علم، فرهنگ، هنر (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=40) +--- انجمن: فرهنگی (http://www.flashkhor.com/forum/forumdisplay.php?fid=35) +--- موضوع: فرهنگ واژگان نوروز (/showthread.php?tid=213099)

فرهنگ واژگان نوروز - L²evi - 27-02-2015 خوان نوروزی که به هنگام سال گشت پهن می کنند ، برخی گفته اند بنیاد آن هفت شین بوده است و شمع و شهد و شراب و شربت هم از آن بوده ولی این واژه ها تازی ست و در هفت شین پارسی جایی نداشته ! برخی از مردم در کنار هفت سین ، هفت شین هم می اندازند. یک نگره ی دیگر ، هفت سین را هفت چین یا هفت چیدنی می داند و نگره ی دیگری هفت سبزه و سدیگر آن را هفت سینی می داند ! شماره ی هفت ، اشو و ورجاوند است و در دین ها جایگاه بالایی دارد ؛ مانند هفت آسمان ، هفت خان رستم ، هفت امشاسپندان و … پیش نهاد هایی برای خوان نوروزی هفت سین : ۱ – سبزه ، ۲- سپند ، ۳- سپندار (شمع) ، ۴- ستر (سکه) ، ۵- سرکه ، ۶- سماک ، ۷- سمنو ، ۸- سنجد ، ۹- سیب و ۱۰- سیر هفت شین : شب افروز (شمع) ، ۱۱- شانه ، ۱۲- شایه (میوه) ، ۱۳- شیرینی ، ۱۴- شاهنامه ، ۱۵- شیر ، ۱۶- شکر ، ۱۷- شاه بو (عود) ، ۱۸- شب چره (آجیل) ، درکنار ِ ، ۱۹- ماهی ، ۲۰- نسک (کتاب) ، ۲۱- آیینه ، ۲۲- انار ، ۲۳- تخم مرغ ، ۲۴- عروسک خواجه پیروز ، ۲۵- نارنج ، ۲۶- نان نمادها : سبزه: سبزه از گندم یا جو درست می شود که خوراک آدمی ست و هم نماد خجستگی و فزونی ، شادی و سرسبزی است . سه سبزه به نشانه ی گفتار نیک کردار نیک و اندیشه ی نیک در خوان می گذارند. اسپند: اسپند { به چم ِ مقدس } زداینده ی چشم بد و رشگ ورز سپندار: شمع ، شب افروز { برای هفت شین ! } نماد روشنایی و تابش آتش سِتِر: سکه ، نماد خجستگی و سرشاری ِ کیسه سرکه: نماد شکیبایی / برای پاکیزگی و گندزدایی سماک: سماق / به رنگ خورآمد ِ (طلوع) خورشید است و نماد آغاز دوباره سمنو: سمنو از جوانه ی گندم درست می شود که نماد خوبی برای زایش و باروری گیاهان است سنجد: بوی و برگ و شکوفه ی درخت آن انگیزه ی دلباختگی است سیب: نمادی از زایش و باروری و همچنین دلباختگی سیر: دارویی برای تن درستی آجیل: نماد خجستگی و بالندگی آیینه: نماد به خویشتن نگریستن انار: از درختان ورجاوند از بهر رنگ سبز تند برگ ها و همچنین گل و غنچه ی آن که مانند آتش دان است تخم مرغ: نمادی از زهک (نطفه) و نژاد خواجه پیروز: حاجی فیروز / به سان عروسک در خوان هفت سین گذاشته می شود شایه: میوه / نماد بالش و باروری شیرینی: شیرین کامی در روز های سال ماهی: در آب که نشانه ی روشنی دل است که نماد ایزد بانوی نیرومند آب ها آناهیتا می باشد که جایگاه بسیار والا در ایزدان ایران باستان دارد . آناهیتا: ایزد بانوی دلباختگی ، باروری ، آب و پیروز مندی است نارنج: نارنج شناور در میان آب نماد زمین بر روی آب است . در میتخت (Myth) آفرینش آمده است که پروردگار آب را آفرید سپس خدای گاه خود را بر آن بنیاد نهاد نان: نماد روزی نسک: کتاب / مسلمانان قرآن می گذارند و زرتشتیان اوستا ، برخی از مردم نیز در کنار نسک ورجاوند ، دیوان حافظ و شاهنامه ی فردوسی نیز می گذارند / نماد یاد خدا