دانستنی های هیپ هاپی - نسخه‌ی قابل چاپ

(Commercial Hip Hop)
کامرشیال هیپ هاپ - هیپ هاپِ بازرگانی

رپ به عنوانِ جنبشِ هنری سالها پیش به وسیلهٔ یه سری اهدافِ مشخص مثه (اعتراضِ سیاسی اجتماعی) کارِ خودش رو شروع کرد، اما به مرورِ زمان این اهداف تغییر کردن و رپ کشیده شد به سمتِ صنعتی شدن... خیلی از بزرگان و پایه گذاران هیپ هاپ اصلی ترین دلیلِ افت و عقبگردِ رپِ آمریکا رو صنعتی شدنش میدونن. هدفِ اصلی رپرهایِ بازاری که اکثرا زیرِ نظرِ لیبل هایِ بزرگ هستن درآمدزایی از طریقِ هیپ هاپ هست... فروشِ آلبوم و محصولاتی مثه پوشاک رو میشه راهی برایِ کسبِ در آمد دونست.....

لیبل به عنوانِ برند و کمپانی وظیفه بازار یابی ، تبلیغ و فروشِ بیشتر اثرِ رپری رو داره که باهاش قرارداد بسته..... تو رپِ فارسی متاسفانه لیبل فقط یه اسم و تشکلِ بی کاربرد محسوب میشه.....

[b]از اونجایی که اصلی ترین هدفِ کامرشیال هیپ هاپ در آمد زایی هست، کمتر به محتوا و پیامِ آهنگ ها حساسیت نشون داده میشه، آهنگ های بازاری رو می شه بی محتوا دونست، با موضوعاتِ خیلی سطحی مثه ، پارتی، مواد و[/b][b]...[/b]..

[b]از اونجایی که هنوز رپِ ایران جریانِ زیر زمینی محسوب میشه خوشبختانه شاهده این پدیده نیستیم تو رپِ فارسی، و میشه جریانِ حالِ حاضرِ رپِ ایران رو مقایسه کرد باunderground هیپ هاپ یا حتا جریانِ هیپ هاپِ آمریکا در اوایلِ دههٔ ۹۰ میلادی.....

سالِ ۲۰۰۹ تو لیستِ ۵۰ پولدارِ آمریکا اسمِ رپری مثه 50 سنت بالاتر از اوباما در رتبهٔ ۴۹ــــمین فردِ پولدارِ آمریکا قرار گرفته بود، این نشون دهندهٔ وسعتِ صنعتِ موسیقی و مخصوصاً رپ تو بازارِ آمریکا هست و متاسفانه دلیلِ محکمی برایِ ادامهٔ راهِ بازاری شدنِ رپ هست[/b].....

Lil Wayne, Jay z, Kanye West, 50 cent, Drake از جمله رپرهایِ کامرشیال هستن.

(Underground Hip Hop)
هیپ هاپ زیرزمینی
(Independent Artist)
هنرمندِ مستقل

هیپ هاپ زیرزمینی به عنوان یک فرهنگ و نه تنها یک سبک موسیقی تعریف شده. داستانِ هیپ هاپِ زیرزمینی و رپرهای مستقل دقیقا برعکس جریانِ رپ بازرگانی هست، رپی که توش محتوا و پیام فدایِ پول و بیزینس نشده. رپِ زیرزمینی رو میشه بازموندهٔ رپِ اصیل دونست... رپرهای زیرزمینی مستقل و بدونِ حمایتِ مالیِ لیبل های بزرگ کار میکنن و برایِ فروش اثر یا محصولات مستقل و تحتِ نظرِ خودشون عمل میکنن. رپر هایِ زیرزمینی دقیقا مثه رپِ فارسی آهنگ ها و آلبوم هایِ خودشون رو از طریقِ اینترنت پخش میکنن و برای طرفدارهایی که قصدِ حمایت دارن از وبسایت هایی مثه: CDbaby برایِ فروش استفاده میکنن.
اصلی ترین عنصرِ هیپ هاپِ زیرزمینی رو میشه تاثیرگذاری و ارتباطی که بینِ اثرِ رپر و شنونده بر قرار میشه دونست.
[b]خیلی از رپرهایِ زیرزمینی به وسیلهٔ هیپ هاپ موفق و تاثیرگذار در ارتباط با مسائل مربوط به عدالت اجتماعی، مسائلِ جهانی و سیاسی و آگاهی جمعی شدن. ضربان در هیپ هاپ زیرزمینی اغلب تلفیقی از حلقه های نمونه برداری شده[/b][b] (Looped Sampling) [/b][b]از تمام سبکهای موسیقی، از جمله کلاسیک، جاز، فانک و راک مشخص میشه. [/b]
Immortal Technique, The Roots, Vinnie Paz, Brother Ali, Cannibal, از جمله رپرهایِ مستقل و زیرزمینی هستن.

[b]Overrated VS Underrated Rappers[/b]

Overrated: زیاد براور کردن، اغراق

تو رپِ فارسی و جهان یه دسته از رپرها بیشتر از توانایی و استعدادشون موردِ تعریف و اغراق قرار گرفته میشن. دلیل های مختلفی باعث میشه همچین تصویری تو ذهنِ شنونده شکل بگیره مثه حمایت، تعریف و تمجیدِ بیش از حدِ سایت ها، همکاری با اسم هایِ بزرگ و زیرِ پرچمِ گروه و تشکل های اسمیِ رپِ فارسی فعالیت کردن. مخاطب ها هم نقشِ مهم و تاثیرِ زیادی میتونن تو این روند داشته باشن، برایِ مثال آخرین آهنگِ هیچکس میتونه یه نمونه از اغراق و مبالغه نسبت به داریوش رپرِ مهمانِ این آهنگ باشه. بحثِ سلیقه و برداشتِ شخصی مخاطب کاملا قابلِ احترام بوده و هست، ولی انتظار میره شنونده های حرفه ای رپِ فارسی قدرتِ تشخیصِ کار خوب از بد رو داشته باشن. این تعریف و تمجید ها باعث میشه قدرتِ انتقاد پذیریِ رپر ها رو پایین بیاره و به قولِ معروف دچارِ غرورِ کاذب بشن.

پایا، تهم، تهی و... از جمله رپر های Overrated رپ فارسی هستن

Underrated: ناچیز شمردن، دستِ کم گرفتن

این دسته از رپر ها مستعد، با انگیزه و دانشِ بالا نسبت به رپ هستند که اون جور که باید و شاید موردِ توجه قرار گرفته نمیشن. رپرهایی که دسته کم گرفته میشن از حداقل حمایتِ رسانه هایِ رپِ فارسی بهره میبرن و مقیاسِ اعتبار نسبت به توانی بسیار نادرستی دارن. این دسته از رپرها اغلب بخاطر فعالیت بر خلافِ جریان و ترجیحِ مخاطبِ خاص به عام کمتر موردِ توجه و حمایت قرار گرفته میشن.
فرشاد گوستی، ساتراپ، ساچمه و... از جمله رپر هایِ Underrated رپِ فارسی هستن

Old School Hip Hop

[b]اولد اسکول هیپ هاپ یا رپِ قدیمی مرتبط هست به موجِ اولِ جنبشِ هیپ هاپ به عنوانِ یه فرهنگ، که حدودا بینِ سالهایِ [/b][b]۱۹۷۸[/b][b] تا ۱۹۸۷ با استایلِ منحصر به فرد خودش شکل گرفت . پایه و اساسِ رپ سنتی تشکیل شده از ضربان (ضرباهنگ) دیسکو. بعد از دههٔ ۸۰ با کمک و پیشرفت تجهیزاتِ موسیقی تکامل و ترکیب داده شد با تکنو و در نهایت الکترو هاپ توسعه پیدا کرد.

دیسکو بیت (Disko): همونطور که از اسمش معلومه طبیعتِ این سبک مرتبط با رقص و دیسکو (گرایش به رقص) هست که اصالت آفریقایی/امریکایی داره... دیسکو بیت تلفیقی از سبک فانک (Funk) و سول (Soul) که البته خیلی ساده و مبتدیانه دنبال میشده اون زمان هست. استرینگ، هورن و پیانو از جمله معدود ساز هایِ دیسکو بیت هستن که همراه میشن با ریتم و ضربِ ثابت و تکرار شده.

تکنو (Techno): این اون تکنو نیست که اکثرا با سبکِ الکترونیک و دنس اشتباه میگیرنش... تکنو مبتنی بر موسقیِ سینت سایزر (synthesizer) و ترکیب کننده هست... ابزار الکترونیکی قادر به تولید طیف گسترده ای از صداها هست. synthesizer تقریبا میشه گفت ورژنِ قدیمی کی بردهای امروزی هست...

الکترو هاپ: یکی از زیر شاخه ها و ژانر های هیپ هاپ که تلفیق شده با موسیقیِ الکترو و الکترونیکا. از مشخصاتِ الکترو هیپ هاپ تو زمینهٔ اولد اسکول استفاده از بیس و ضرب هایِ خیلی قوی هست که میشه گفت محورِ اصلی رپِ اون دوران بوده. به کمکِ synthesizer ضرب و ریتم آهنگ رو از بیت باکس میگرفتن و پیادش میکردن رو بیت.

نقشِ دیجی DJ به عنوان یکی از ۴تا شاخهٔ اصلی هیپ هاپ خیلی مهم بوده چون در واقع موسیقی جدیدی (آهنگ سازی) تولید نمیشده و فقط میکس و تلفیقی از سبک هایِ مختلف بیت هایِ رپ رو شکل میداد. اولد اسکول کاملا کلام محور بوده، بر عکسِ امروز که تورهایِ خیلی زیادی باعث موفقیت و موردِ توجه قرار گرفتننِ اثر یا رپری میشه.بخاطر تغییرِ سبک و ذائقه و همینطور پیشرفتِ تجهیزاتِ موسیقی طبیعتا دیگه اثری از رپِ سنتی تو مارکتِ جهانی نیست ، اگرم باشه انگشت شمار هستن... همین تغیرات و ذائقهٔ مخاطب موجِ دوم رپ و زیر شاخه*هایِ جدیدی رو شکل داده که اسمش نیو اسکول (New School) هست...

نمونهٔ فارسی: در حالِ حاضر تنها نمونهٔ فارسی از سبکِ اولد اسکول که من حضورِ ذهن دارم آهنگِ هدف از یاس، دیروز تا امروزاز پیشرو، ابلیس، تتلو و تیغه هست... این دوتا آهنگ رو حتما گوش بدین، ضربِ کار، نحوهٔ اجرا، کوبیدنِ قافیه رو ضرب و لاین هایِ آهنگ سازی فکر کنم براتون کاملا شفاف بشه تعریفِ اولد اسکول هیپ هاپ... حتما گوش بدین، کاملا قضیه جا می افته... [/b]

New school

مثلا دهه ي 80 ركيـــم و كاراش يه انقلابي تو رپ به وجود آورد و New school اي واسه خودش تيليت كــرده بود! در حاليـــكه الان اون سبك واسه ما Old school حساب ميشـه ! اين سبكي كه ميگم معياره اصليش بيت ِ بعد تكست و قافيه بازي و فـــلو و استايل و اين جـــريانات رپر . . .
حتي مثلا سبك و سياق كارهاي اوايل دهه ي 80 بزرگ مرد گنگســتا Ice T نسبت به كارهاي دهه 90 توپاك شكــور هم يه پا اولد اسكول حساب ميشه واس خودش ! اما خوب با تغييــرات ِ كمتـــر .

براي حال ِ حاضر و با توجه به تغييراتي كه تو رپ به وجــود اومدهاز نظــره من به طور كلي رپ از اولين لحظه ي شكل گيريش تا دهه ي 90 , Old school حساب ميشه ؛ از 2000 به بعـدم تقريبا New school حساب ميشه البتــه بعد از 2000 اَم آلبوم هايي با سبك و سياق اولد اسكول ريليز شده مثلا Stillmatic ناس !
ايــنم بگم بعضيا ميپرسن فيلان رپـر مثلا گــي زي :دي ( جي زي )جز اولد اسكول حساب ميشه يا نيو اسكول ؟!ايـن سوال از كـون غلط پلوطه ، رپــره اولد اسكول يا نيو اسكول نـداريم ؛ بلكـــه سبك ِ اولد اسكول يا نيــو اسكول داريم

فلو (Flow) که معنای فارسی اون جریان هست در موسقی رپ از دو بخش تشکیل شده :
1.Rhythm (وزن یا نواخت) 2 . Rhyme (قافیه)

اصلی ترین و پایه ای ترین مورد در جریان و ایجاد جریان , ماندن در ضرب (Staying on the beat) یا به اصطلاح عامیانه سوار شدن روی بیت هست. رپرها در آهنگ هایی که ضرب میزان آنها 4/4 هست با استفاده از منظم کردن هجا و کشیدن صدا ها و توقف ها و استرس ها و تاکید ها و.. در کلام شعر خود آنرا جوری تنظیم میکنند که در 4 میزان (افت) موسیقی قرار گیرد.

اجزای تشکیل دهنده ی فلو:

1. Rhythm : الگوی بالا و پایین شدن پالس ها و صدا به طور منظم یا نا منظم که به صدای رپر هارمونی میدهد و ملودی جریان را شکل میدهد. تکنیک های سماعی مانند جامپ زدن و اتک کردن و توقف ها و.. در این بخش از فلو قرار میگیرن.

2. Rhyme : انواع مختلف رایم وجود دارد که رپرها از آنها استفاده میکنند

چند نمونه از قافیه ها:

Rhyme Scheme : ابتدایی ترین شکل قافیه های رپ که فقط یک کلمه و یک سیلاب (هجا) هستند و دیگر کاربردی در رپ امروز ندارند و بیشتر در اولد اسکول (old school) استفاده میشدند.
مانند : خاطرات اونروزا تویه وجودم بود / وقتی که سیگار تو دستم میشد دود

MultiSylabbic Rhymes : قافیه های چند هجایی که کاربرد زیادی در رپ امروزی دارند و زیبایی یک شعر رپ را چند برابر میکند. رپرهایی مثل eminem و kool G Rap از این نوع رایم استفاده زیادی میکنند.
مانند: تا ما یه چی میگیم فنچا به خودشون میگیرن/ زیرخوابایه زیرخوابامون دیگه دورشون چی میگن
قافیه های این بیت دارای دارای 7 هجا (سیلاب) است.

Multiple Rhymes : در این نوع قافیه مداوما از کلمات هم وزن و هم قافیه استفاده میشود ، در رپ فارسی علی قاف ازین شیوه استفاده زیادی میکنه.
مثل : سُرو مُر و گنده تو برو روضه / شب جمعه تا جمجمه پر شه

و...

فلوهای old school خیلی پیچیده نبودند و پایه ای بودند و فقط از چند الگوی ریتمیک ساده در هر میزان ساخته میشد و از قافیه های ساده مثل Rhyme Scheme ها در آن استفاده میشد.
Melle Mel که از کهنه کار های هیپ هاپ دنیا هم به حساب می آید , و از سال 1978 فعالیت میکند , اولین رپری بود که یک نوع رایم جدید را به تکنیک های رپ اضافه کرد.
از افرادی که تحولات بزرگی در تنوع فلو ایجاد کردند میشه به Rakim , B.I.G و Eminem اشاره کرد.
هنرمندان و منتقدان هیپ هاپ اعتقاد دارند که Rakim با خلق تغییرات کلی در فلو های ساده ی اولد اسکول و معرفی فلوها و رایم های پیچیده تر هیپ هاپ را وارد مرحله ی جدیدی کرد. (New school)

Kool moe dee از رپرهای کهنه کار و از پیشگامان هیپ هاپ که اولین رپری هم هست که جایزه گرمی برده درباره ی فلو میگوید :
قبل از Rakim در حقیقت چیزی به اسم فلو وجود نداشت و چیزی که بود فقط Rhyming و وزن و آهنگ کلمه ها بود اما راکیم فلو را خلق کرد.
Kool moe میگوید بعد از راکیم در سال 1994 Biggie یک نوع جریان جدید را معرفی کرد که تغییرات بزرگی به وجود آورد و تا سال 2002 رواج داشت.

Kool moe dee اضافه میکند که سومین تغییر بزرگ در فلو توسط امینم انجام گرفته است.
امینم در سال 2002 با آهنگ Lose your self خود که یکی از شاهکار های مسیقی هیپ هاپ و همچنین فلو به حساب می آید
یک نوع جریان جدید را به دنیای هیپ هاپ معرفی کرد.

برای ارتقا و تقویت جریان رپ کردن خود فقط یک راه موثر وجود دارد و آنهم گوش دادن زیاد به فلوهای متفاوت از رپرهای بزگ با استایل های متفاوت است.
رپرهایی مثل: Eminem , 2Pac , Too Short, Tech 9 , Twista, B.I.G , snoop doog , jay-z