خوزستان -اندیکا: سوسن سرخاب(آذر دُخت نوذری)

از وجه تسمیه سوسن سرخاب که پرسیدم، سرخاب را برگرفته از سهراب که نام طایفه ساکن در منطقه است گفته اند و سوسنش را نیز به داشتن گل سوسن نسبت داده اند که چندان موجه نیست و نیازمند بررسی است.
ساکنین منطقه، چال سیاه را نقطه آغاز شکل گیری سوسن سرخاب می دانند. چال سیاه قسمتی از چشمه است که رنگ آن به سیاهی تمایل دارد که دلیلش می تواند سایه انبوه درختانی باشد که آن را احاطه کرده اند یا به جنس زمین آن بستگی داشته باشد. سوسن سرخاب منطقه ای عشایری، وابسته به دام و محصولات باغی ست. این منطقه را می توان چنارستان نامید. همه جا پوشیده از چنار است که در گویش محلی به آن چندار می گویند. درختان محدوده خانوارها را مشخص می سازند. هر درخت دیواری ست، دیواری و طاقچه ای؛ آینه، فانوس، شانه، قیچی و ... همه به درختان آویزند و یاد آغازت را تازه می کنند.
در واقع ساکنان، تابستانشان را میان درختان و زمستانهایشان را در خانه های سنگی ـ کاهگلی می گذرانند.

سوسن سرخاب علاوه بر اینکه منطقه ای با جاذبه های فراوان طبیعی همچون درخت، رود، چشمه های فراوان، باغ و ... است؛ دارای جاذبه های فراوان مردم شناسی است.
از زیبایی چهره های روستایی، طرز لباس پوشیدن، آرایش مو و... گرفته تا صنایع دستی و غذاهای محلی. ساکنین اغلب محل زندگیشان را با صنایع دستی همچون شیردنگ، اسپند، وریس و... آذین می بندند که جنبه زیبایی شناسی و معنوی دارد. شیردنگ یا شیردند(به کسر دال) از پشم گوسفند یا کاموا تهیه می گردد. آنرا اطراف چادر، گهواره و قنداق بچه، حجله عروس و... جهت چشم زخم و رفع بلا می بندند. وریس(به کسر واو) نیز از پشم گوسفند است که از آن جهت بستن بار به دام و بستن به دور رختخواب نوزاد و زن زائو به مدت یک هفته تا 40 روز استفاده می گردد. در این منطقه یک آسیاب آبی قدیمی موجود است که دیگر از آن استفاده نمی شود. همچنین این منطقه محل پرورش ماهی قزل آلاست. اینجا زمینش چشمه، دیوارش درخت و سقفش آسمان است، آنقدر در این منطقه احساس آزادی می کنی که سرگردان می مانی میان انسان و پرنده بودنت ...